در انتظار لحظه مرگ تحریم‌ها

برنامه جامع اقدام مشترک با تمام فراز و فرودها، اعتراضها و انتقادها در حال طی مسیر خود و رسیدن به روز اجراست. ایران در حال به اتمام رساندن اجرای تعهدهای خود بر اساس برجام است و تاریخ اواخر دی ماه را به عنوان نخستین تاریخ محتمل برای روز اجرا اعلام کرده است. جان کری، وزیر امور خارجه ایالاتمتحده نیز که در هفته چندین بار در خصوص جزییات اجرای برجام و نزدیک شدن به روز اجرا با همتای ایرانی خود رایزنیهای تلفنی و ایمیلی دارد در نشست روز پنجشنبه خود با خبرنگاران از نزدیک شدن به روز اجرا سخن گفته است.

رییس دستگاه دیپلماسی امریکا در تازهترین اظهارنظر خود که تاریخ آن به صبح روز پنجشنبه به وقت امریکا بازمیگردد، تاکید کرد که ایران تنها چند روز تا روز اجرای توافق هستهای که در تابستان سال ٢٠١٥ به دست آمد، فاصله دارد. این به آن معناست که با اتمام انجام تعهدهای فنی تهران، این ١+٥ وجامعه جهانی است که باید به عهد خود در برجام وفا کرده و تحریمهای هستهای را بردارد. با وجود آنکه بیشترین اختلاف در خصوص اجرای برجام میان ایران و امریکا در شش ماه اخیر بوده است، اما هنوز هم در رسانههای امریکایی گفته میشود که شاید اجرای برجام بتواند به تنشزدایی از رابطه تهران- واشنگتن منتهی شود و شاید ایران و امریکا بتوانند با در دست داشتن یک تجربه خوب در مسیر تجربه مذاکره دیگری به خصوص در مورد مسائل منطقهای قرار بگیرند. کری به خبرنگاران حاضر در وزارت امور خارجه امریکا گفت که ایرانیها در حال انجام تعهدهای خود در سریعترین زمان ممکن هستند و وی در این خصوص صبح روز پنجشنبه با همتای ایرانی خود گفتوگو کرده است. کری در بخشهای دیگری از سخنان خود تاکید کرد که دولت باراک اوباما مهیا است که در آن روز تحریمهای هستهای ایران در حوزههای نفت، مالی و تجاری را بردارد: « اگر همهچیز خوب پیش برود همه ما تنها چند روز تا روز اجرا فاصله داریم.» کری این سخنان را درست چند ساعت پس از آنکه کمیته سیاست خارجی مجلس نمایندگان امریکا طرح تحریمی جدیدی علیه ایران را در داخل خود به تصویب رساند، بر زبان راند. این کمیته طرحی را با عنوان «دشوار کردن رفع تحریمهای امریکا علیه ایران» تصویب و برای رایگیری مجدد، به صحن اصلی مجلس ارجاع داد. در صورتی که این طرح در مجلس و سپس در سنا تصویب شود، به شرط داشتن امضای «باراک اوباما» رییسجمهوری امریکا، ابلاغ خواهد شد.

باراک اوباما پیشتر تهدید کرده بود که این طرح را وتو خواهد کرد. «اد رویس» رییسجمهوریخواه این کمیته، در سخنرانی خود برای توجیه اقدام علیه ایران، شلیک آزمایشی موشک بالستیک عماد، شلیک راکت در نزدیکی ناو هواپیمابر یواساسترومن در خلیجفارس، آتش زدن سفارت عربستان و دیر حاضر شدن مقامات مسوول در محل سفارت را به عنوان ادامه رفتارهای نامناسب ایران برشمرد. این مقام جمهوریخواه که به ظاهر اصرار داشت که امریکا توافق هستهای را اجرا خواهد کرد، ولی این اجرا باید مناسب و موثر باشد، به دو موسسه مالی ایرانی که منتظر رفع تحریمها هستند، یعنی بانکهای ملی و سپه اشاره کرد و پابرجا ماندن تحریمهای این دو بانک را خواستار شد. به گزارش فارس، هدف از طرحی که روز گذشته به تصویب کمیته سیاست خارجی مجلس نمایندگان رسید، «تقویت نظارت کنگره بر تحریمهای دولت علیه تامینکنندگان مشخص تروریسم ایران و دیگر مقاصد» اعلام شده است. تاکنون ٥٦ عضو مجلس نمایندگان از این طرح حمایت کردهاند. در معرفینامه این طرح آمده است: «این طرح رییسجمهور را از خارج کردن نام برخی موسسات مالی خارجی از جمله یک موسسه ایرانی، از لیست افراد تحریمی و افراد مسدود شده در فهرست کنترل داراییهای وزارت خزانهداری منع میکند، تا زمانی که وی دو گواهی را به کنگره ارایه دهد.»

