سلطه سیگنال‌های متناقض بر پتروشیمی‌ها

با توجه به انتظار بازار برای معاملات محصولات پتروشیمی در روزهای سهشنبه و چهارشنبه به نظر میرسد اوضاع بازار روشنتر از گذشته ترسیم شود. در صورت کاهش بیشتر قیمت دلار ابهامات وسیعی بر بازار سایه میافکند.

کاهش قیمتهای پایه با افت دلار آزاد

این بار قیمتهای پایه محصولات پتروشیمی در بورس کالا یک روز زودتر از زمان مرسوم آن اعلام شد و البته در کنار کاهش شدید قیمت دلار، این نرخها نیز تحت تاثیر قرار گرفتند و بر خلاف انتظار بازار، وارد یک فاز کاهشی شد. پس از اعلام قیمتهای جدید این انتظار در بازار وجود دارد که خریداران به دلیل افت قیمتها باز هم به سمت خرید متمایل شوند. با توجه به کاهش شدید قیمت دلار در روزهای اخیر، شاهد آن بودیم که متوسط نرخ ارز آزاد در قیمتهای اعمالی نهایتا کاهشی شد که باعث تزریق یک سیگنال کاهشی محدود شود. در هر حال برخی فعالان بازار روی افزایش قیمت دلار در نرخهای پایه حساب ویژهای باز کرده بودند که چنین رخدادی محقق نشد.

نکته مهم درخصوص کاهش قیمتها را باید عمق محدود آنها دانست تا جایی که در بازار پلیمرها میزان کاهش نرخها چندان زیاد نبوده و بخش بزرگی از آنها تقریبا ثابت بودند. بهعنوان مثال افزایش قیمت پلیاستایرن مقاوم 7240 و همچنین کاهش کمتر از یک درصد بخش بزرگی از پلیمرها را میتوان از ویژگیهای این کاهش نرخ برشمرد. از سوی دیگر قیمت بسیاری از محصولات شیمیایی رشد محسوسی را تجربه کرد. پرش 1/ 6 درصدی قیمت مونواتیلن گلایکول، جهش 4/ 5 درصدی زایلین مخلوط، صعود 6/ 4 درصدی دی اتیلن گلایکول، تقویت 8/ 3 درصدی استایرن منومر، افزایش 2/ 2 درصدی آروماتیک سنگین، حرکت مثبت 8/ 1 درصدی اورتوزایلین و رشد 3/ 1 درصدی بنزن را میتوان بخشی از رشد نرخهای محصولات شیمیایی در بورس کالا دانست که نشان دهنده تمایل کلی بازارهای جهانی به سمت بهبود نرخ ها است.

نکته دیگر در رخدادهای اخیر بازار را باید تغییر مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی و وزیر نفت دانست زیرا با این تغییر، هماکنون این شائبه در بازار ایجاد شده که شاید دست دفتر صنایع پاییندستی شرکت صنایع پتروشیمی هماکنون برای اعلام قیمتهای پایه جدید بازتر شده باشد که ممکن است بخشی از این افت قیمتهای شدید به این دلیل باشد. در هر حال این تنها یک شائبه و احتمال است و از پایه و اساس موثقی برخوردار نیست. هماکنون این امیدواری در بین فعالان صنایع پاییندستی به وجود آمده که در دوره جدید شرایط بهتری برای عرضهها در بورس کالا تجربه شود که میتواند به تقویت جایگاه این بخش و مخصوصا بهبود زنجیره ارزش در صنعت پتروشیمی منتهی شود.

بازار داخلی محصولات پلیمری و چند ابهام

در بازار آزاد هنوز روند کاهشی قیمت از اواسط هفته گذشته تاکنون ادامه داشته ولی در روز گذشته با اهرم قیمتهای پایه، این شرایط کاهشی وسعت بیشتری به خود گرفت البته بهصورت کلی عمق چندانی ندارد. این در حالی است که آن دسته از گریدها که رشد قیمت داشته چندان گسترده نبودهاند و تنها به BL3، EX5 پتروشیمی جم، 2420h، 2100، 3840 پتروشیمی تبریز، 781 و برخی انواع PVC گریدهای S65 و S70 محدود شد.

