نفت بشکه‌ای صد دلار قیمت تعادلی بود نه مصنوعی

 محمدعلی خطیبی، با اشاره به اینکه علت آنکه در سالهای گذشته قیمت نفت در سطح قابل قبولی قرار داشت، مدیریت عرضه بود، اظهار کرد: من معتقدم مشکل بازار در شرایط فعلی مدیریت عرضه است. این کاری بود که اوپک در سالهای گذشته انجام میداد و اجازه نمیداد عرضه بیش از نیاز موجود در بازار باشد و حالا اوپک این کارایی خود را از دست داده است.

وی عرضه حدود دو میلیون بشکه نفت مازاد در بازار را حاصل این عدم مدیریت دانست و دربارهی اینکه چه قیمتی برای نفت قیمت واقعی است، تصریح کرد: روش به دست آوردن قیمت واقعی برای محصولات باید تعریف مشخص داشته باشد. در هر کالایی قیمت مناسب، هزینه تمام شده تولید آن کالا به علاوه سود است.

نظام قیمتگذاری متفاوت نفت

نماینده سابق ایران در اوپک با اشاره به تفاوت نفت با دیگر محصولات در مورد قیمتگذاری عنوان کرد: اما نفت دو تفاوت عمده با سایر کالاها دارد اول اینکه کالای تجدیدشونده نیست و دوم اینکه یک کالای استراتژیک است، بنابراین نظام قیمتگذاری آن نیز باید متفاوت باشد.

خطیبی با اشاره به اینکه در گذشته کشورهای عضو اوپک برای رسیدن به قیمت تعادلی با یکدیگر بر سر کنترل میزان عرضه توافق میکردند، گفت: حال اگر این توافق حاصل نمیشود و برخی کشورها حاضر به کاهش عرضه خود نیستند را میتوان یک مسالهی سیاسی دانست.

وی با تاکید بر اینکه اوپک هیچگاه تلاش نکرده با پایین آوردن عرضه و ایجاد کمبود به شکل مصنوعی، قیمتها را افزایش دهد، تصریح کرد: زمانیکه قیمت هر بشکه نفت در حدود 100 دلار بود، اوپک در جلسات خود بازار را مدیریت و عرضه را متناسب با تقاضا میکرد نه کمتر از آن و به این ترتیب با ایجاد تعادل در بازار قیمتهای تعادلی به وجود میآورد که هر دو سو از آن راضی بودند و قیمتهای مصنوعی ودستکاری شده نبود.

نماینده سابق ایران در اوپک با تاکید بر اینکه در حال حاضر اکثر کشورهای اوپکی بر لزوم بازگرداندن تعادل به بازار توافق دارند، گفت: با این حال مخالفان کاهش عرضه میگویند که اعضای اوپک نباید به تنهایی تولید خود را کاهش دهند بلکه غیراوپکیها نیز باید در بازگرداندن تعادل مشارکت کنند.

فعالان اوپکی سکوت نکنند

خطیبی با تاکید بر لزوم ایجاد یک دیپلماسی، افزود: بنابراین لازم است بین اوپک و غیراوپک تعامل ایجاد شود و در شرایط کنونی نباید اعضایی که کشورهای اوپکی را به یکدیگر نزدیک میکردند، سکوت کنند.

وی ادامه داد: لازم است کشورهای عضو اوپک و غیر اوپک با یکدیگر در یک نشست مشترک به توافق برسند.

نماینده سابق ایران در اوپک با اشاره به نقش ایران در شکلگیری این دیپلماسی، مدعی شد: در حال حاضر این دیپلماسی فعال دیده نمیشود، اما در گذشته هر گاه قیمت نفت سقوط میکرد ایران با اعمال چنین سیاستهایی قیمتها را به سطح تعادل میرساند.

خطیبی خاطرنشان کرد: الان این خلا دیپلماسی دیده میشود و لازم است مثل گذشته یک زبان مشترک بین اوپک و غیر اوپک به وجود آمده، بستر مدیریت بازار فراهم شود.

وی با اشاره به اینکه در گذشته هر گاه قیمت نفت سقوط میکرد کشورهای اوپکی و غیر اوپکی با یکدیگر چندین جلسه مشترک برگزار میکردند، گفت: در این زمینه ما نقش پررنگی داشتیم اما در دو سال گذشته که قیمتها به سمت کاهش حرکت میکند این اتفاق نیافتاده است.

نماینده سابق ایران در اوپک همچنین با اشاره به محدودیت منابع گازی و نفتی تصریح کرد: ایران باید نفت و گاز خام خود را به یک کالای سرمایهای تبدیل کند که برای سالهای آتی مفید است.