بازار فلزات در دوراهی ابهام

به گفته پرویز امانیان کارشناس بازار فلزات، شماری از سرمایهگذاران و خریداران با نظریه نخست موافق هستند، چراکه با بررسی بازار چین به عنوان بزرگترین مصرفکننده فلزات و کمتحرکی تقاضای این کشور، امیدی به رونق بازار فلزات تا چند سال آینده وجود ندارند. با توجه به وضعیت رشد اقتصاد چین در سال 2015، شرایطی که میزان رشد به کمتر از 7درصد رسیده و در عین حال برنامههای دولت این کشور برای تقویت مصرفگرایی، استدلال آنها پر بیراهه نیست. آمارهای رسمی نشان میدهد که چین دیگر مانند سالهای قبل خریدار فلزات نیست و کاهش تقاضای این کشور و به دنبال آن مازاد برخی فلزات از جمله مس و آلومینیوم، آسیب زیادی به بازارهای کالایی وارد کرده است.

به عنوان نمونه با افزایش قیمت مس در سال 2011 و به دنبال آن راهاندازی پروژههای افزایش تولید، عرضه این فلز در سالهای اخیر افزایش پیدا کرده است. افزایش عرضه و کاهش تقاضای چین در یک سال اخیر مازاد این فلز را در بازار جهانی افزایش داده است و نتایج نظرسنجی رویترز از تحلیلگران نشان میدهد که مازاد مس در سال 2015 بهطور میانگین حدود 230هزار تن خواهد بود. قیمت مس هماکنون 40درصد پایینتر از دوران اوج خود در سال 2011 دادوستد میشود. 

پیشبینیهای بدبینانه

البته علاوه بر کاهش تقاضا، شاخص مدیران خرید چین (PMI) نیز که معیاری برای سنجش فعالیتهای تولیدی این کشور است، وضعیت مناسبی ندارد و این شاخص طی ماههای اخیر زیر 50 بوده است. اعداد بالای 50 نشاندهنده رونق و کمتر از آن حاکی از کندی فعالیتهای تولیدی است. بر مبنای این نشانهها، برخی بانکها و موسسههای مالی پیشبینیهای بدبینانهیی را از بازار فلزات به عمل آوردهاند. تحلیلگران «گلدمن ساکس» در گزارشی اعلام کردند که قیمت مس تا آخر ماه دسامبر به 4800 دلار و پایان سال آینده به 4500 دلار خواهد رسید. به گفته تحلیلگران این بانک، یکی از مسائل مهم مربوط به مس، بحث ضعف اقتصادی چین است که به هارد لندینگ تقاضای کالاهای اساسی طی سال 2015 اشاره دارد.

از جمله دیگر پیشبینیهای بدبینانه در بازار فلزات میتوان به گزارش اخیر «سیتی بانک» در مورد سنگآهن اشاره کرد. تحلیلگران این بانک بر این باورند که موج تولید سنگآهن از استرالیا و برزیل همراه با کاهش تولید فولاد در چین، قیمت نقدی این کالا را در نیمه نخست 2016 به کمتر از 40 دلار در تن کاهش میدهد.

بنابر اعلام «سیتیبانک»، احتمال رکود بیشتر تقاضای سنگ آهن در نیمه نخست 2016 وجود دارد، چون فولادسازان چینی تولید را کاهش دادهاند و عرضه همچنان در حال افزایش است. قیمت نقدی سنگآهن با عیار 62درصد از ابتدای سال تاکنون 20 درصد افت داشته است. این افت بخشی از بازار نزولی گسترده را نشان میدهد و قیمت این کالا از زمانی که به 191 دلار و 70 سنت (فوریه 2011) رسید، 70 درصد کاهش یافته است.

امیدواری تولیدکنندگان

وقتی به تحلیلها و برآوردهای بسیاری از موسسههای مالی و اقتصادی نگاه میکنیم، پیشبینیها چندان امیدوارکننده نیست، در حالی که واکنش تولیدکنندگان فلزات به ویژه تولیدکنندگان فلز سرخ در نقطه مقابل این مواضع قرار دارد. چند روز قبل شرکت «پان پاسیفیک» ژاپن پیشبینی کرد، قیمت مس تا مارس 2017 (تقریبا 18 ماه دیگر) به 6000 دلار در هر تن برسد. کاهش عرضه و رشد تقاضای آسیا (جنوب شرق آسیا و هند) از جمله مهمترین دلایل این شرکت ژاپنی برای رشد قیمت محسوب میشود. ژاپن یکی از تولیدکنندگان بزرگ مس تصفیه شده جهان به شمار میرود.

مسائل مربوط به کاهش عرضه از آنجا نشات میگیرد که دو شرکت بزرگ تولیدکننده مس معدنی جهان در ماه گذشته از قصد خود برای کاهش تولید مس خبر دادند. شرکت سوییسی «گلنکور» از کاهش 400 هزار تنی تولید مس و توقف فعالیتهای دو معدن مس خود در کنگو و زامبیا خبر داد و حتی هفته گذشته نیز اعلام کرد که 500 هزار تن از تولید فلز روی نیز میکاهد.

بر پایه استدلال گروه دیگری از کارشناسان، در صورتی که بخش عرضه به کاهش تولید ادامه بدهد و وضعیت تقاضای جهانی بهبود پیدا کند، آن گاه میتوان شاهد افزایش مطلوب قیمت برخی فلزات از جمله مس بود. البته در مورد کالاهایی نظیر سنگآهن و آلومینیوم بعید است به این زودی شاهد کاهش تولید و بهبود قیمت باشیم. حال باید منتظر ماند و دید کدام نظریه از شانس بیشتری برخوردار است.