مس پس از باز شدن گره‌های تجاری می‌درخشد

صنعت مس ایران دارای ظرفیتهای بالقوهای است که نیازمند باز شدن گرههای تجاری کشور است. هر زمان که شرایط اقتصادی و تجاری فراهم شود این صنعت باید تمهیداتی را در نظر بگیرد تا بتواند جایگاه نخست را در خاورمیانه از آن خود کند زیرا کشورهای همجوار ایران از نظر مرغوبیت کالا و تولید نمیتوانند با محصولات مس ایران رقابت کنند و این موقعیت خوبی است تا ایران بتواند خود را به جایگاه مناسبی در منطقه و جهان برساند. یکی از مهمترین کارهایی که باید در این حوزه انجام شود نشان(برند)سازی در صنایع پاییندستی مس است که باید پس از باز شدن فضای تجاری کشور پیگیری شود.

وارد کردن ابزارهای جدید اکتشاف

سارا یوسفی فر، کارشناس مس درباره وضعیت مس ایران پس از برداشته شدن تحریمها و تاثیر آن در بخش آموزش میگوید: بهطور قطع با توجه به برداشته شدن تحریمها در بخش آموزش شاهد استفاده از استادان کارآزموده خارجی و ایرانی خارج از کشور برای آگاهی از روشهای نوین اکتشاف، استخراج و فرآوری با اعطای مدرک بینالمللی به کارشناسانی که این دورهها را میگذرانند، خواهیم بود و این امر از اهمیت فراوانی برخوردار است. وی میافزاید: آموزش با توجه به شرایط بحران آب که با آن روبهرو هستیم و همچنین مسائل زیستمحیطی این موضوع در بحث فرآوری حائزاهمیت خواهد بود که کارشناسان داخلی با برترین روشهای روز دنیا آشنا شوند و بتوانیم تا حدی ارزشافزوده برای مواد معدنی ایجاد کنیم که در این صورت به نوعی با خامفروشی هم مقابله خواهد شد.

به گفته یوسفیفر، دورههای آموزش نرمافزارهای مختلف معدنی و همچنین زیستمحیطی باید مورد توجه خاصی قرار گیرد. با توجه به اینکه در ایران ذخایر کوچک مس زیاد داریم، فرآوری پرتابل مس اکسیدی و سولفیدی ازجمله مواردی است که باید به آن توجه خاص شود. این کارشناس مس درباره عمدهترین مشکلاتی صنعت مس در زمان تحریم بیان میکند: در زمان تحریم برای واردات ابزارآلات جدید اکتشافی، استخراجی و تجهیزات موردنیاز برای فرآوری و همچنین تجهیزات آنالیز دستگاهی با مشکلات زیادی روبهرو بودهایم اما با برداشته شدن تحریمها میتوان امید داشت که این گونه ابزارآلات بخش معدن و صنایع وابسته به آن وارد ایران شود.

وی تصریح میکند: در شرایط جدید باید انجام طرحهای پژوهشی کاربردی مشترک با دیگر کشورهای مطرح معدنی در دنیا ازجمله بررسی علوم نوین مانند بیو و نانوتکنولوژی در فرآوری مواد معدنی و باطلههای معدنی در آینده نزدیک مورد توجه قرار گیرد. یوسفیفر خاطرنشان میکند: علاوه بر آن مشاوره گرفتن از استادان خبره خارجی و استادان ایرانی کارآزموده خارجی آگاه با شرایط ایران در بهینهسازی محصولات معدنی و استانداردسازی و نشان(برند)سازی روی محصولات معدنی ایران بسیار تاثیرگذار است بنابراین در شرایطی که درحالحاضر در آن به سر میبریم باید بتوانیم راهکارهای جدید و تاثیرگذار را در دستور کار قرار دهیم.

یوسفیفر عنوان میکند: استفاده از خدمات تخصصی آزمایشگاهی در زمینههای معدن، فرآوری و محیطزیست چه در ایران و چه در خارج از ایران از طریق ارسال نمونههای معدنی باید انجام شود چراکه درحالحاضر فرستادن نمونهها به دیگر کشورها و آنالیز آنها در کشورهای مطرح معدنی، نسبت به آنالیز نمونههای معدنی در ایران در برخی موارد ارزانتر است به همین دلیل باید چنین راهکارهایی را در دستور کار قرار داد. وی میگوید: همچنین باید تلاش شود از کارشناسان خبره در فرآوری و استحصال مس و عناصر همراه آن مثل طلا، نقره و مولیبدن و فلزات کمیاب مانند رنیوم مشاوره گرفته شود و از کانسنگها و باطلههای معدنی و پسماندهای سایر صنایع و همچنین واردات کارخانه فرآوری مربوط با جدیدترین فناوری استفاده کرد.

