حرکت توده‌وار نقدینگی در بورس

نکتهای که در این میان وجود دارد، گردش نوبتی پول در گروههای مختلف است که باعث میشود شاخص کل نزول زیادی را تجربه نکند، اما اصلاح قیمتی در گروههای مختلف صنعتی مشهود است. بر این اساس، از بیستم بهمنماه سال جاری تاکنون اگرچه شاخص کل بورس روند تقریبا با ثباتی داشته و در کانال 77 هزار واحد در حال نوسان بوده است، اما شاخص هم وزن به اندازه تقریبا یک درصد اصلاح شده است.

هرچند با توجه به موج صعودی بزرگی که از ابتدای دی ماه آغاز شد، ریزش یک درصدی اخیر ناچیز به نظر میرسد، اما دلیل عمده ثبات شاخص طی 10روز معاملاتی اخیر ادامه رشد قیمتها در گروه خودرویی است. بررسیها نشان میدهد که معاملات بازار سهام تهران در حال حاضر در سه گروه خودرویی، بانکی و پالایشگاهی خلاصه شده است. از ابتدای دی ماه تا 20 بهمن ماه شاخص 36 صنعت بورسی (از 37 صنعت) با رشد قیمت مواجه شدهاند. در این میان بیشترین رشد قیمتی به گروههای خودرویی، ساخت محصولات فلزی، استخراج نفت و خدمات فنی و مهندسی اختصاص یافت. از میان این 36 صنعت، 20 صنعت پس از اولین برخورد شاخص کل با محدوده 78 هزار و 200 واحد (بیستم بهمنماه) با اصلاح قیمتها مواجه شدهاند. گروههای انتشار و چاپ، بیمهایها، خدمات فنی و مهندسی و ماشینآلات و تجهیزات بیشترین اصلاح قیمت را از بیستم بهمن ماه تاکنون تجربه کردهاند. این مساله نشان میدهد که رفته رفته گروههای مختلف بورسی مسیر خود را از یکدیگر جدا میکنند و بازار به سمت رفتارهای عقلاییتر پیش خواهد رفت. این روزها سرعت گردش نقدینگی در گروه خودرویی به حدی بالاست که از افت قیمت جلوگیری کرده است. این گروه از ابتدای زمستان تا 20 بهمن ماه حدود 89 درصد و از آن تاریخ تاکنون 20 درصد بازدهی داشته است.

در این مدت بهطور متوسط 14/7 درصد از سهام شرکتهای خودرویی دست به دست شده است. در حالی که این گروه تنها 5 درصد از ارزش بازار سهام تهران را تشکیل میدهد، اما این روزها بیش از 30 درصد از ارزش معاملات بورس به این گروه اختصاص یافته است. چنانچه در تمام روزهای سال، سهام خودرویی به همین صورت معامله شود، رکورد عجیبی شکل خواهد گرفت و نسبت گردش سهام این گروه در کل سال 264 درصد خواهد بود. به عبارت دیگر چنانچه این روند ادامه پیدا کند، سهام خودروییها تقریبا 3 بار دست به دست خواهد شد که این رقم در حد استاندارد بورسهای بینالمللی است. این در حالی است که متوسط نسبت گردش سهام در بازار سهام تهران در حدود 45 درصد است. سرعت گردش سهام در گروه خودرویی به حدی بالاست که به جرات میتوان گفت که احتمالا هیچ یک از فعالان بازار از ابتدای روند صعودی شاخص خودروییها سهامدار این گروه نمانده است. این دادهها تک لیدر محوری بازار سهام تهران را تایید میکند. با این ارزش معاملات و نقدینگی بزرگی که پشت این گروه نسبتا کوچک قرار گرفته است، رفتارهای هیجانی و صفنشینی چندان دور از ذهن نیست. نکته قابل توجه دیگری که در آمار معاملات از ابتدای زمستان تا کنون مشاهده میشود این است که بیشترین ارزش معاملات به گروههای خودرویی، بانکی و یوتیلیتیها تعلق گرفته است. ارزش معاملات این سه گروه به تنهایی 60 درصد از کل ارزش معاملات بورس را به خود اختصاص میدهند. این در حالی است که این سه گروه تنها 20 درصد از ارزش بازار را در اختیار دارند.

