تمرکز بیش از نیمی از فعالیت‌های بانکی در تهران

سهم 85 درصدی تسهیلات از سپردهها

نسبت تسهیلات به سپردهها بعد از کسر سپرده قانونی به میزان 85/1درصد بوده و بانکها 85درصد سپردههای خود را به صورت تسهیلات به متقاضیان پرداخت کردهاند. نسبت تسهیلات به سپردهها در استان تهران 88/7درصد و در استان کهگیلویه و بویراحمد معادل 128/3درصد بوده است.

تفاوت تسهیلات تهران با استانهای دیگر

بیشترین مبلغ سپردهها مربوط به استان تهران با رقم 570 هزار میلیارد تومان است که سهم 59/4 درصدی از کل سپردههای کشور داشته است. کمترین مبلغ سپرده نیز مربوط به استان کهکیلویه و بویراحمد با 2132میلیارد تومان است که سهم آن معادل 2/0درصد از کل سپردهها بوده است. به عبارت دیگر، سپردهها در بانکهای تهران به عنوان برخوردارترین استان کشور 267برابر سپرده بانکهای کهگیلویه و بویراحمد به عنوان محرومترین استان از نظر فعالیتهای بانکی است و فاصله و شکاف و قطبی بودن شدید وضعیت سپردهها و تمرکز امکانات در تهران را نسبت به محرومترین استانهای کشور نشان میدهد.

میزان تسهیلات در تهران نیز در آبان 94 معادل 455هزار و 494میلیارد تومان با سهم 62/7 درصدی از کل تسهیلات بانکهای کشور بوده که بیشترین تسهیلات را به خود اختصاص داده و استان کهگیلویه و بویراحمد با رقم 2397میلیارد تومان تسهیلات کمترین رقم و کمترین سهم معادل 3/0درصد کل تسهیلات را به خود اختصاص داده است. بر این اساس تسهیلات استان تهران 190برابر تسهیلات در محرومترین استان کشور از نظر فعالیتهای مالی است و نشاندهنده فاصله شدید و تمرکز امکانات در تهران است و حتی شرکتهایی که در نقاط مختلف کشور و خارج تهران فعالیت دارند از طریق بانکهای کشور اقدام به دریافت تسهیلات کردهاند. این موضوع نشان میدهد که دولت و بانکها برای تمرکز زدایی و تشویق صنایع و شرکتها در استانهای کشور باید برنامهریزی کنند و با ارائه مشوقهایی، شرکتها را تشویق به سرمایهگذاری در استانهای محروم و کمتر برخوردار کشور کنند.

 62درصد تسهیلات در تهران

نگاهی به آمارهای آبان 94 نشان میدهد که معادل 570 هزار میلیارد تومان یعنی 59/4 درصد سپردههای کل کشور در بانکهای تهران سپردهگذاری شده است. همچنین مانده تسهیلات بانکی در بانکهای تهران معادل 455هزار میلیارد تومان بوده که 62/7 درصد کل تسهیلات بانکیهای کشور را به تهران اختصاص داده است. این موضوع علاوه بر اینکه نشاندهنده تمرکز شدید امکانات مالی، بودجهیی و بانکی کشور در تهران است، فاصله شدید فعالیتهای بانکی در تهران با سایر استانها را نشان میدهد.

از سوی دیگر تفاوت سهم استان تهران از تسهیلات با سهم تهران از سپردهها نشاندهنده این واقعیت است که فشار شرکتها و فعالان اقتصادی در تهران منجر به افزایش سهم تهران از تسهیلات شده و استان تهران به میزان 3/3 واحد درصد بیش از سهم خود از سپردهها در دریافت تسهیلات سهم داشته است. یکی از علل مهم بالا بودن رقم تسهیلات و سپردهها در استان تهران استقرار دفاتر بسیاری از شرکتها و موسسات تولیدی سایر استانها در استان تهران است و عمده فعالیتهای بانکی آنها از طریق شعب بانکها و موسسات اعتباری استان تهران انجام میشود. این موضوع نشاندهنده معضل بزرگ تمرکز امکانات و بودجه، سازمانهای دولتی، شرکتهای بزرگ، بازار کالا و تجارت خارجی و داخلی در تهران است که باعث شده بسیاری از کالاها ابتدا به تهران وارد سپس از تهران به سمت استانهای کشور صادر شود.

حتی بسیاری از فعالیتهای اقتصادی که در خارج تهران و استانها انجام میشود، دفاتر مرکزی، مدیریت، و امور تجاری و اداری خود را در تهران انجام میدهند. به قول یکی از فعالان اقتصادی اگر بخواهم به شهر خودم کالا بفروشم، نمیخرند، در تهران دفتر تجاری ایجاد کردم و امروز همان کالا را در شهر خودم تولید و به بازار عرضه میکنم اما خریدار تصور میکند که از تهران کالا را خریداری کرده است. این نکته نشاندهنده واقعیت تلخ تمرکز امکانات تجاری و اداری و صنعتی و بودجهیی و حتی فعالیت بانکی، سپردهگذاری و دریافت تسهیلات در تهران است.

استانهایی که سهم بیشتری از سپرده تسهیلات داشتهاند

همچنین استانهایی که سهم آنها از کل تسهیلات بانکهای کشور کمتر از سهم آنها از کل سپردههای بانکی کشور بوده است شامل اصفهان، خراسان رضوی، فارس، خوزستان، البرز، قم، بوشهر، سیستان و بلوچستان و زنجان بودهاند.