عراقچی: قطعنامه شورای حکام حاوی تمام مولفه‌های مثبت مورد انتظار ایران است

سیدعباس عراقچی در برنامه تیتر امشب شبکه خبر با اشاره به قطعنامه شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی مبنی بر بستهشدن پرونده PMD ایران تصریح کرد: برخلاف ۱۲ قطعنامه قبلی که علیه ایران در شورای حکام تصویب شده بود، در هیچ کجای قطعنامه امروز از عبارات منفی استفاده نشده است.

وی افزود: تمام مولفههای مثبتی که ایران انتظار داشت در قطعنامه باشد در آن وجود دارد و این قطعنامه، بسیار محکم و با اقتدار پروندی پیامدی را بست.

معاون وزیر خارجه در ابتدای این برنامه با تبریک حلول ماه مبارک ربیع الاول خاطرنشان کرد: در آغاز این ماه مبارک، مرحله مهمی از اجرای برجام را پشت سر گذاشتیم و امروز شاهد بستهشدن موضوع PMD یا همان ابعاد نظامی احتمالی بودیم و این مساله اکنون همانطور که آقای ظریف گفتند به تاریخ پیوست.

وی با اشاره به روند بررسی این موضوع در جلسه فوقالعاده شورای حکام گفت: قطعنامه ارائهشده از سوی 1+5 به منظور بستن موضوع PMD توسط آلمان به شورا ارائه شد و پس از آن 37 کشور برای صحبت در این رابطه ثبت نام کردند. طبق معمول شورای حکام 35 عضو دارد اما در مباحثات، سایر اعضای آژانس نیز میتوانند شرکت کنند. در این صحبتها برخی به نکات مثبت مذاکرات و همکاری صورتگرفته میان ایران و آژانس اشاره کردند و برخی دیگر بعضی نکات که در گزارش آژانس مبهم گذاشته شده است را مورد اشاره قرار دادند اما در مجموع، فضای مثبتی بر این سخنان حاکم بود و اغلب سخنرانیها با نگاه به آینده انجام شد و حتی رئیس برزیلی نشست در جمعبندی نهایی با توجه به مثبتبودن فضای بحث اعلام کرد که قطعنامه مذکور با اجماع به تصویب میرسد.

عراقچی علت طولانیشدن نشست فوقالعاده شورای حکام را تعداد زیاد سخنرانان اعلام کرد و گفت: وقتی رئیس جلسه اعلام تصویب قطعنامه به صورت اجماعی را مطرح میکند، کسی مخالفتی با این موضوع نکرده است بنابراین با اجماع، قطعنامه به تصویب میرسد.

معاون وزیر خارجه درباره ابعاد مثبت و منفی قطعنامه شورای حکام تصریح کرد: این قعطنامه به اعتقاد من نکته منفی ویژهای ندارد. کلیات قطعنامه و مولفههای اصلیاش در جهت خواست ایران بوده است. در این قطعنامه از هیچ عبارت منفی برخلاف 12 قطعنامه قبلی استفاده نشده و هیچ کجای آن از واژگان و عبارات مبهم، نگرانکننده یا با ادبیات منفی استفاده نشده است.

وی افزود: این قطعنامه تمامی قطعنامههای قبلی را لغو کرده و موضوع PMD را خاتمه داده است. براساس قطعنامههای قبلی، آژانس ماموریت یافته بود که در رابطه با PMD کار کند و به شورای حکام گزارش دهد و حالا با لغو آن قطعنامهها این ماموریت آژانس نیز پایان یافته است. از این پس آژانس مسئولیت دارد که به طور مرتب اجرای تعهدات ایران در چارچوب برجام را گزارش دهد و اگر تخلفی در این روند صورت گیرد نیز به شورا گزارش میدهد.

عراقچی تاکید کرد: قطعنامه شورای حکام فصل نوینی از روابط میان ایران و آژانس را برای دو طرف باز میکند. همان طور که این قطعنامه تاکید کرده است، یک تغییر بنیادین در موضوع هستهای ایران رخ داده که این تغییر بر روابط دو طرف تاثیر دارد.

