6 دست انداز در بازار فلزات پایه

اگر به روند معاملات مس در بازار داخلی طی چند ماه اخیر بنگریم، خواهیم دید که این فلز سرخ شاهد نوسانات زیادی بوده است. در حقیقت آرام گرفتن جو مربوط به توافق هستهای و اثرات آن بر نرخ ارز و اخبار رسیده از اقتصاد چین باعث شدهاند تا از سمتی قیمتها روند متفاوتی را شاهد باشند و از سوی دیگر با کاهش تقاضا مواجه شوند. اما نکته قابل توجهی که در بازار این فلز اساسی وجود دارد این است که بر خلاف سایر فلزات پایه عوامل زیادی بر روند قیمتی آن تاثیر میگذارد که «دنیای اقتصاد» به بررسی 6 مورد آن پرداخته است.

1 -افت و نوسان فلزات اساسی

پس از هفتهها نوسانات محدود، نهایتا قیمت مس در بازار داخلی روند ثابتی را در پیش گرفته است. انتشار آماری مربوط به افزایش موجودی انبارها و کاهش قیمتها در بازار چین در کنار متغیرهای افزایشی همچون نرخ ارز از دلایل اصلی این ثبات قیمتی به شمار میرود، البته این در شرایطی است که به نظر میرسد هنوز پتانسیل صعود در این بازار بهصورت کامل آزاد نشده است.

البته بازارهای جهانی مس روزهای عجیبی را سپری میکند. قیمتها پس از چند هفته روند نزولی و رسیدن به زیر 5 هزار دلا ر در هر تن باز هم در مسیر افزایشی قرار گرفتهاند. به عقیده برخی از تحلیلگران بهبود نسبی سازوکارهای اقتصادی و امید به افزایش تقاضا، افزایش قیمتها در بازار چین، هجوم سفتهبازها به این بازار، کاهش حجم تولید بسیاری از تولیدکنندگان بالاخص تولیدکنندگان خرد به دلیل کاهش قیمت و عدم صرفه اقتصادی تولید میتواند از مهمترین دلایل تمایل رشد قیمت مس باشد. به جرات میتوان گفت که غالب تحلیلگران با شدت نوسان بهای مس شوکه شدند. به عقیده تحلیل گران  دورنمای بازارهای جهانی مس، افزایش جذابیت این فلز، افزایش سفته بازی و افزایش قیمتها است. 

2- نوسانات بهای ارز

از سویی نوسانات نرخ ارز نیز بعد از تغییرات بهای این محصولات در بازارهای جهانی مهمترین نقش را در بازار داخلی فلزات پایه ایفا میکند، به گونهای که با نوسانهای اخیر خود بر قیمتهای  داخلی موثر بوده، هر چند دلار متغیر قدرتمند تری نسبت به سایر پارامترهای تاثیر گذار است.

البته ناگفته نماند مادامی که نرخ ارز در نوسان است تاثیر قیمت جهانی بر فلزات رنگی داخلی نسبت به ارز بیشتر خواهد بود. این در شرایطی است که به گفته برخی از کارشناسان، مهمترین عواملی که میتواند تاثیر مهمی بر بازار فلزات بگذارد تثبیت وضعیت ارزی است که مهمترین نقش را در نوسانات بازار فلزات پایه دارد. اگر به معاملات چند هفته قبل بازار فلزات پایه بنگریم خواهیم دید که افت و خیز نرخ ارز تاثیر زیادی نسبت به قیمتهای جهانی بر سیر نزولی این محصولات داشته است.

3- افت شدید تقاضا در بازار فلز سرخ

از آنجا که نوسان نرخ ارز در کنار افت و خیز فلزات در بازارهای جهانی قیمت مس را غیرواقعی جلوه میداد، این موضوع عاملی برای بیمیلی معاملهگران به خرید بود. از طرفی حجم تقاضا در بازار داخلی فلزات اساسی مدتی است که به میزان قابل توجهی کاهش یافته است، بهطوری که به گفته فعالان بازار، به ندرت معاملهای صورت میگیرد.

به عقیده آگاهان بازار، اطمینان معاملهگران از ریزش بیشتر قیمتها در کنار بیرونقی فعلی بازار موجب شده تا بازار داخلی با کاهش تقاضا مواجه شود. بر همین اساس با توجه به پارامترهای تاثیرگذار بر روند بازار و پیشبینی کارشناسان اقتصادی انتظار میرود با بهبود فضای معاملاتی و احتمال رشد قیمت جهانی این فلز شرایط بازار برای ماه آتی اندکی بهبود یابد. از طرفی نیز محصول به کف قیمتی نزدیک شده و تولیدکنندگان زمان فعلی را برای خرید مناسب دیدهاند.

