بازتاب اقتصادی شوک پاریس

صبح روز گذشته همزمان با افت شاخصهای سهام، قیمت نفت رو به رشد داشت. در بازارهای جهانی ارز نیز یورو بخشی از ارزش خود را از دست داد. اونس طلا که صبح گذشته به مرز 1100 دلار نزدیک شده بود، از اوج روزانه افت کرد.

چنان که پیشبینی میشد، هفته جدید بازارهای جهانی با واکنش به حملات تروریستی پاریس آغاز شد، با این همه روندهای صبح دوشنبه نشان میدهند که تاثیر شوک پاریس کوتاهمدت خواهد بود و عواملی که پیش از روز جمعه مورد توجه بازارها بودند، در کانون توجه حاضران و ناظران بازار خواهند ماند. صبح روز گذشته و در نخستین ساعات فعالیت بازارهای عمده جهان پس از حملات داعش به پایتخت فرانسه، در حالی که شاخصهای سهام افت میکردند، قیمت نفت رو به رشد بود و همزمان، بهای جهانی طلا نیز بالا رفت. در بازارهای جهانی ارز نیز یورو بخشی از ارزش خود را از دست داد و شاخص دلار اندکی تقویت شد، اما چنان که اشاره شد، این بازارها بهخصوص در بازه میان مدت و بلندمدت، بر عوامل بازارساز دیگری متمرکز شدهاند.

افت یکپارچه بازارهای سهام

پیتر شافریک، استراتژیست ارشد اقتصاد کلان اروپا در موسسه «آر بی سی» میگوید: «به نظر میرسد که دست کم بهطور موقت، داراییهای پرخطر تحت فشار قرار بگیرند و با ضعف بیشتری مورد معامله قرار بگیرند.» این فشار در بازارهای سهام محسوس بود.

به نقل از رویترز، بازار سهام بزرگ فرانسه در نخستین دقایق آغاز معاملات، 1/1 درصد ریزش کرد و شاخص کک 40 در شرایطی که سرمایهگذاران همچنان پیامدهای حملات تروریستی پاریس را در سراسر جهان هضم میکنند، عقبنشینی کرد، اما شاخص فرانسه تنها شاخص اروپایی نبود که کاهش را تجربه کرد. شاخص FTSE 100 انگلیس در ابتدای معاملات 0/8 درصد افت کرد؛ درحالیکه داکس آلمان و امای بی ایتالیا هم اندکی از ارزش خود را از دست دادند. در واقع بازارهای سهام اروپایی بازارهای آسیا را دنبال کردند که بهدنبال کشتارها در پایتخت فرانسه و هجوم سرمایهگذاران به سوی دلار و طلا، به سطح پایینتری نزول کردند. شاخص ام اس سیای از بازارهای آسیا اقیانوسیه بهجز ژاپن، پس از افت 3 درصدی که هفته گذشته داشت، در اوایل معاملات روز جاری بیش از یک درصد کاهش یافت.

شاخص نیکی 225 توکیو با حدود 1/3 درصد کاهش، بزرگترین سقوط را در میان بازارهای آسیایی تجربه کرد و تقریبا رشد 1/7 درصدی این شاخص در هفته گذشته از بین رفت. دلیل افت نیکی اعلام بازگشت ژاپن به رکود بود. آماری که پیش از گشایش بازار توکیو منتشر شد، نشان داد که اقتصاد ژاپن در سه ماهه سوم امسال به رکود بازگشته و بر مبنای سالانه، 0/8 درصد کوچک شده است؛ درحالیکه اقتصاددانان رشد منفی 0/2 درصدی را پیشبینی کرده بودند. شاخص اساندپی/ ایاسایکس 200 استرالیا 0/8 درصد، کسپی کره جنوبی یک درصد، هانگ سنگ هنگ 1/6 درصد و شانگهای کامپوزیت هم 0/5 درصد افت کردند. سایر شاخصهای سهام منطقه از جمله تایوان و سنگاپور نیز منفی شدند. بازارهای خاورمیانه که روز یکشنبه فعالیت داشتند، ضرر سختی را متحمل شدند با این همه بخشی از کاهش آنها بهدلیل ریزش چشمگیر قیمت نفت در هفته گذشته بود.