عضو ارشد تیم مذاکرهکننده هستهای ایران با بیان اینکه گام بسیار مهمی با تصویب این قطعنامه در شورای حکام در مسیر اجرای برجام برداشته شده است، اظهار کرد: 1+5 با ارائه این قطعنامه به شورای حکام، یکی از تعهدات مهم خود را طبق برجام انجام داد و با بستهشدن موضوع PMD، ایران نیز دو اقدام کلیدی خود را انجام میدهد. ما فکر میکنیم ظرف دو یا سه هفته میتوانیم کارهای خود را کامل کنیم. ممکن است آژانس برای راستیآزمایی اقدامات ایران به چند روز وقت بیشتر نیاز داشته باشد و آقای آمانو هم امروز به این مساله اشاره کردند اما در نهایت فکر میکنیم حداکثر طی سه هفته الی یک ماه آینده بتوانیم به روز اجرای برجام برسیم.

عراقچی در خصوص تاثیر تصویب قطعنامه به صورت اجماع، خاطرنشان کرد: این اقدام یک پیام روشن از سوی جامعه بینالملل است مبنی بر اینکه از برجام و نتیجه مذاکرات حمایت میکنند. بستهشدن PMD که مبتنی بر گزارش آمانو صورت گرفت و سپس رای به قطعنامه یعنی اینکه جامعه بینالملل گواهی میکند برنامه هستهای ایران صلحآمیز است و از بستهشدن پرونده سوالات مربوط به گذشته استقبال کرده و مسیر رو به جلو و آینده را مدنظر دارد.

وی گفت: تمام داستان هستهای، اتهامات، فشارها، تحریمها و تبلیغات علیه ایران در یکدهه گذشته به بهانه PMD بوده است؛ مبنی بر اینکه ایران یک برنامه هستهای نظامی در گذشته داشته که ممکن است ادامه داشته باشد. متاسفانه در طی این سالها کشورهای غربی سعی کردند با امنیتیساختن موضوع ایران و معرفی آن به عنوان تهدید صلح و امنیت بینالملل همواره این موضوع را علیه ایران زنده نگه دارند و یک بنای کاذب در این رابطه را پایه گذاشتند.

عراقچی گفت: البته این بنا روی یکسری اشتباهات خودمان هم استوار شد؛ از جمله اطلاعندادنهای بهموقع یا انجام اقداماتی که میتواند کاربردهای دومنظوره داشته باشد، هرچند که مصارف صنعتی داشته است و این باعث شد که آنها با جعل سند و ساختن ادعاهای واهی چنین بنای کاذبی را علیه ایران ایجاد کنند و حالا با بستن این موضوع این بنا فرو ریخته است.

معاون ظریف با بیان اینکه ما قبل از این هم به 1+5 و شورای حکام اعلام کرده بودیم که باید بین برجام و PMD یکی را انتخاب کنند، گفت: تصویب این قطعنامه نشان داد که آنها برجام را انتخاب کردند.

وی در پاسخ به اینکه فکر نمیکنید بستهشدن موضوع PMD شکست اطلاعاتی برای غرب بود چرا که اتهامات آنها را بیاساس نشان داد، تصریح کرد: مسلما همینطور است. ما از نزدیک شاهد بودیم که طی سالهای گذشته تمام سرویسهای جاسوسی به کار گرفته شدند تا ثابت کنند ایران فعالیتهای مخفی داشته است. آنها سعی کردند با عکسهای ماهوارهای از نقاط مختلف و طرح ادعاهای بیاساس یا مصاحبه با افراد خارجی اتهاماتی را به ایران وارد کنند و نتیجه آن 12 پروندهای بود که در این رابطه علیه ایران مطرح کردند و در سال 2011 این پروندهها به طور رسمی مطرح شد. در حالی که مدیرکل آژانس مدعی شده بود که اسناد و ادعاها معتبر است.