این کارشناس مس اظهار میکند: در دنیا جدیدترین روشهای فرآوری با حداقل مصرف آب و حداقل اثرات سوء زیستمحیطی بهکار گرفته میشود که لازم است در ایران هم از این گونه دانش و اطلاعاتی که به نفع کشور است استفاده شود زیرا درحالحاضر هم با بحران آب روبهرو هستیم و هم باید تولید و استخراج را به سمت کاهش اثرات سوءزیستمحیطی سوق دهیم. وی با اشاره به اینکه مهمترین موضوع ارزیابی فنی و اقتصادی پروژههای معدنی براساس استانداردهای معدنی در دنیا است، خاطرنشان میکند: ورود سرمایهگذاران خارجی در هر صنعتی باید یکی از اولویتهای اساسی باشد اما این مسئله نیازمند فراهم کردن شرایط لازم برای ورود آنها و سرمایهگذاری در این حوزه است.

وی اظهار میکند: برای افزایش تمایل سرمایهگذاران نسبت به ورود به بخش معدن ایران باید امور اداری و اخذ مجوزها و امنیت سرمایهای تسهیل شود تا آنها برای ورود به این بخش ترغیب شوند. چراکه درحالحاضر این موضوع برای سرمایهگذاران اهمیت زیادی دارد. با توجه به قرارگرفتن ایران در کمربند مس ارومیه - دختر امید است که ایران در شرایط بعد از تحریم به قطب اقتصادی مس خاورمیانه تبدیل شود.

صنعت مس نیازمند نشان(برند)سازی

حسین ثقفی، مجری طرح کارخانههای تغلیظ مس سونگون نیز میگوید: اگر برداشته شدن تحریمها را به معنای باز شدن فضای تجارت بدانیم ایران به خاطر موقعیتی که در خاورمیانه دارد و به دلیل داشتن معادن و صنایع مربوط به مس و همجواری با کشورهای که آسیب دیدهاند و نیاز به سازندگی دارند میتواند جایگاه نخست منطقه را در حوزه صنایع معدنی و بهویژه مس به خود اختصاص دهد. وی میافزاید: ایران از یکسو تولیدکننده محصولات مسی است و از سوی دیگر کالاهایی که تولید میکند دارای مرغوبیت است بنابراین کشورهای همجوار تولیدکننده مس محصولاتشان از نظر قیمت و مرغوبیت قابل مقایسه با محصولات ایرانی نیست.

وی خاطرنشان میکند: تمام این موارد برای ایران یک مزیت نسبی و جایگاه مناسب ایجاد میکند البته تمام اینها زمانی محقق میشود که شرایط اقتصادی کشور بهبود یابد و مشکلات مالی و بانکی و انتقال پول برطرف شود. وی تصریح میکند: توسعه رقابتی و جایگاهی ایران مانند یک فنری فشرده است که پس از باز شدن فضای رقابتی این فنر باز میشود. در واقع درحالحاضر صنعت مس ایران از تواناییهای بالقوهای برخوردار است و تنها نیازمند این است که شرایط اقتصادی برای توسعه این صنعت فراهم شود. ثقفی میگوید: آنچه درحالحاضر در کشور ما اهمیت دارد این است که قیمت تمام شده مناسبتر باشد تا سود بیشتری عاید شرکتهای تولیدی مس شود چراکه وقتی سود شرکتها بالا رود توان رقابتی آنها هم افزایش مییابد.

مجری طرح کارخانههای تغلیظ مس سونگون ادامه میدهد: در واقع نخستین نکتهای که در این حوزه باید مدنظر قرار گیرد اقتصادیتر کردن هزینههای تولید است البته تا آنجایی که به نیروی انسانی و کیفیت کار لطمه وارد نشود. به گفته وی، مسئله بعدی تلاش برای نشان(برند)سازی محصولات است که اینکار باید حتما در صنایع پایین دستی انجام شود زیرا شرکت ملی مس به عنوان یک صنعت مادر، تولیدکننده شمش مس است و چندان نیازی به نشان(برند)سازی ندارد اما شرکتهای پایین دستی برای پیشرفت نیاز به اینکار دارند. وی تاکید میکند: وارد شدن به بحث نشان(برند)سازی و مارکتها کار ارزان و آسانی نیست بلکه باید از جایی وارد شویم که ظرفیتهای لازم وجود داشته باشد.