بخش خصوصی پرچمدار توسعه صنایع پایین‌دستی

حال کارشناسان معتقدند تا زمانی که واحدهای فرآوری در کنار یکدیگر احداث نشوند همافزایی ندارند از اینرو با راهاندازی شهرک تخصصی امکان توسعه فعالیتهای بینالمللی را خواهند داشت. احداث شهرکهای صنعتی تخصصی پتروشیمی در استان کردستان بهعنوان نخستین شهرک تخصصی این استان در حال آمادهسازی برای واگذاری در سال آینده است. همچنین در استان کرمانشاه بهدلیل اهمیت مراودات بینالمللی برای توسعه خوشه صنعت پتروشیمی استان راهاندازی شهرک تخصصی پتروشیمی در دستور کار قرار گرفته اما در استانی مانند آذربایجانغربی اولویت مسئولان ایجاد ناحیه پتروشیمی در شهرکهای صنعتی است تا ایجاد شهرک تخصصی پتروشیمی. صنایع پتروشیمی دارای ارزش افزوده بالایی بوده و تاثیر زیادی بر تولید ثروت، اشتغال پایدار و توسعه صنعتی منطقه خواهد داشت.

احداث شهرک پتروشیمی زنجان در جوار کارخانه

تمام شهرکهای صنعتی تخصصی پتروشیمی در کشور توسط بخش خصوصی در حال احداث است و شرکت شهرکهای صنعتی بر روند احداث آن نظارت دارد. ناصر صیدی، مدیرعامل شرکت شهرکهای صنعتی زنجان با بیان این مطلب گفت: کارخانه پتروشیمی زنجان از سال ۱۳۸۵ با سرمایه ۵۶میلیارد تومانی با مساحت ۴۵۰ هکتار در حال تاسیس است و این امر عاملی برای ایجاد شهرک صنعتی تخصصی پتروشیمی زنجان توسط بخش خصوصی بوده است. صیدی با اشاره به حمایت از بخش خصوصی در احداث و توسعه شهرکهای صنعتی افزود: احداث شهرک صنعتی پتروشیمی در مجاورت کارخانه تولید اوره و آمونیاک پیشبینی شده که صنایع وابسته پتروشیمی در آن مستقر میشوند و بدون شک در ایجاد اشتغال پایدار در آن منطقه تاثیرگذار خواهد بود. او با تاکید بر یکسان بودن امتیازات و مشوقهای شهرک مزبور با سایر شهرکهای صنعتی استان گفت: شهرک صنعتی تخصصی پتروشیمی زنجان در منطقه محروم احداث شده و سرمایهگذاران مستقر در آن از معافیت مالیاتی ۱۳ساله برخوردار میشوند. همچنین بهای زمین بهصورت نقد و اقساط ۳ساله از متقاضیان دریافت میشود.

توسعه صنایع پاییندستی اولویت شهرکهای پتروشیمی

نخستین شهرک صنعتی پتروشیمی آذربایجانغربی با مساحت بیش از ۱۵۰ هکتار و برای تجمیع صنایع پاییندستی پتروشیمی احداث میشود. همچنین احداث مجتمع پتروشیمی مهاباد بهعنوان صنعت مادر و شهرک صنعتی تخصصی پتروشیمی مهاباد در قالب احداث خط انتقال اتیلن از عسلویه به غرب کشور به طول ۱۶۰۰ کیلومتر انجام میشود که با احتساب انشعابات آن به حدود ۲هزار کیلومتر میرسد. توسعه شهرکهای صنعتی در شرایط فعلی آذربایجانغربی از توجیه اقتصادی بیشتری نسبت به احداث شهرک صنعتی تخصصی پتروشیمی برخوردار است. این اعتقاد مسعود مهدیزادهمقدم، مدیرعامل شرکت شهرکهای صنعتی آذربایجانغربی است.