این در شرایطی است که برخی دیگر از کارشناسان معتقدند روند نوسانی قیمت این فلز اساسی در بازارهای جهانی نشان میدهد که با وجود طولانی شدن رکود و بیرونقی معاملات در بازارهای جهانی، بازهم این محصولات تا کف قیمتی خود فاصله دارند و به نظر میرسد با توجه به پارامترهای کاهشی موجود قیمت محصولاتی همچون قلع و نیکل جا برای ریزش بیشتر داشته باشند.

4- کاهش عرضههای مس در مدت اخیر

کاهش تقاضای مس در بورس کالای ایران طی ماههای اخیر موجب رکود بیشتر مبادلات در بازار آزاد این محصول شده است. این در شرایطی است که به دلیل این بیرونقی و نبود تقاضا تولیدکنندگان میزان عرضهها را بیش از سه هفته است که از 4500 به 2 هزار تن رساندهاند، اما باز هم تغییری در روند تقاضا از سوی خریداران ایجاد نشده است، اگر چه براساس پیشبینیها انتظار میرود تقاضا در پایان فصل پاییز افزایش پیدا کند، اما در حال حاضر با توجه به تفاوت بین قیمتهای جهانی و داخلی و رفع محدودیتهای بینالمللی به نظر میرسد صادرات میتواند میزان عرضه و تقاضا در بازار داخلی را هماهنگ کند.

5- کاهش میزان صادرات به دلیل افت قیمتها

کاهش تقاضای فلز سرخ در فصل تولید بسیاری از تولیدکنندگان را نگران کرده است، آن هم در شرایطی که بسیاری از کارشناسان معتقدند رفع تحریمها به نفع صنعت مس خواهد بود، چرا که اولین و مهمترین اثرات اجرای برجام در بخش بهبود عملکرد اعتبارات اسنادی (ال سی)، افزایش واردات کالاهای سرمایهای و در نهایت افزایش سرمایهگذاری صنعتی ظاهر خواهد شد که همین امر با به روز کردن واحدهای تولیدی حجم تولید را گسترش خواهد داد.

این در شرایطی است که مدتها است صادرات نیز برای بسیاری از تولیدکنندگان صرفه اقتصادی ندارد، از طرفی نیز به دلیل تفاوت قیمتی مس در بازار داخلی و جهانی صادرات دیگر برای تجار صرفه اقتصادی ندارد، چرا که قیمت مس در بازار داخلی با وجود افت قیمتها باز هم با بازار جهانی فاصله دارد.

بنابراین به عقیده برخی از کارشناسان حوزه فلزات پایه آغاز صادرات مس از طریق رینگ صادراتی بورس کالای ایران نه تنها میتواند به فروش مازاد مس در بازار داخلی کمک زیادی کند بلکه شرایط صادرات را نیز برای بسیاری از تولیدکنندگان آسانتر خواهد کرد، البته به آن شرط که هر کدام از رینگهای داخلی و صادراتی در راستای کار خود حرکت کنند اما تغییر در هر کدام از این رینگهای معاملاتی میتواند در بازار داخلی و در نهایت میزان تقاضای این محصولات تاثیرگذار باشد. 

6- کاهش ارزش سهام شرکتهای تولیدکننده مس

رکود بازارهای کالایی از جمله مس منجر به زیان سهام بسیاری از تولیدکنندگان در بازارهای جهانی و داخلی شده است. بر اساس گزارشهای منتشر شده از سوی بلومبرگ، ارزش سهام شرکتهایی همچون گلنکور طی ماه اخیر با افت 30 درصدی مواجه شد در حالیکه در هفته اخیر نیز سهام شرکتهای بیلیتون و گروه نوبل نیز به پایینترین میزان خود از سال 2008 رسیده است. اکثر اقتصاددانان بر این باورند که فدرالرزرو آمریکا نرخ بهره را در دسامبر افزایش خواهد داد. در ماههای اخیر، زمان افزایش نرخ بهره توسط بانک مرکزی آمریکا چالشبرانگیزترین موضوع در بازارهای کالایی محسوب میشود که این مساله میتواند تاثیر زیادی بر میزان سود سهامداران شرکتهای تولیدکننده مسی بگذارد.

به این ترتیب احیا شدن 6 عامل ذکر شده با گذشت زمان و بهبود رکود اقتصادی که دامن اقتصاد کشور را گرفته است میتواند بازار بورس را در بلندمدت تحت تاثیر خود قرار دهد تا جایی که بتوان بازار گنگ فعلی را از روی پارامترهای اصولی به راحتی پیشبینی کرد.