خودروهای برقی در دام نفت ارزان

ایلان ماسک میگوید: کل این صنعت قطعا از کاهش قیمت نفت آسیب میبیند کاهش هزینه سوخت هماینک بازار خودروی آمریکا را تحتتاثیر قرار داده است و موجب افزایش فروش شاسیبلندها و وانتهایی شده است که مصرف سوخت بالایی دارند. سقوط قیمت نفت در سال میلادی جدید نیز ادامه یافته است؛ بهطوریکه هفته گذشته به پایینترین سطح خود طی بیش از 12 سال گذشته رسید. ماسک که از برجستهترین حامیان انرژیهای تجدیدپذیر است، میگوید خودروهای گرانقیمت و باکیفیت تسلا نسبت به دیگر رقبای ارزان قیمت خود در جایگاه بهتری قرار دارند و میتوانند از آثار منفی کاهش قیمت نفت جان سالم به در برند.

ماسک به سیانان گفت: «این مساله احتمالا ما را کمتر تحتتاثیر قرار خواهد داد؛ زیرا تولیدات ما به طور قابلتوجهی متمایز هستند.» او همچنین هشدار داد خودروهای برقی ارزانتر، آسیب بیشتری میبینند. تسلا قصد دارد خودروی«مدل3» را بیش از دو خودروی قبلی تولید کند و انتظار میرود قیمت این خودرو از 34 هزار دلار شروع شود. ماسک میگوید در مورد آینده این خودرو خوشبین است. او میگوید:«حتی اگر اقتصاد نفت به نفع خودروهای بنزینی باشد، فکر میکنم «مدل3» بازهم عملکرد خوبی دارد. موارد زیادی وجود دارد که بین نسخه بنزینی و نسخه برقی یک خودرو تفاوت اندکی هست. اگر دو نسخه شبیه به هم باشند و نسخه برقی ویژگی اقتصادی قانعکنندهای نداشته باشد، آن وقت واقعا در بازار دچار مشکل میشوید.»

این سخنان ماسک در شرایطی بیان میشود که چندی پیش سازمان اوپک پیشبینی کرد تا سال 2040، 94 درصد از خودروها همچنان با سوخت پایه نفتی حرکت خواهند کرد. این سازمان در گزارش سالانه خود با عنوان «چشمانداز نفت جهان» اعلام کرد: «بدون یک جهش تکنولوژیکی، خودروهای برقی در آینده نزدیک نمیتوانند سهم قابل توجهی از بازار را به دست آورند.» سازمان اوپک پیشبینی میکند تا سال 2040 خودروهای برقی فقط یک درصد از فروش جهانی خودرو را تشکیل خواهند داد. سازمان اوپک معتقد است تقاضا برای خودروهای هیدروژنی و گاز طبیعی بهدلیل هزینههای بالا و کمبود جایگاههای سوختگیری، اندک خواهد بود. اوپک خودروهای هیبریدی-برقی را جز خودروهای برپایه نفتی به حساب میآورد، زیرا اکثر این خودروها با بنزین کار میکنند. این سازمان پیشبینی میکند تا سال 2040 خودروهای هیبریدی 14 درصد از سهم بازار را به دست میآورند.

گرچه محبوبیت خودروهای برقی درحال افزایش است، اما تنها بخش اندکی از فروش جهانی به این خودروها تعلق دارد. برآورد میشود در سال 2015 فروش خودروهای برقی و هیبریدی تنها 3/3 درصد از فروش کل خودرو در آمریکا را به خود اختصاص داده است. در اروپای غربی گرچه سهم بازاری فروش خودروهای برقی، هیبریدی و دیگر انرژیها افزایش یافته، اما فقط 4/4 درصد از کل فروش خودرو را تشکیل داده است. سازمان اوپک پیشبینی میکند حتی اگر بهرهوری سوخت خودروهای سواری بیشتر شود و فروش خودروهای هیبریدی بهطور چشمگیری افزایش یابد، باز هم خودروها بنزین بیشتری مصرف خواهند کرد، زیرا طی 25 سال آینده تعداد خودروهایی که در جادهها تردد میکنند، بیش از دو برابر خواهد شد. این سازمان پیشبینی میکند در شرایطی که تقاضا برای سوخت از طرف مصرفکنندگان جدید در چین و هند افزایش خواهد یافت، در سال 2040 خودروها و کامیونها حدود 17 درصد بیشتر از امروز بنزین مصرف خواهند کرد. گزارش سازمان اوپک نشان میدهد بیش از 40 درصد از تقاضای جهانی برای نفت از خودروها ناشی میشود و این مساله طی 25 سال آینده تغییر نخواهد کرد.

از سوی دیگر، ماسک که مالک سهام قابلتوجهی از شرکت سولار سیتی، تولیدکننده صفحات خورشیدی است، میگوید از به چالش کشیده شدن توسط رقبا ازجمله شورلت بولت جنرال موتورز استقبال میکند. او میگوید: «فکر میکنم اگر جنرال موتورز یا هر شرکت دیگری بتواند خودروهای برقی جذابی تولید کند، این مساله به نفع جهان است و ما آن را تحسین خواهیم کرد.» در شرایطی ماسک آینده روشنی را برای خودروهای بدون راننده پیشبینی میکند که تسلا موتورز بهدنبال یک شریک چینی برای تولید خودروهای برقی در این کشور است. او میگوید: «در آینده راندن خودرو مانند داشتن اسب است. مردم به دلایل عاطفی رانندگی میکنند، نه بهمنظور حملونقل.» به اعتقاد او با توجه به نگرانیهایی که درمورد آلودگی هوا و محیط زیست در چین وجود دارد، بازار این کشور دارای پتانسیلهای فراوانی است. او درباره بازار چین میگوید: رشد بازار خودروهای برقی در چین تازه آغاز شده است و در جهت درستی حرکت میکند. برخی از شرکتهای چینی ازجمله شرکت خودروسازی بیوایدی، انگیزه خوبی برای خلق خودروهای برقی مناسب دارند. ماسک همچنین میگوید: «تاکنون خودروهای ما با عوارض گمرکی بالا وارد چین شدهاند و ما واجد شرایط دریافت مشوقهای محلی نبودهایم. فروش ما در چین هزینه بالایی داشته است، اما زمانی که بتوانیم در چین تولید کنیم، این هزینهها کاهش مییابد.» به گفته ماسک خودروی«مدل3» سرانجام در چین تولید خواهد شد، اما این اتفاق نزدیک به سه سال طول خواهد کشید.

او معتقد است به ناچار سیاستهای دولت چین، بزرگترین آلاینده جهان، به سمت کاهش انتشار گازهای آلاینده تغییر خواهد کرد و این مساله به نفع خودروهای برقی خواهد بود. او میگوید: «فکر میکنم دولت چین میداند که خودروهای برقی برای آینده مهم هستند. بهمنظور داشتن هوای پاک در شهرها، باید به خودروهای برقی روی آورد.» شرکت تسلا در سه ماه منتهی به سپتامبر 2015 بیشترین فروش فصلی را در بازار چین ثبت کرد. این خودروساز قصد دارد فروش خودروی شاسیبلند«مدل اکس» خود را از امسال آغاز کند. شرکت تسلا همچنین با دولت هنگکنگ برای تولید جایگاههای شارژ برق خانگی همکاری میکند. هنگکنگ دارای بالاترین سرانه تعداد خودروهای تسلا است. تسلا همچنین یکی از چندین خودروساز، ازجمله آلفابت، بایدو، جنرال موتورز و فوردموتور است که روی تکنولوژی خودران کار میکند.