عراقچی ادامه داد: با گزارش جدید آژانس در دوم دسامبر 2015 تمامی این اتهامات و ادعاها به این نکته محدود شد که ایران قبل از سال 2003 مطالعاتی را انجام داده است. البته ما همین ادعا را هم قبول نداریم و ظرف چند روز آینده در بیانیهای نظرات خود را اعلام میکنیم تا در آژانس ثبت شود. ما گزارش آژانس را به طور صددرصدی قبول نداریم.

معاون وزیر خارجه در خصوص طرح شکواییه علیه غرب به خاطر نسبتدادن بیپایه و اساس برخی اقدامات به ایران، گفت: ما همواره گفتهایم طی یکدهه گذشته تمامی تحریمها و فشارها علیه ایران ظالمانه و غیرعادلانه بوده است و قطعنامه امروز شورای حکام بر این مساله صحه گذاشت. در آینده، بررسی حقوقی اقدامات علیه ایران میتواند صورت گیرد و این موضوع قابل پیگیری است. بعد از اینکه برجام اجرایی شد، فرصت برای حقوقدانان ما درباره طرح شکواییه وجود دارد.

عراقچی در پاسخ به اینکه گزارش آژانس و حتی قطعنامه شورای حکام دارای ابعاد خاکستری است، گفت: آژانس اگر بخواهد ماهیت فنی و حرفهایبودن خود را حفظ کند نمیتواند درباره 15 سال پیش قضاوت قطعی داشته باشد، در حالی که مدارک و اسناد روشنی در اختیار ندارد. اگر آژانس بخواهد بیطرفانه گزارشدهی داشته باشد، چارهای ندارد جز آنکه روی احتمالات صحبت کند. وقتی آژانس 12 پرونده در رابطه با ابعاد نظامی احتمالی برنامه هستهای ایران را ارزیابی میکند، در موضوعاتی از جمله چاشنی انفجاری یا مدلسازی کامپیوتری به این شکل اعلام میکند که این اقدامات علاوه بر آنکه کاربردهای نظامی دارد، کاربردهای صلحآمیز هم دارد که اتفاقا کاربردهای صلحآمیزش فزاینده است. آمانو سعی کرده یک فضای بینابینی را در گزارش خود حفظ کند و بر همین اساس ارزیابیاش را ارائه داده است.

وی خاطرنشان کرد: اتفاقا خاکستریبودن گزارش آژانس حاکی از فنی و حرفهای بودن گزارش اوست. شورای حکام به عنوان نهاد تصمیمگیر وظیفه بررسی و تصمیم نهایی در رابطه با موضوع PMD را دارد. شورا گزارش آمانو را میبیند و به عبارتی از آمانو تشکر و خداحافظی میکند مبنی بر اینکه دیگر آمانو هیچ ماموریتی در رابطه با ابعاد نظامی احتمالی و یا حتی بخشهای خاکستری گزارشش ندارد و حالا این موضوع از دستور کار خارج و دستور جدیدی مبنی بر راستیآزمایی برجام به او محول میشود.

عراقچی در پاسخ به اینکه برخی معتقدند پرونده PMD بسته نشده و موضوع، تغییر وضعیت داده است و به بند 10 قطعنامه شورای حکام اشاره میشود، خاطرنشان کرد: اینکه در آینده در اجرای برجام آژانس طبق پروتکل الحاقی درخواست و یا دسترسیهایی را صورت دهد، مربوط به اجرای برجام است و ربطی به موضوعات گذشته نخواهد داشت چرا که آن موضوعات به طور کامل بسته شده است.

وی اطمینان داد که «هیچ گوشهای و یا پنجرهای از PMD باز نمانده است».

معاون ظریف گفت: قطعنامه شورای حکام معطوف به آینده است و آژانس هر موقع احساس کرد مورد خلافی وجود دارد میتواند به شورای امنیت یا شورای حکام گزارش دهد اما اینکه برخی فکر میکنند به هر حال در قطعنامه یک مورد منفی وجود دارد، برمیگردد به همان افرادی که به قول آقای ظریف کثیرالشک هستند.