هنوز کاهش قیمتهای پایه به جز تاثیر روانی بهصورت واقعی بر بازار داخلی تاثیر نگذاشته است زیرا ورود کالاهای جدید با قیمت تمام شده بر مبنای قیمتهای پایه موجود، هنوز به بازار وارد نشده است بنابراین ادعای کاهش محسوس و شدید بازار هنوز از مستندات بالایی برخوردار نیست. از سوی دیگر کاهش قیمتهای پایه سیگنال بزرگی برای عقبنشینی خریداران به شمار میرود زیرا بسیاری به امید کاهش بیشتر قیمتها دست از خرید برداشتهاند، بنابراین ممکن است تقاضا با کاهش محدودی روبهرو شود. این در حالی است که افت نزدیک به یک هفتهای نرخها در بازار داخلی در کنار سقوط قیمت دلار در روزهای اخیر نیز به احتمال کاهش بیشتر قیمتها دامن میزند. در هر حال هنوز بازار آزاد پلیمرها با چند ابهام مهم روبهرو است بنابراین ناخودآگاه حجم معاملات کاهش خواهد یافت و فعالان بازار با احتیاط بیشتری دست به معامله خواهند زد.

از سوی دیگر بازار منتظر گشایشهای بینالمللی است زیرا در صورت برقراری مجدد سیستمهای مالی، امکان گشایش اعتبار اسنادی یا حواله مستقیم با ارز مبادلهای به هر نقطه جهان وجود خواهد داشت بنابراین بسیاری از مواد اولیه وارداتی با کاهش قیمتهای شدیدی روبهرو شده و حتی برخی از خریداران بهصورت مستقیم اقدام به واردات مواد اولیه موردنیاز خود خواهند کرد. این نکته نیز ابهام جدیدی برای بازار خواهد بود زیرا مشخص نیست قیمتهای تمام شده در بازار به چه سمتی متمایل میشود. از سوی دیگر در صورت ثبت واقعی ارتباطات مالی و بانکی با سایر نقاط جهان و بانکهای معتبر بینالمللی قطعا جذابیت خرید حواله ارزی در بازار کاهش مییابد بنابراین قیمت دلار نیز به روند کاهشی خود ادامه خواهد داد. این شرایط جدید نیز به کاهش قیمتهای پایه در بورس کالا میانجامد که قطعا قیمتهای بازار آزاد را نیز تحت تاثیر قرار خواهد داد.

از سوی دیگر از هماکنون سیگنالهای مهمی از افزایش آرام قیمتهای جهانی نفت خام در حال تجربه شدن است ولی هنوز مشخص نیست که این بازار یک پله کاهش بیشتر را ثبت خواهد کرد یا خیر یا حتی جهتگیری قیمتهای جهانی به چه سمتی متمایل خواهد شد. این موارد جدید نیز به رغم برخی پیش بینیهای متضاد و متناقض، ابهام جدیدی را در بازار ایجاد کرده که باعث خواهد شد فعالان این عرصه با احتیاط بیشتری اقدام به فعالیت کنند. البته برخی از فعالان بینالمللی قیمتهای حال حاضر را بهعنوان یک نکته مفید به شمار آورده و حجم خرید خود را افزایش دادهاند. بهعنوان مثال هماکنون حجم واردات پلیمرها در چین افزایش محسوسی داشته که نشان میدهد قیمتهای موجود برای تجار چینی بسیار جذاب است.

معاملات روز گذشته در بورس کالای ایران

معاملات روز گذشته پلیمرها شرایط نسبتا متناسبی داشت ولی رشد قیمتها تنها به 3 عرضه محدود شد. پلیاتیلن سنگین لوله CRP100N، پلیپروپیلن نساجی V30G و پلیاتیلن سنگین اکستروژن EX3 تنها کالاهایی بودند که با جذابیت همراه شدند و البته CRP100N و EX3 افزایش قیمت داشتند. با توجه به محدودیت عرضهها نمیتوان در مورد معاملات این گروه کالایی نظر قاطعی ابراز کرد و باید تا روشن شدن اوضاع تا پایان هفته منتظر ماند.