به این ترتیب شاخص نوسان CBOE که معیار سنجش نگرانی سرمایهگذاران است، به بالاترین سطح از دوم اکتبر تاکنون صعود کرد. علاوه بر حملات پاریس، وضعیت اقتصادی چین نیز بازارهای سهام را نگران نگه داشته است. آمار اقتصادی اخیری که در چین منتشر شده است، سرمایهگذاران جهانی را ناامید کرده است. فعالیت اعتباری در سیستم مالی چین در ماه اکتبر به پایینترین سطح در 15 ماه گذشته کاهش یافت درحالیکه آمارهای هفته گذشته از کاهش مصرف فولاد که معیار کلیدی فعالیت اقتصادی در این غول آسیایی است، حکایت داشت. در آن سوی آتلانتیک، بازارهای آتی سهام آمریکا با رشد روبهرو شدند، اما معاملات سهام روز جمعه والاستریت نشانههای ضعف را پدیدار کردهاند. شاخصهای بزرگ والاستریت در معاملات اندک روز جمعه حدود یک درصد کاهش داشتند و بدترین هفته خود از ماه اوت را به پایان رساندند. خبر حملات تروریستی پاریس پس از بسته شدن بازارهای آمریکا منتشر شد و بازارهای سهام آمریکا هم احتمالا در ابتدای هفته از همتایان آسیایی و اروپایی خود پیروی خواهند کرد.

گرایش به پناهگاههای ارزی

در بازارهای ارزی، همزمان با افت یورو، دلار رشد را تجربه کرد. یورو که هفته گذشته به بدترین سطح در 6 ماه گذشته رسیده بود، روز دوشنبه نیز در برابر ین افت کرد؛ چراکه حملات پاریس، خرید ارزهای پناهگاه و بدبینی به یورو را افزایش داد. این روند یورو را در برابر ین به کمترین سطح در 6/5 ماه گذشته و در برابر دلار به کمترین سطح در 7 ماه گذشته برد. دلار هم به رغم رشد در برابر برخی ارزها، در برابر ین افت کرد. فرانک سوئیس نیز که از ارزهای سنتی پناهگاه است روز دوشنبه در برابر یورو 0/3 درصد رشد کرد. این در حالی بود که یورو در برابر دلار 0/3 درصد افت کرد.

مانوئل اولیوری، استراتژیست بازار ارز در «کردیت اگریکول» میگوید: «احتیاط بر بازارهای ارز حاکم شده؛ چراکه بازارهای سهام نیز محتاط شدهاند، ولی در نهایت، واگرایی سیاستهای پولی بانک مرکزی اروپا و فدرال رزرو است که در کانون توجه خواهد بود.» مارتین انلوند، استراتژیست بازارهای ارز در موسسه «نوردیا» میگوید حملات پاریس احتمالا در کوتاهمدت ریسک یورو را افزایش خواهد داد، اما در بلندمدت، آسیب دیدن کسبوکار و احساس مصرفکننده به چشمانداز موجود بستگی خواهد داشت. شونسوکا یامادا، استراتژیست بازار ارز در شعبه توکیو «بانک آمریکا مریل لینچ» میگوید: «با حملات فرانسه به داعش در سوریه، ریسک ژئوپلیتیک افزایش یافته و این اثری منفی بر نرخ برابری یورو در مقابل ین خواهد داشت.»

