راه‌های شناسایی فرصت‌ها

یافتن فرصتها در درون سازمان

بسیاری از نوآوریها و ابتکارات موفق در نتیجه جستوجوی هوشمندانه و هدفمند فرصتهای برآمده از تفکرات خلاقانه و بدیع به دست آمدهاند. تحولات و دگرگونیهای خاصی که در درون شرکتها روی میدهند، میتوانند زمینهساز بروز و تاثیرگذاری فکرهای خلاقانه باشند. بهعنوان مثال:

• متوقف شدن فعالیت یک کارخانه یا خط تولید در کشوری دیگر بهدلیل ناآرامیهای سیاسی یا مشکلات اقتصادی میتواند این فرصت را در اختیار یک سازمان یا شرکت قرار دهد تا به دنبال یافتن راهی جدید برای تولید محصولات خود باشد.

• در اختیار گرفتن (سهام) یک شرکت دیگر، فرصت تعریف و تدوین یکسری استراتژیهای شرکتی جدید را میتواند به دنبال آورد.

• سازمانها و شرکتها تصمیم میگیرند تا یک خط تولید جدید را راهاندازی کنند و این فرصت برای تیمهایی که در آنجا فعال هستند به وجود میآید تا کانالهای جدیدی را برای توزیع محصول جدید پیشنهاد دهند.

یافتن فرصتها در بیرون از سازمان

مدیران و رهبران تیمها باید بدانند و آگاه باشند که فرصتهای بسیاری در خارج از سازمانشان انتظارشان را میکشد و بنابراین نباید جستوجوی فرصتهای ارزشمند را فقط به درون سازمان محدود و منحصر کرد. عوامل متعددی در خارج از سازمانها و شرکتها وجود دارند که ممکن است فرصتهای بیشماری را به دنبال خود آورند. از جمله:

• تحولات جمعیتی و اجتماعی موجب تغییر ذائقه و نیازهای جامعه میشود و همین مساله نیاز به محصولات و خدمات جدید و متفاوتی را به وجود میآورد، چنین نیازهایی میتوانند فرصتهای پرشماری را پیش روی تیمهای کاری قرار دهند تا با استفاده از فکرها و ایدههای خلاقانه خود، محصولات و خدمات موردنیاز جامعه را تولید کنند.

• گاهی اوقات نام و برند یک سازمان یا شرکت در بازار ممکن است به دلایل مختلف دچار سقوط و رکود شود، در چنین وضعیتی از تیمهای کاری چنین شرکتها و سازمانهایی انتظار میرود با استفاده از روشهای گوناگون، موقعیت سازمان را در برابر رقبا تحکیم ببخشند و این یعنی فرصتی برای هرکدام از مدیران و تیمهای تحت رهبریشان برای بروز خلاقیت و نوآوری در راستای بلندآوازه کردن خود و نام شرکت.

• ظهور و گسترش فناوریها و دانش جدید نیز در بردارنده فرصتهای بیشماری است برای تیمها تا بتوانند با نوآوریهای متعدد تا حد زیادی از هزینههای تولید و ارائه خدمات سازمان بکاهند.

با توجه به آنچه گفته شد، میتوان چنین نتیجه گرفت که اگر مدیران به دنبال راهی برای متمرکز کردن تواناییها و تلاشهای خلاقانه خود و گروهشان هستند، باید ارزیابی دقیقی از فعالیتها و نیازهای شرکت یا سازمانشان داشته باشند تا با استفاده از آن بتوانند برنامهریزیها و هدفگذاریهای خلاقانهشان را به بهترین شکل ممکن صورت دهند. مدیران کارآمد همچنین میتوانند با کمک گرفتن از محرکها و عوامل خارج از سازمان، اعضای گروهشان را به مسیری رهنمون سازند که احتمال شناسایی و شکار فرصتها در آن بیشتر است. آنها میتوانند اعضای گروهشان را با کسانی روبهرو سازند که میتوانند بهطور مستقیم یا غیرمستقیم به آنها ایده و فرصت استفاده از آن ایدهها را هدیه دهند. در ادامه پیشنهادهای جالبی مطرح شده است.

رهنمونهایی پیرامون راههای به تحریک واداشتن گروه از بیرون

• از دانشجویان ممتاز دانشگاهها یا افراد موثری که تجربیات موفقی در زمینه پیشرفتهای شغلی داشتهاند، بخواهید تا با اعضای گروهتان به گفتوگو بنشینند.

• از برخی از ارباب رجوع یا مشتریان خود بخواهید در جلسات ایدهپردازی یا سایر فعالیتهای جمعی گروهتان شرکت کنند.

• یکسری اعضای موقت و افتخاری از میان دانشگاهیان و سایر سازمانها به گروه خود اضافه کنید.

• ملاقاتهای منظم و صمیمانهای را با سایر گروههای درون سازمان یا خارج از آن برای گروه خود تنظیم کنید.

• از سخنرانان و صاحبنظران حرفهای دعوت کنید تا به ایراد سخنرانی و ارائه نظرات کارشناسی برای گروهتان بپردازند (توجه ویژهای به کارشناسان خارج از سازمان یا حوزه کاری خود داشته باشید)

• ترتیبی دهید تا مشتریان، مصرفکنندگان و حتی رقبایتان بتوانند از محل کار گروه تان بازدید به عمل آورند.

• اردوها و گردشهای کاری ویژهای برای اعضای گروهتان در نظر بگیرید تا به این وسیله نمونههای عملکرد موفق و خلاقانه سایرین را به گروهتان نشان دهید. بهعنوان مثال، یک شرکت هواپیمایی میتواند بهمنظور بهبود کیفیت خدماترسانی به مسافران، مهمانداران خود را به نمایشگاه مد و لباس یا هتلداری ببرد تا از خلاقیتها و نوآوریهای آنها آگاه شوند.

• با مشاوران و مبتکران مستقل و شناخته شده در حوزه کاری خود دیدارهای مستمر داشته باشید.

• بهمنظور آگاهی یافتن از فعالیتها و نوآوریهای رقبا به وبسایتهای آنها سر بزنید.

• با مراجعه به وبسایتهای مختلف مربوط به شرکتهایی در درون یا خارج از صنف شما، دریابید که آنها چگونه از ابزار اینترنت برای انجام دادن کارهایی مشابه آنچه شما انجام میدهید، بهره میگیرند.

• مشاوران خبرهای را برای ارائه دیدگاههای گوناگون مرتبط با کارتان بهکار گیرید.

• کارگاههای آموزشی و دورههای ضمن خدمت مرتبط با کارتان برگزار کنید و در آنها مهارتها و فرآیندهای مورد نیازتان را آموزش دهید.