وعده تازه رییس کل بانک مرکزی: دلار نخرید، ارزان می‌شود

تحولات بازار ارز و تغییر نرخ دلار در حدود یک ماه اخیر، در بیش از دو سال فعالیت دولت یازدهم که نوسان نرخ ارز به طور قابل توجهی کنترل و فاصله بین دو نرخ مبادلهای و آزاد به حداقل رسید، بی سابقه بود. نوسان نرخ ارز و شروع روند صعودی آن از اواخر تیرماه امسال آغاز شد و در فاصله حدود پنج ماهه از نرخ کمتر از 3200 تا مرز 3700 تومان هم پیش رفت. البته اوج شتاب گرانی این ارز به یک ماه گذشته بر میگردد؛ به طوری که قیمت دلار از حدود 3490 تومان در اواسط آبان ماه مرز 3600 و حتی برای مواقعی 3700 تومان را هم پشت سر گذاشت.

جریان سریع تغییر نرخ دلار گرچه از سوی برخی کارشناسان و حتی مسولان سابق، سیاست بانک مرکزی برای جبران کسری بودجه دولت عنوان شد، اما به هر حال این بانک چنین ادعایی را هیچ گاه تایید نکرد و البته رییس کل بانک مرکزی آن را ناشی از تقاضاهای فصلی و جریانی طبیعی دانست. این در حالی است که وزیر اقتصاد در اظهاراتی دیگر با رد هرگونه دخالت دولت در بازار ارز و تاکید بر این موضوع که قیمت ارز به طور شناور مدیریت شده است، نوسانات کوتاه مدت در بازار را طبیعی عنوان کرد و آن را به فضای قبل از کریسمس و تقاضای ارز اربعین مرتبط دانست. طیب نیا البته اظهارات جالب دیگری هم داشت و با روایت یک حدیث هر گونه دخالت و قیمت گذاری دولت در بازار ارز را رد کرد. وی در مقابل درخواست خبرنگاران برای اعلام نرخ واقعی ارز در بازر گفته بود که " من نمیتوانم قیمت گذاری کنم. قیمت گذاری براساس حدیث حضرت علی (ع) یک کار خدایی است و من در موضعی نیستم که در این زمینه اظهار نظر کنم".

اظهارات مقامات فعلی بانک مرکزی و وزارت اقتصاد در حالی مطرح می شود که طهماسب مظاهری - رییس کل اسبق بانک مرکزی - دخالت در بازار ارز را رد نمیکند و معتقد است که اگر در اقتصاد یک کشور نرخ تورم بالا رود، نرخ ارز هم بالا میرود. به گفته وی نرخ کنونی ارز نرخ طبیعی بازار نیست و دولت نرخ دلار را با تزریق آن پایین نگه داشته است. اگر روند اقتصادی کنونی ادامه پیدا کند نرخ بالا میرود، چون دولت با اعمال دخالت در بازار ارز این قیمت را پایین نگه داشته و هر زمان که قدرت دخالت کم شود یا دولت تصمیم بگیرد قدرت دخالت خود را کم کند آن روز نرخ ارز بالا میرود.

گرچه در اتفاقات اخیر بازار ارز دلایل این تغییرات هیچ گاه به طور شفاف اعلام نشد و نظرات متفاوتی در این باره وجود داشت، اما با اتمام مراسم اربعین یعنی مهمترین دلیلی که بانک مرکزی از آن به عنوان عامل افزایش دهنده نرخ دلار یاد میکند، اکنون فعالان بازار منتظر کاهش نرخ ارز هستند. این در حالی است که رییس کل بانک مرکزی در آخرین اظهارات خود درباره نرخ ارز اعلام کرده که قیمت ارز رو به نزول پیش خواهد رفت.

سیف به یکی از خبرگزاریهای داخلی تاکید کرده که با سیاستهایی که بانک مرکزی دنبال میکند، ارز دیگر مبنایی برای سرمایه گذاری نیست و اگر کسی بخواهد ارز بخرد تا در آینده گران شود، حتماً ضرر خواهد کرد. بر این اساس به طور حتم قیمت ارز به حدی که الان در بازار است نخواهد بود و رو به پایین خواهد آمد.

با وجود اینکه روند تغییرات دلار در بازار طی چند روز اخیر تا حدودی با نظر رییس کل بانک مرکزی منطبق بوده و از تلاطم آن تا حدی کاسته شده است، اما کارشناسان معتقدند تجربه قبلی به ویژه در شش ماه گذشته نشان می دهد که هیچ گاه نرخ دلار بعد از طی روند رشد به قیمت قبلی بازنگشته است و نمی توان انتظار داشت که حتی با وجود وعده سیف برای کاهش نرخ دلار ، این ارز از حدود 3650 تومان فعلی به 3200 تومان تیرماه یا حدود 3450 تومان مهرماه امسال بر گردد.