رشد نفت با حمله داعش

قیمت نفت که میتوانست بهدلیل عدمقطعیت ناشی از این حملات با افت مواجه شود، دوشنبه تحتتاثیر حملات فرانسه به مواضع داعش در سوریه با جهش روبهرو شد. نفت برنت تا قیمتهایی بالای بشکهای 44 دلار هم رفت، اما نتوانست مرز مقاومتی 45 دلار را بشکند. شاخص نایمکس نیز به حدود 42 دلار رسید. بیشتر معاملهگران بازار نفت روز گذشته به این نکته اشاره داشتند که واکنش این بازار عمدتا به حملات هوایی فرانسه به مواضع داعش در سوریه مربوط بوده است. با این همه دنیل انگ، از موسسه «فیلیپ فیوچرز» سنگاپور میگوید: «فرانسه مشارکت در حمله به داعش در سوریه را شدت بخشیده و این امر قیمتها را چندان بالا نبرده است، بنابراین شتاب کاهشی در بازار حفظ شده است.» در کل، بیشتر تحلیلگران بازار نفت میگویند که طلای سیاه تحت فشار عوامل بنیادین و فنی خواهد ماند. مهمترین دلیل این روند، ادامه نگرانی درباره کاهش رشد اقتصادی جهان است.»

نفع محدود طلا

فلز زرد نیز روز گذشته به شوک پاریس واکنش نشان داد. صبح دوشنبه افت شاخصهای سهام از یکسو و رشد بهای نفت خام از سوی دیگر به فلز زرد کمک کردند تا از قیمت نهایی هفته گذشته رشد کند. دیگر دلیل رشد طلا، افزایش تقاضا برای این کالا بهعنوان سرمایه امن بود. با این همه، رشد شاخص دلار و ناتوانی فنی و بنیادین طلا، اونس را از اوج روزانه پایین آورد. هر اونس طلا که هفته گذشته روی قیمت 1084 دلار ایستاده بود، روز گذشته تا نزدیک قیمت 1099 دلار نیز بالا رفت، اما تا ساعت 7 شب به وقت تهران به قیمت 1086 دلار رسید، گرچه هماکنون که شما این گزارش را میخوانید ممکن است قیمت متفاوتی بهعنوان قیمت نهایی نخستین روز کاری هفته ثبت شده باشد.

اما در بازار طلا نیز آنچه اثر میانمدت و بلندمدت خواهد داشت، همچنان موضوع نرخهای بهره فدرال رزرو است. طلا که هفتهها است تحت فشار احتمال افزایش نرخ بهره وجوه فدرال در نشست ماه دسامبر کمیته بازار آزاد بانک مرکزی آمریکا است، باز هم در روزهای آینده بر این موضوع متمرکز خواهد شد. البته در کوتاهمدت، شوک پاریسی میتواند بازار فلزهای گرانبها را تحتتاثیر قرار دهد. تازه ترین تحلیل فنی نشان میدهد که قیمت جهانی طلا در کوتاهمدت تحتتاثیر انتشار آمارهای اقتصادی آمریکا و حملات تروریستی پاریس قرار خواهد داشت.

به گزارش سایت طلا به نقل از پایگاه اینترنتی «اف ایکس استریت»، تحلیل تکنیکال نشان میدهد سطح مقاومتی قیمت طلا در کوتاهمدت 1099 دلار خواهد بود و اگر این سطح به طور پایدار شکسته شود قیمت طلا به کانال بالاتر خواهد رفت. سطح حمایتی قیمت طلا نیز در شرایط کنونی 1084 دلار است و اگر این سطح شکسته شود قیمت طلا تا 1080 دلار کاهش خواهد یافت. تازه ترین تحلیل کارشناسان «اینوستینگ» هم نشان میدهد که قیمت جهانی طلا در روزهای آینده تحتتاثیر گمانهزنیهای مربوط به افزایش نرخ بهره فدرال رزرو آمریکا در نشست دسامبر، انتشار آمارهای اقتصادی آمریکا و چین و منطقه یورو و حملات تروریستی پاریس قرار خواهد داشت.