اختلاف ایران و عربستان بر مذاکرات سوریه تاثیری نخواهد داشت

جان کری در ادامه سخنان خود با اشاره به اینکه برجام هنوز وارد فاز اجرا نشده اما نتیجههای خوب و قابل دفاع بسیاری را در خود جای داده است، گفت: «ایران بخش اعظم ذخیره اورانیوم غنی شده خود را به خارج از کشور منتقل کرده است. این بدان معناست که مدت زمان لازم برای به بمب رسیدن این کشور که از دو ماه پیش از مذاکرات اعلام میشد به ٩ ماه تبدیل خواهد شد.» این جمله جان کری به خوبی گویای عقب نشستن امریکا در این مذاکرات است. امریکاییها در این مذاکرات نه تنها نتوانستند به قول رییسجمهور امریکا پیچ و مهرههای برنامه اتمی ایران را به حاشیه برانند بلکه با علم به اینکه ایران توان هستهای لازم را برای تولید بمب در اختیار دارد تنها به دنبال طولانی کردن زمان گریز هستهای ایران به قریب به یک سال بودند. این همان نکتهای است که جان کری هم در نشست روز پنجشنبه خود به صراحت به آن اشاره کرد.

جان کری در ادامه سخنان خود تاکید کرد که دولت اوباما همچنان به دنبال مقابله با مساله فعالیتهای موشکی ایران خواهد بود و همچنین در قریب به اتفاق رایزنیها با همتای ایرانی در خصوص مساله امریکاییهایی که در ایران در زندان هستند هم با ظریف صحبت میکند. با این همه وزیر امور خارجه امریکا از احتمال تصویب تحریمهایی علیه ایران به دلیل فعالیتهای موشکی آن سخنی به میان نیاورد. رییس دستگاه دیپلماسی ایالات متحده در اظهارات روز پنجشنبه خود به مساله تنش به وجود آمده میان تهران و ریاض هم اشاره کرده و گفت: در خصوص موضوع سوریه هم با عادل الجبیر (وزیر خارجه عربستان) و هم با جواد ظریف صحبت کردم، هر دو به من اطمینان دادند که اختلافات میان آنها که این روزها بسیار علنی هم شده، بر روند همکاریها برای حل بحران سوریه، تاثیری نخواهد گذاشت؛ روند صلح سوریه، با اقتدار به پیش خواهد رفت. جان کری در این خصوص به زمان برگزاری نشست بعدی صلح سوریه یعنی

25 ژانویه اشاره کرد؛ نشستی که حتی پس از بروز اختلافات اخیر ایران و عربستان هم، بر اساس برنامه زمانبندی شده قبلی برگزار خواهد شد.

آغاز نشست دو روزه کارشناسی ایران و ١+٥ در ژنو

نشست کارشناسی تیم مذاکرهکننده هستهای ایران و ١+٥ از روز گذشته (پنجشنبه) در ژنو آغاز شد. به گزارش تسنیم، حمید بعیدینژاد، مدیرکل سیاسی و امنیت بینالمللی وزارت امورخارجه، ریاست تیم کارشناسان ایران را در این نشست دوروزه برعهده دارد. محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران پیشتر در نشستی خبری در تهران گفته بود، همکاران ما و ١+٥ در چند روز آینده برای نهایی شدن امور برجام، نشستهایی در اروپا خواهند داشت.