یک میلیارد دلار نیاز ارزی واردات پنبه در سال 1404

به گزارش ارانیکو، علیرضا حائری کارشناس صنعت نساجی با اشاره به آمار مسئولین سازمان پنبه و دانههای روغنی وزارت جهاد کشاورزی که سطح زیر کشت پنبه در سال زراعی جاری با 17 درصد کاهش نسبت به سال قبل را 70 هزار هکتار اعلام نمودهاند گفت چنانچه فرض کنیم که در سال زراعی پیشرو، 70 هزار هکتار پنبهکاری خواهیم داشت و با فرض برداشت متوسط دو تن وش پنبه از هر هکتار، در سال زراعی جاری در حدود 140 هزار تن وش از مزارع پنبه کشور برداشت خواهد شد که باز هم با فرض کیل 32 درصد (منظور استحصال 32 کیلو پنبه محلوج از هر 100 کیلو وش پنبه)، درسال جاری در حدود 45 هزار تن پنبه محلوج خواهیم داشت که در حدود 40 تا 45 درصد از نیازهای فعلی صنایع نساجی را تامین خواهد کرد و مابقی آن میباید از طریق واردات تامین گردد که با فرض قیمت جهانی 2 دلار برای هر کیلو پنبه، نیاز ارزی واردات پنبه در سال زراعی جاری حداقل یکصد میلیون دلار براورد میگردد.

وی افزود، بر اساس اظهارات مقامات سازمان پنبه، میانگین مصرف سالیانه پنبه در صنایع نساجی در 5 سال اخیر بالغ بر حدود یکصد هزار تن بوده و بطور متوسط سالیانه در حدود 50 هزار تن نیز واردات داشتهایم . البته این در شرایط فعلی است که صنایع ریسندگی در کشور با تمام ظرفیت کار نمیکند و در غیر اینصورت حداقل نیاز سالیانه صنایع ریسندگی به الیاف پنبه در حدود 150 هزار تن تخمین زده میشود. از طرفی بر اساس هدفگذاری وزارت صنعت، تولید نخ در سیستم پنبهای برای سال 1404 بالغ بر 500 هزار تن پیشبینی شده است (جدول شماره 20 ، هدفگذاری ظرفیت تولید برخی صنایع منتخب در افق 1404، صفحه 82) که با فرض اینکه در 60 درصد این هدفگذاری برای تولید نخ در سیسنم پنبهای، از الیاف پنبه استفاده شده باشد به حدود 350 هزار تن پنبه محلوج نیاز داریم.

حائری ادامه داد: بر طبق اظهارات مسئولین سازمان پنبه، سطح زیر کشت پنبه در سالهای اخیر روندی کاهشی داشته است و اگر با همین شتاب کاهش پیدا کند تا سال 1404 تقریبا سطح زیر کشت پنبه به نصف میزان فعلی یعنی حدود 35 هزار هکتار خواهد رسید که در حدود 25 هزار تن پنبه محلوج خواهیم داشت که در نتیجه در سال 1404، واردات حداقل 325 هزارتن پنبه محلوج جهت تامین نیاز صنایع ریسندگی بر مبنای برنامه وزارت صنعت اجتنابناپذیر خواهد بود که برفرض افزایش قیمت پنبه به هر کیلو سه دلار تا دهسال آینده، در حدود یک میلیارد دلار ارز بری خواهد داشت. (قیمت امروز پنبه در حدود متوسط 2 دلار است). در اینصورت و با توجه به هدف صادراتی سه میلیارد دلاری صنعت نساجی، پوشاک، کیف و کفش، از هم اکنون میتوان حدس زد که تراز تجارت خارجی نساجی در سال 1404 هم منفی خواهد بود.

علیرضا حائری در پاسخ به سوالی با عنوان آیا وزارت جهاد کشاورزی با برنامههای توسعهای وزارت صمت هماهنگ است گفت: با توجه به افزایش مصرف البسه پنبهای در جهان به دلیل راحتی و سازگاری آن با بدن و عزم کشورهای تولیدکننده پنبه به ایجاد ارزش افزوده در داخل کشور و اجتناب از صادرات آن به عنوان ماده اولیهای که میتواند در داخل هر کشوری اشتغال و ارزشافزوده ایجاد نماید و نظر به اینکه پنبه محصولی است کشاورزی و افزایش تولید آن علیالخصوص با توجه به محدودیتهای منابع آبی در جهان با مشکلاتی روبرو میباشد به نظر میرسد که واردات این حجم پنبه در دهسال آینده براحتی میسر نباشد مضافا اینکه احتمال افزایش قیمت آن نیز به دلیل افزایش تقاضا و عدم امکان افزایش تولید آن متناسب با تقاضا متصور میباشد.

وی افزود: توجه داشته باشید که کشور ازبکستان که در حال حاضر 90 درصد پنبه مورد نیاز صنایع ریسندگی مارا تامین مینماید در صدد توسعه صنایع نساجی و پوشاک خود بوده وبه احتمال قریب به یقین تا دهسال آینده هیچ پنبه مازادی جهت صادرات نخواهد داشت و تمامی آن را در داخل کشور به ارزش افزوده تبدیل خواهد کرد. استراتژی سایر کشورهای تولیدکننده بزرگ پنبه نیز کم و بیش شبیه کشور ازبکستان میباشد. علیایحال خوب است سازمان پنبه و دانههای روغنی وزارت جهاد کشاورزی هم برنامههای خود جهت افزایش سطح زیر کشت پنبه در طی دهسال آینده به منظور تامین پنبه مورد نیاز صنایع ریسندگی در سال 1404 را بر مبنای هدفگذاری وزارت صنعت تدوین و اعلام نماید. تولید 350 هزار تن پنبه محلوج با برداشت متوسط دو تن وش پنبه در هر هکتار در مجموع نیاز به 500 هزار هکتار سطح زیر کشت پنبه دارد.

وی ادامه داد: طبیعتا کاشت، داشت و برداشت یک میلیون تن وش پنبه در فضایی به وسعت 500 هزار هکتار(7 برابر سطح زیر کشت پنبه امسال) در قطبهای تولید پنبه در کشور نظیر گلستان، خراسان و دشت مغان و ..... بصورت سنتی و دستی امکانپذیر نمیباشد و نیاز به واحدهای بزرگ کشت و صنعت و تجهیزات مکانیزه دارد که سرمایه گذاریهای سنگینی را طلب مینماید. افزایش راندمان در برداشت محصول پنبه در واحد سطح از دیگر راهکارهای افزایش تولید و تامین نیاز صنایع ریسندگی در افق 1404 میباشد که طرح واجرای آن بر عهده متخصصان و کارشناسان سازمان پنبه کشور و واحدهای تحقیقاتی آن میباشد. بر فرض افزایش راندمان برداشت محصول پنبه از هر هکتار زمین کشاورزی از دو تن وش پنبه به سه تن در طی ده سال آینده، باز هم به حدود 350 هزار هکتار (5 برابر سطح زیر کشت پنبه امسال) زمین مستعد کشت پنبه و آب کافی در افق 1404 نیاز میباشد.