فرمول بانک مرکزی برای تعیین نرخ واقعی ارز

در نگاه اغلب افراد حتی فعالان اقتصادی نرخ واقعی ارز از شاخص برابری قدرت خرید دلار به ریال به دست میآید اما با این شاخص تنها نرخ اسمی ارز قابل محاسبه است.

بانکهای مرکزی در دنیا از جمله بانک مرکزی ایران براساس فرمول (Real exchange rate) نرخ واقعی ارز را محاسبه میکند.

اجزای این فرمول که به اختصار RER نوشته میشود شامل e (نرخ اسمی ارز)، p (شاخص قیمت داخلی) و Pf (شاخص قیمت خارجی یا «آمریکا») است.

فرمول (Real exchange rate) به شرح زیر است:

شاخص قیمت طرف خارجی (آمریکا) x نرخ اسمی ارز = نرخ واقعی ارز

این صورت در مخرج کسر که شاخص قیمت داخلی است تقسیم میشود.

اختلاف نرخ تورم داخلی و نرخ تورم طرف خارجی (آمریکا) از اختلاف PFْ – Pْ به دست میآید.

بر اساس این فرمول افزایش در شاخص قیمت در کشور طرف خارجی (در صورت افزایش کمتر شاخص قیمت داخلی) منجر به کاهش نرخ واقعی ارز میشود.

این محاسبات به صورت روزانه انجام میشود به طوری که شاخص قیمت آمریکا و سایر کشورها به صورت روزانه توسط بانکها مرکزی اعلام و نرخ برابری ارزها با یکدیگر تعیین میشود.

بانک مرکزی با مبنا قراردادن این فرمول در صورت بالاتر بودن قیمت از نتیجه این فرمول سیاستهای افزایش عرضه ارز به بازار را در دستور کار قرار میدهد و در صورتی که نرخ ارز بازار از نتیجه فرمول کمتر باشد جانب عرضه ارز را کاهش میدهد.