۲۰ میلیارد دلار ارز خانگی داریم

حیدر مستخدمین حسینی درباره راه اندازی بورس ارز گفت: راه اندازی بورس ارز طی چند سال اخیر مطرح بوده است و کارشناسان اقتصادی بر شکل گیری آن تاکید می کنند اما زمانی بورس ارز پاسخ نیازها را می دهد که وضعیت و میزان ارز شفاف و در حال تعادل باشد.

معاون اسبق وزیر اقتصاد و بانک مرکزی با تاکید بر اینکه در حال حاضر شرایط برای راه اندازی بورس ارز مناسب نیست، تصریح کرد: اقتصاد ما در وضعیت عدم تعادل قرار دارد و سیاست های پولی و مالی از منطق و استاندارد برخوردار نیست، بنابراین راه اندازی بورس ارز در حال حاضر فایده ای ندارد و با اما و اگرهایی همراه است.

وی بر اینکه ساختار و وضعیت بورس ارز باید به صورت شفاف اعلام شود، تاکرد کرد و افزود: زمانی بورس ارز کارآیی خواهد داشت که بدون تولید کننده ارز که عمدتا دولت است، فعالیت کند و سایر متقاضیان و بازیگران ارزی در آن حضور داشته باشند.

کارشناس ارشد مسائل اقتصادی و بانکی با اشاره به ابهامات راه اندازی بورس ارز از جمله اینکه مشخص نیست که ارز حاصل شده از منابع نفتی است یا صادرات غیرنفتی، عنوان کرد: بر این اساس شکل گیری بورس ارز در وضعیت عدم تعادل، نمی تواند از منطق اقتصاد تبعیت کند و بهتر است که دولت که تاکنون از عهده مدیریت بورس ارز بر نیامده، در چنین شرایطی اقدام به راه اندازی آن نکند.

مستخدمین حسینی خطاب به دولت پیشنهاد کرد که بورس ارز را در زمانی راه اندازی کند که فضای اقتصادی لازم و وضعیت تعادل ارزی ایجاد شده باشد.

در شرایطی که درآمدهای نفتی وضعیت تحریمی دارد و بخش عمده درآمدهای آن نمی تواند در چرخه اقتصادی قرار گیرد، راه اندازی این بورس کارآمد نخواهد بود.

زمینه شکل گیری بورس ارز، ماهیت و کیفیت آن هم باید اطلاع رسانی شود.

وی بر اینکه عوامل و زمینه ها بررسی و بنیان های آن اطلاع رسانی شود تا کارشناسان اقتصادی درباره آن اظهارنظر کنند، تاکید و یکی از الزامات این کار را تک نرخی کردن ارز دانست و گفت: تا پیش از اعمال شرایط ارز تک نرخی، وضعیت مناسب نخواهد بود.

وی اضافه کرد: فراهم شدن شرایط به این مفهوم است که عرضه ارز به میزان کافی باشد و با خروج اقتصاد از رکود اجرایی شود و دولت مطالعات خود را برای راه اندازی چنین بورسی تکمیل نماید و با توجه به تحقیقات صورت گرفته چگونگی شکل گیری بورس ارز را اعلام و آن را عملیاتی کند.

این تحلیلگر مسائل اقتصادی خاطرنشان کرد: هم اکنون اقتصاد در حالت رکود به سر می برد و در شرایط رکود شکل گیری بورس ارز نه تنها کاری از پیش نخواهد برد، بلکه باعث افزایش بی رویه نرخ ارز هم خواهد شد.

وی با بیان اینکه موافق شکل گیری بورس ارز هستم و زمانی که رئیس هیئت مدیره بورس بودم این موضوع را با جدیت دنبال می کرد، در بیان دلایل این امر گفت: در آن زمان که تشکیل این بورس را پیگیری می کردم، وضعیت اقتصادی در تعادل بود و رکودی وجود نداشت اما الان اقتصادمان بیمارگونه است و رشد اقتصادی دیده نمی شود.

مستخدمین حسینی ادامه داد: در عین حال افزایش تولید ناخالص ملی، صادرات، نقل و انتقالات ارزی و غیره علاوه بر رکودی که حاکم است، با مشکلاتی همراه می باشد، بنابراین در این شرایط تشکیل بورس ارز چیزی برای اقتصاد به همراه نخواهد داشت.

وی گفت: در حال حاضر میزان ارز زیادی در اختیار مردم است.

بر اساس آخرین آمار اعلامی از سوی رئیس سابق بانک مرکزی ۲۰ میلیارد دلار ارز در اختیار مردم است (ارزخانگی) و به نظر می رسد که در حال حاضر هم میزان ارز در دست مردم در همین حدود باشد.

اما نکته مهم این است که این میزان ارز دارای جهت مشخصی نیست و از یک منطق پیروی نمی کند.

معاون اسبق وزیر اقتصاد و بانک مرکزی با اشاره به افزایش قیمت ارز دلار از هزار تومان به سه هزار تومان طی سالهای اخیر، این وضعیت را باعث هجوم سفته بازان و حتی گرایش مردم عادی به بازار ارز دانست.

وی بر تعیین مکانیزم مناسب برای سپرده گذاری ارزی و نرخ سودمناسب با آن بر اساس نرخ تورم تاکید و بیان کرد: اگر دولت و بانک مرکزی برای سپرده گذاری ارزی مکانیزمی تهیه می کردند، بسیاری از ارزها به نظام ارزی و بانکی کشور باز می گشت.

پیش از این مردم پس اندازهای ارزی خود را در بانکها سپرده گذاری می کردند اما با کاهش ارزش پول ملی و گران شدن ارز، بانکها دیگر این سپرده های ارزی را به سپرده گذاران پس ندادند و با بهانه هایی معادل ریالی آن را به آنها بازگرداندند.

مستخدمین حسینی گفت: دولت باید اعتماد لازم را ایجاد کند و نرخ سود بانکی ارزی را متناسب با تورم در نظر بگیرد و نرخ مناسبی را به سود ارزی در بانکها اختصاص دهد، بر این اساس بسیاری از ارزها به بانکها می تواند بازگردد و در اقتصاد ملی مورد استفاده قرار گیرد و در تعدیل نرخ ارز و متعادل سازی آن تاثیرگذار باشد.

اما دولت هیچ برنامه مشخصی برای وضعیت ارزی و بورس ارز اعلام نمی کند.