طی معاملات روز گذشته بیشترین ارزش معاملات برای گروه خودرویی رقم خورد. ارزش معاملات در این گروه بالغ بر 130 میلیارد تومان بود که 30 درصد از کل ارزش معاملات بورس را تشکیل میداد. این در حالی است که 6 نماد این گروه از جمله خساپا، خپارس و خزامیا متوقف هستند. علاوه بر آن بیشترین بازدهی دیروز نیز به این گروه اختصاص یافت. معاملات روز گذشته در بازار سهام در حالی آغاز شد که در ابتدای روز، شاخص کل با تاثیر مثبت گروه پالایشگاهی تا 90 واحد رشد کرد. معاملات در سایر گروهها متعادل و با نوسان اندک همراه بود؛ اما پس از آنکه اطلاعیه شفافسازی پالایشگاه بندرعباس روی شبکه کدال قرار گرفت، روند بازار تغییر کرد. مدتی بود که قیمت در نماد شبندر به دلیل شایعه افزایش سرمایه با رشد مواجه میشد. در میانههای بازار این شرکت اطلاعیهای را منتشر کرد که در دست بودن برنامه هرگونه افزایش سرمایه را تکذیب میکرد. همین موضوع کافی بود تا نه تنها صفهای خرید پالایشگاهیها عرضه شود، بلکه این نمادها تا صف فروش نیز پیش بروند. طی هفتههای گذشته در کنار گروه خودرویی، هر بار یک گروه وظیفه لیدری بازار را بر عهده میگرفت. در برههای از زمان این وظیفه بر دوش بانکیها قرار میگرفت و سپس نوبت به پالایشگاهها میرسید. در روز گذشته پس از آنکه فشار عرضه در گروه پالایشگاهی افزایش یافت، فروشندهها در سایر نمادها نیز افزایش یافته و ریزش قیمتها شدت گرفت. روند نزولی قیمتها تا میانههای بازار ادامه یافت تا آنکه پس از پیام ناظر بازار مبنی بر گشایش نماد ورنا، تغییر جهت قیمتها از منفی به مثبت در گروه خودرویی مشاهده شد. حتی در برخی نمادها صفهای نسبتا خفیف خرید شکل گرفت.

این اولین باری بود که سهام شرکت سرمایهگذاری رنا پس از فروش بلوک سایپا در بورس معامله میشد. در کمال تعجب این نماد با رشد تقریبا 40 درصدی قیمت به تابلوی معاملات بازگشت. همین موضوع کافی بود تا ریزش بازار را کنترل کرده و با رشد قیمت در نمادهای خودرویی، دیگر گروههای بازار نیز با رشد اندک قیمت مواجه شدند. پس از بازگشایی نماد و از سرگیری معاملات سهام شرکت سرمایهگذاری رنا، انتظار میرود که دیگر نمادهای خودرویی متوقف نیز به زودی به تابلوی معاملات بازگردند. هرچند فروش دارایی و افزایش سرمایه نمیتواند لزوما منجر به افزایش سودآوری شرکتها و رشد قیمت سهام شود؛ اما به نظر میرسد که فعلا بازار قصد دارد به اینگونه اخبار وزن قابل توجهی در تحلیل بدهد. حال این امکان وجود دارد که با بازگشایی دیگر نمادهای خودرویی بازهم هیجانی مثبت در بازار شکل گیرد و منجر به رشد قیمتها و شاخصها در بورس شود. در کل، طی معاملات روز گذشته بورس تهران، یک میلیارد و 591 میلیون ورقه بهادار به ارزش 437 میلیارد تومان و در 110 هزار و 523 نوبت مورد داد و ستد قرار گرفت. همانطور که اشاره شد شاخص کل با 194 واحد افت به عدد 77 هزار و 539 واحد رسید. همچنین شاخص قیمت (وزنی ارزشی) نیز با 0/25 درصد کاهش مواجه شد. شاخص کل هموزن و شاخص قیمت هموزن نیز با 0/06 درصد رشد مواجه شدند.