سه چالش چرم‌سازان مستقر در شهرک صنعتی

این شهرک به منظور انتقال واحدهای صنعتی آلاینده شهر تهران و تجمیع آنها به دستور دولت وقت، تاسیس شده است؛ فعالان صنعت چرمسازی نیز که به تشخیص کارشناسان، از جمله صنایع آلاینده است، مشمول این دستور قرار گرفته و در چرمشهر گرد هم آمدهاند. بستن چاههای آب شهرک صنعتی چرمشهر و برخوردهای قضایی سازمان محیط زیست با واحدهای تولیدی چرم، از جمله مشکلاتی است که محمد لاهوتی، نایب رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان سالامبور و چرم ایران به آن اشاره کرد. وی اظهار کرد: این شهرک در شرایطی شکل گرفت که تصمیم گرفته شد کلیه واحدهای صنعتی آلاینده در یک شهرک جمع شوند. با توجه به تصفیهخانهای که در آن زمان در شهرک مذکور ایجاد شد، قرار شد به منظور ممانعت از آلایندگی این صنعت، آبهای مورد نیاز واحدهای تولیدی نیز توسط این تصفیهخانه مادر تامین شود و با توجه به شرایط محیط زیستی و جغرافیایی که بر آن منطقه حاکم است، در اختیار واحدها قرار گیرد.

وی عنوان کرد: هرچند این تصفیهخانه به این منظور راهاندازی شد، اما با توجه به وسعت این شهرک، تامین آب واحدهای تولیدی با مشکلاتی مواجه بود. لاهوتی به افزایش هزینه واحدهای تولیدی در شهرک صنعتی چرمشهر اشاره کرد و گفت: وسعت شهرک، افزایش هزینهها را برای واحدها به دنبال دارد. چراکه پراکندگی واحدهای صنعتی در این شهرک، باعث شده که با وجود شرایط محیط زیستی و جغرافیایی، لولههای به کار گرفته شده برای آب، برق، تلفن و... دوام خود را خیلی زود از دست بدهند و تعویض آنها، هزینههایی را به واحدها تحمیل کند. همچنین از میزان آب مصرفی تخصیص داده شده به هر واحد صنعتی، کم شود و پاسخگوی نیاز آنها نباشد.

به گفته نایب رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان سالامبور و چرم ایران، با توجه به اینکه واحدهای صنعتی چرمسازی برای فعالیت خود به میزان زیادی آب نیاز دارند و تصفیهخانه شهرک نیز قادر به تامین آن نیست، واحدها مجبور به حفر چاه شدند که بتوانند از آن استفاده کنند. البته شرایط جغرافیایی آن منطقه به گونهای است که با حفر 6 متر چاه، به آبهایی دسترسی پیدا میکنیم که عملا بلااستفاده است. به این معنی که نه قابل شرب بوده و نه میتوان آن را در کشاورزی مصرف کرد. اما میتواند مورد استفاده چرمسازان قرار بگیرد. وی افزود: هنگامی که قرار شد این چاهها حفر شود، بررسیهایی از سوی واحدها صورت گرفت که بهواسطه آن، کارشناسان تشخیص دادند آب چاههای حفر شده برای سایر مصارف بلااستفاده است. اما حفر این چاهها میتواند یکسری مشکلات زیست محیطی شهرک را نیز برطرف کند. وی افزود: اخیرا وزارت نیرو اقدام به جمعآوری و پر کردن این چاهها کرده که موجب بروز مشکلاتی برای واحدهای مستقر در این شهرک شده است. با توجه به اینکه چرم یک محصول فاسدشدنی است، در تابستان امکان نگهداری پوست وجود نخواهد داشت و حجم آب پمپاژ شده توسط تصفیهخانه مستقر در شهرک نمیتواند به اندازه کافی، نیاز این واحدها را تامین کند.

وی گفت: حال این سوال مطرح میشود که با توجه به هزینههایی که واحدها برای حفر این چاهها متحمل شدند، چرا وزارت نیرو اقدام به پر کردن چاههای آب کرده است؟ در حالی که میتوانست در ابتدا این چاهها را پلمب کند و پس از آنکه کارشناسان مربوطه متوجه بلااستفاده بودن آب این چاهها شدند، مجددا اجازه استفاده را به واحدها بدهد. چرمسازان نیز هزینه استفاده از این چاهها را به شهرک پرداخت کنند. لاهوتی به نامهای که اخیرا از سوی سازمان حفاظت محیط زیست به چرمسازان ابلاغ شده نیز اشاره کرد و گفت: براساس این نامه، چنانچه واحدهای آلاینده نسبت به رفع مشکلات خود اقدام نکنند، با برخورد قضایی مواجه خواهند شد. این در حالی است که هنگامی که واحدهای چرمسازی را از جنوب تهران به این شهرک منتقل کردند، زمینهای بسیار ارزان آن منطقه را با قیمتهای بالایی در اختیار چرمسازان قرار دادند که شهرکی با زیرساختهای مناسب با صنعت چرم را ایجاد کنند که مشکلات محیط زیستی نیز برطرف شود.

به گفته وی، اگر در حال حاضر پساب خروجی واحدهای شهرک چرمشهر آلاینده است، به دلیل عدم فعالیت مناسب تصفیهخانهای بوده که در شهرک مستقر است. ایجاد آن تصفیهخانه به منظور ممانعت از آلایندگی بود که نتوانست در فازهای بعدی عملکرد خوبی داشته باشد، بنابراین سازمان حفاظت محیط زیست باید با شهرک برخورد کند نه با واحدهای تولیدی. نایب رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان سالامبور و چرم ایران ادامه داد: یکی دیگر از مشکلاتی که گریبانگیر واحدها است، اقدامی است که به بهانه خصوصیسازی، هزینههایی را به تولیدکنندگان تحمیل کرده است. بر این اساس نگهداری شهرکهای صنعتی، به شرکتهای خدماتی واحدهای تولیدی واگذار شده است. هزینههایی که از قبل درخصوص نگهداری شهرک به جا مانده، با چنین تصمیمی، به شرکتهای خدماتی واحدها تحمیل شده که این شرکتها نیز قادر به پرداخت این هزینهها نیستند. وی تصریح کرد: بروز مشکلات شهرک چرمشهر به زودی منجر به بروز بحران در آن منطقه خواهد شد. مشکلات ذکرشده موجب تعطیلی واحدهای چرمسازی میشود. بنابراین با فرا رسیدن تابستان، پوستهایی که در این شهرک فرآوری میشوند، آلایندگی محیط زیست را چند برابر میکنند، ضمن اینکه این اشتغالزایی که بهواسطه حضور این شهرک در آن منطقه ایجاد شده است نیز با مشکل مواجه خواهد شد. همچنین صادرات چرم ایران در شرایط بحرانی قرار میگیرد. وی در پایان گفت: با توجه به مشکلاتی که در حال حاضر در بخش تولید وجود دارد، این نوع برخوردهای دستوری با نگاه حاکمیتی، نه تنها قابل دفاع نیست، بلکه معضل تولید را چندبرابر میکند.