چالش‌های فولاد در حمل‌ونقل ریلی

برخی معتقدند در این شرایط بهترین اقدام این است که فولادسازان با سرمایهگذاری در بخش زیربنایی راهآهن علاوه بر توسعه این حوزه، فعالیتهای خود را نیز تسریع بخشند. حملونقل از جمله بخشهای زیربنایی برای توسعه اقتصادی و به ویژه بخش معدن است و توسعه شبکه حملونقل و برنامهریزی صحیح برای حملونقل مواد معدنی، موجب شناسایی بهتر، بهرهبرداری مطلوبتر، ارتقای سطح استخراج از معدن و کاهش هزینههای تولید میشود.

توسعه خطوط حملونقل میتواند در کنار تسریع صادرات مواد و محصولات معدنی، توسعه صنایع معدنی در کشور را نیز به همراه داشته باشد. یکی از مشکلات کنونی بخش حملونقل ریلی در بخش معدن و صنایع معدنی، پایین بودن ظرفیت خطوط نسبت به تقاضا است. بهره وری بسیار پایین و سرعت پایین حرکت لکوموتیو در ایران، کمبود ناوگان ریلی (لکوموتیو و واگن)، فرسودگی ناوگان حملونقل ریلی و نیز کمبود شبکه ریلی بهینه از دیگر مشکلات این بخش است. در حال حاضر 81 هزار و 661 کیلومتر جاده و حدود 10 هزار و 223 کیلومتر خط آهن در کشور وجود دارد. حجم حملونقل جادهای سالانه حدود 611 میلیون تن بار و حجم حملونقل ریلی 35 میلیون تن بار است که 25 میلیون تن آن مربوط به حملونقل مواد معدنی و صنعت فولاد است. پیشبینی وضعیت حملونقل نشان میدهد، با توجه به رشد سالانه حملونقل تا سال 1404، ظرفیت جادههای کشور باید به 1069 میلیون تن و ظرفیت راهآهن به 350 میلیون تن بار برسد. از سوی دیگر، برای پاسخگویی به نیاز حملونقل مواد معدنی و محصولهای فولادی از طریق ریلی در چشمانداز 1404، باید حدود 50 هزار کیلومتر راهآهن داشته باشیم و طول جادههای اصلی کشور نیز با توجه به رشد مستمر در 10 سال آینده باید 5/ 23 درصد افزایش یابد.تدوین و اجرای راهحلهای کوتاه مدت از جمله برونسپاری بهرهبرداری خطوط و تجهیزات تخلیه و بارگیری، مشارکت شرکتهای فولادی برای ایجاد واگن برگردان در منطقه ویژه، کاهش هزینه دسترسی به شبکه ریلی، تشکیل کارگروههای استانی برای حل مشکلهای حملونقل ریلی، ایجاد انگیزه برای تشکیل شرکتهای حملونقل ریلی اختصاصی برای شرکتهای فولادی و معدنی مهمترین برنامههای متولیان حوزه فولاد اعلام شده است.

یکی دیگر از مشکلات این بخش، هزینهها است. هزینه حملونقل اکنون در کشور بسیار بالا است و ایران از لحاظ زیرساختهای ریلی ضعیف است. بهعنوان مثال حملونقل سنگ آهن از بنادر استرالیا به شانگهای 4 دلار، ولی از بافق به شانگهای این قیمت برابر 17 دلار است. محسن پور سیدآقایی، معاون وزیر و مدیرعامل شرکت راهآهن جمهوری اسلامی ایران در ششمین همایش چشمانداز صنعت فولاد و معدن ایران با نگاهی به بازار به تشریح وضعیت حملونقل بهطور تخصصی، خصوصا برنامه کشور برای زیر ساختها در دستیابی به ظرفیت 55 میلیون تن فولاد میپردازد. ششمین همایش چشمانداز صنعت فولاد و معدن ایران با نگاهی به بازار قرار است در 27 و 28 بهمن ماه در مرکز همایشهای بینالمللی صدا و سیما برگزار شود. رقابتپذیری راهکار توسعه پایدار، فروش و راهکارهای خروج از رکود بازار و چشمانداز بازار ایران و جهان در سال 1395 از جمله محورهای این همایش است.