سرمای نفتی در روسیه

در ماه ژانویهای که گذشت براساس یک تصمیم منطقهای در «کروسنودار» پایتخت کشاورزی و باغداری روسیه، زوجها مجبور شدهاند با حذف یارانه سوخت از قطارهای برقی استفاده کنند. در هفته گذشته ویکتوریا به صدها معترضی پیوست که در میدان مرکزی شهر جمع شده بوده و به مقامات روسی فریاد میزدند: «مزایای ما را برگردانید.» این اعتراضها تنها به کروسنودار محدود نمیشود.

در سراسر کشور، کامیوندارها، معلمان، کارگرهای کارخانه و تمام روسهایی که با مشکلات مالی دست و پنجه نرم میکنند، به حذف مزایا و مشکلات اقتصادی بهوجود آمده معترض بودند. پایین آمدن قیمت نفت در بازارهای جهانی، مناسبات اقتصادی دنیا را از نو تنظیم کرده است. هر چند کاهش قیمت نفت کشورهای نفتخیز را با مشکل مواجه کرده، اما روسیه بیشتر از سایر کشورها تحت فشار قرار گرفته است.

روسیه بیش از 50 درصد بودجه سالانه خود را براساس درآمد حاصل از فروش نفت تنظیم میکند. در ماه دسامبر، ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه بدترین رکود این کشور را از سال 2009 به این سو تجربه کرد. اقتصاد این کشور نزدیک به 4 درصد آب رفته است و تورم نیز به 12/9 درصد رسیده است. پیشبینی میشود این رویه در سال 2016 نیز ادامه داشته باشد و ممکن است صادرات انرژی این کشور با کاهش بیشتری هم مواجه شود.

قیمت نفت روسیه هماکنون به بشکهای 30 دلار رسیده است و روبل نیز در برابر دلار یک رکورد به ثبت رسانده و با کاهش ارزش 85 درصدی مواجه شده است. آخرین باری که قیمت نفت بدون توقف سقوط میکرد به دهه 80 باز میگردد که فشار فراوانی به اقتصاد اتحاد جماهیر شوروی وارد کرد. اما در سال 2000، قیمت نفت کمکم رو به افزایش گذاشت و روسیه را از فقر و بیثباتی اقتصادی خارج کرد. بسیاری میگویند این از خوششانسی ولادیمیر پوتین بوده که در آن برهه زمانی رئیسجمهوری روسیه بوده و به خوش نامی وی منتهی شده است. اما حالا رویه معکوس شده و اقتصاد این کشور روز به روز کوچکتر میشود.

بودجه سال جدید میلادی براساس بشکهای 50 دلار بسته شده است، اما همان زمان «آنتون سیلایانوف» وزیر امور مالی روسیه هشدار داد که دولت با کسری بودجه 40 میلیارد دلاری مواجه خواهد شد. از این رو وزیران مجبور شدند تا 10 درصد از هزینهها را کاهش دهند. در کراسنودار، آقای تیتوف 64 ساله انتظار دارد که شرایط سختتر هم بشود. او میگوید: «خبر ندارم که چه مزایای دیگری ممکن است قطع شود؛ اما میدانم که قطعا بر زندگی ما تاثیر خواهد گذاشت.»

او اضافه میکند: «در حال تماشای اوضاع هستیم؛ اما چیزی که مشخص است دست دولت خالی است تا بتواند ما را به زندگی عادیمان بازگرداند.» در کراسنودار 800 هزار نفر زندگی میکنند. بازنشستهها هر زمانی که برای خرید محصولات غذایی بیرون میروند، معمولا با افزایش قیمت مواجه میشوند. این اواخر سیب افزایش قیمت فراوانی داشته است. میگویند این افزایش قیمت شوک بسیاری به طبقه بازنشستگان وارد کرده است. یکی از بازنشستگان در حین خرید فریاد میکشند قیمت دو برابر شده است. قیمت غذایی در سال گذشته 20 درصد رشد داشته است، اما مقامات روسیه میگویند کمبودی در این زمینه ندارند و خریدهای خود را از کشاورزان داخلی انجام میدهند. برای این موضوع روسها باید از تحریمهای اعمال شده از سوی غربیها تشکر کنند که میتوانند محصولات مورد نیاز خود را از داخل تامین کنند.

سرگی گالوستیان 65ساله و یک پلیس بازنشسته است که در مرکز شهر زندگی میکند. او میگوید شرایط زندگی سخت شده، اما هنوز کسی گرسنه نمانده است. با این حال وی اذعان میکند که درآمدها کاهش داشته است. برخی میگویند: اگر مدیریتها درست شود ممکن است، فشار کمتری به مردم روسیه وارد شود. تیتوف میگوید: «مردم روسیه به آنچه میخواستند رسیدند، یک تزار بر روسیه حاکم است. چیزی که ما احتیاج داریم یک مدیریت موثراست؛ اما در مقابل میزبانی بازیهای المپیک و فوتبال جام جهانی را به دست میآوریم.»