معاون وزیر خارجه کشورمان در پاسخ به این سوال که آیا آژانس میتواند در آینده در رابطه با برخی مسایل درخواست «همکاری کامل» از ایران داشته باشد و این ممکن است باب جدیدی را از سوالات مداوم در رابطه با برنامه هستهای ایران ایجاد کند، تصریح کرد: نمیدانم این تعابیر را از کجا آوردید! مدیرکل آژانس در حیطه اختیاراتش یعنی برجام میتواند از ایران درخواست همکاری کند و در چارچوب برجام میتواند از ایران دسترسی بخواهد اما فراتر از آن نمیتواند و این ربطی به مسائل گذشته و PMD ندارد چرا که موضوع PMD خاتمه یافته است. شاید برخی دوست داشتند آژانس میآمد و در این قطعنامه از ایران عذرخواهی هم میکرد و یا یک دستهگل هم به ما میدادند! هدف ما بستن موضوع PMD در آژانس بود اما اینکه کسی در آینده بیاید یک سندی در رابطه با ایران به آژانس بدهد، امر عجیبی نیست و آژانس جزو وظایفش هست که رسیدگی کند. نقشه راه، اجرا شده و آژانس پایان این کار را اعلام کرده است و شورای حکام پرونده را بسته است. نمیدانم چه کاری بیشتر از این باید انجام میشد! از نظر ما شورای حکام آنچه مدنظر ایران بوده است را انجام داده است.

عراقچی در رابطه با اقداماتی که از این پس برای اجرای برجام باید صورت گیرد، گفت: براساس یک بیانیه مشترک که از سوی آقای ظریف و خانم موگرینی صادر میشود، روز اجرای برجام تعیین و اعلام خواهد شد که حداکثر تا اواسط ژانویه خواهد بود؛ البته بستگی به این دارد که کارها چه زمانی تمام شود و در آن روز تمام تحریمها عملا برداشته یا متوقف میشود.

وی در رابطه با سانتریفیوژها و جمعآوری آنها نیز گفت: اینکه دقیقا تا امروز چه تعداد سانتریفیوژ جمعآوری شده اطلاع دقیقی ندارم اما بنای ما این است که تا هفته آینده سانتریفیوژها در نطنز به 5060 ماشین و در فردو به 1044 ماشین برسد. همچنین کار تبادل کیک زرد که موکول به بستهشدن PMD شده بود، در حال انجام است. تا الان کیک زرد از روسیه به ایران منتقل شده اما انتقال اورانیوم غنیشده ایران به روسیه منوط به بستهشدن PMD طبق نظر مقام معظم رهبری شده بود و الان امکان انتقال به وجود آمده است.

عراقچی گفت: ظرف چند روز آینده کشتی مورد نظر برای انتقال سوخت به ایران وارد میشود و با انجام کارهای بستهبندی با رعایت ایمنی، این کار صورت میگیرد.

وی در رابطه با اراک نیز اظهار کرد: در اراک هنوز دست به هیچ چیز نزدهایم. در حال حاضر کارهای مقدماتی از جمله مذاکرات و امضای اسناد انجام شده یا در جریان است. همچنین مذاکراتی با کمپانیهای چینی در این رابطه انجام میشود که ظرف روزهای آینده باید این کار نیز تکمیل شود. در رابطه با اراک هر یک از کشورهای 1+5 وظیفهای بر عهده دارند. مثلا آمریکا گواهینامههای لازم را صادر میکند، روسیه مشورت میدهد، فرانسه و آلمان در تامین سوخت و نگهداری پسماند همکاری میکنند و چین به طور کلی اجرای بازطراحی و تامین تجهیزات را بر عهده دارد.

عراقچی تاکید کرد: ما از امروز با بستهشدن PMD اجازه شروع کار بازطراحی در اراک را پیدا میکنیم اما باز هم این کار طبق برنامه خودمان پیش میرود.

وی در پایان تاکید کرد: انرژی هستهای امروز به معنای واقعی حق مسلم ما و حقی تثبیتشده است و علاوه بر این، برنامه هستهای ایران ادامه پیدا کرده، در عین حال که اتهامات در گذشته نسبت به ایران برداشته شده است.