او در گفتوگو تصریح میکند: احداث شهرک صنعتی تخصصی پتروشیمی مهاباد از سوی جعفر کتانی، فرماندار مهاباد مطرح شده اما هنوز مکانیابی آن مشخص نشده است. مهدیزادهمقدم با اشاره به افتتاح واحد صنعتی پتروشیمی مهاباد در آینده نزدیک تاکید کرد: توسعه شهرکهای صنعتی موجود بهدلیل سرعت راهاندازی و استقرار واحدهای صنعتی مرتبط با صنایع پاییندستی پتروشیمی در اولویت بوده و در حال انجام است. او ادامه داد: پتروشیمی از صنایع مادر محسوب میشود که زمینه توسعه صنایع پاییندستی را در نزدیکی آن فراهم میکند.  مدیرعامل شرکت شهرکهای صنعتی آذربایجانغربی معتقد است در منطقهای که شهرک صنعتی وجود دارد نیازی به ایجاد شهرکهای صنعتی تخصصی جدید نیست و بهتر است شهرکهای صنعتی موجود را توسعه داد

ناحیهبندی مناسبتر از شهرک تخصصی

هرچند برخی کارشناسان بر این اعتقادند که ناحیهبندیهای تخصصی در شهرکهای صنعتی سریعترین و مناسبترین راهکار برای ایجاد همافزایی و تمرکز واحدهای تولیدی یک رشته صنعت در کنار یکدیگر است اما برخی معتقدند شهرکهای صنعتی تخصصی در احراز هویت آن صنعت تاثیرگذار بوده و در مراودات بینالمللی تولیدکنندگان نیز موثر است. علیرضا محمدی، معاون صنایع کوچک شرکت شهرکهای صنعتی کرمانشاه در گفتوگو با صمت اظهار کرد: تا زمانی که واحدهای فرآوری در کنار یکدیگر احداث نشده و همافزایی و شهرک اختصاصی نداشته باشند امکان توسعه فعالیتهای خود را به صورت بینالمللی ندارند بنابراین تمرکز صنایع پاییندستی پتروشیمی در شهرکهای تخصصی نسبت به ناحیه پتروشیمی در شهرکها بهویژه در استان کرمانشاه توجیهپذیرتر است. او ادامه داد: وجود یک شهرک صنعتی تخصصی در زمینه صنایع پاییندستی پتروشیمی در کرمانشاه میتواند نقش تعیینکننده و جهتدهندهای برای جذب سرمایهگذاران و تکمیل ارزشافزوده صنایع پتروشیمی داشته باشد. محمدی با اشاره به اینکه در کشور فقط ۷ شهرک فناوری وجود دارد که هشتمین آن در استان کرمانشاه است، گفت: تعداد واحد شیمیایی فعال در زمینه اتیلن و.... در کرمانشاه نسبت به سایر واحدهای صنعتی بسیار بیشتر است. به گفته محمدی، ۹۸ واحد تولیدی صنایع پاییندستی پتروشیمی در قالب خوشه صنعتی در شهرکهای صنعتی استان مشغول به فعالیت هستند.

احداث شهرک تخصصی با وجود صنعت مادر

احداث کارخانههای پتروشیمی در استانها بهعنوان صنایع مادر زمینهساز ایجاد واحدهای صنعتی پاییندستی پتروشیمی میشود. زیرساختهای مورد نیاز این واحدهای صنعتی در قالب تاسیس شهرک صنعتی تخصصی پتروشیمی فراهم میشود. همانطور که محمود قادرمرزی، مدیرعامل شرکت شهرکهای صنعتی کردستان با اشاره به جانمایی شهرک صنعتی تخصصی پتروشیمی در ۱۲۷ هکتار توسط بخش خصوصی به صمت گفت: احداث کارخانه پتروشیمی کردستان مهمترین عاملی بود که موجب احداث شهرک صنعتی تخصصی پتروشیمی سنندج شد. مدیرعامل شرکت شهرکهای صنعتی کردستان تاکید کرد: این شهرک نخستین شهرک تخصصی کردستان است و مجوز تاسیس آن توسط شرکت شهرکهای صنعتی صادر شده است. با تشکیل این شهرک امکان سرمایهگذاری و احداث واحدهای پاییندستی پتروشیمی برای بخش خصوصی فراهم میشود.