ذوب تورمی یارانه نقدی

تمرکز بر علت این افزایش شاخص نشان میدهد اثر توزیع یارانه نقدی به دلیل سیاستهای تورمی که همزمان با آغاز این طرح همراه بود در حال ذوب شدن است. توزیع یارانه نقدی در آغاز راه اندکی در کاهش نابرابری موثر بود. اما به دلیل سیاستهای تورمی که توأم با رکود در ابتدای دهه 90 بوده به تدریج قدرت خرید این یارانه در حال خنثی شدن است.

گزارش مرکز آمار از ضریب جینی نشان میدهد که این نسبت از 0/36 در سال گذشته به 0/37 در سال 93 افزایش یافته است. مطابق دادههای مرکز آمار این افزایش ضریب جینی در سال 1393شامل هر دو منطقه شهری و روستایی میشود. هرچند مرکز آمار در تحلیل خود از این روند به «پیامدهای تورم بالا، رکود عمیق و افزایش نرخ ارز در پی تحریمهای ظالمانه علیه کشور که از سالهای قبل آغاز شده بود» اشاره کرده است، اما داوری دیگری که در این زمینه میشود انجام داد این است که در سالهای 90 و 91 به سبب توزیع نقدی یارانه تا حدودی این نابرابری بهصورت تسکینی کاهش یافته بود؛ اما آثار تورمی ناشی از بیانضباطی دولت در گذشته موجب شده اثر این سیاست به مرور خنثی شود. به بیان دیگر قدرت 45 هزار تومانی یارانهها فروریخت و آثار آن نابرابری هویدا شده است.

یکی از شاخصهای سنجش نابرابری درآمد جامعه، ضریب جینی است. ضریب جینی عددی بین صفر و یک یا صفر و صد در صد است که در آن صفر به معنی توزیع کاملا برابر درآمد یا ثروت و یک به معنای نابرابری مطلق در توزیع است. براساس گزارش مرکز آمار ضریب جینی در سال 1393 در کل کشور و مناطق شهری و روستایی به ترتیب 3788/ 0، 3609/ 0 و 0/ 34.1 بوده است که در مقایسه با سال 92 که ضریب جینی در کل کشور و مناطق شهری و روستایی به ترتیب 3650/ 0، 3512/ 0 و 3243/ 0 بوده، افزایش یافته است. همچنین مطابق نمودارهای این گزارش در مناطق روستایی بیشترین کاهش ضریب جینی در سال 1393 نسبت به سال 1389 مربوط به استانهای سیستان و بلوچستان و هرمزگان بوده است. بهعبارتدیگر بیشترین کاهش نابرابری در این دو استان، طی 5 سال رخ داده است. در مناطق شهری بیشترین کاهش ضریب جینی در سال 1393 نسبت به سال 1389 مربوط به استانهای یزد و سمنان بوده است. بهعبارتدیگر بیشترین کاهش نابرابری در این دو استان، طی 5 سال رخ داده است. براساس گزارش مرکز آمار ضریب جینی در دوره زمانی 1393-1380 در مناطق شهری و روستایی و به تبع آن در کل کشور نوساناتی داشته است. در مناطق شهری بالاترین مقدار مربوط به سال 1380 به میزان 4199/ 0 و کمترین مقدار مربوط به سال 92 به میزان 3512/ 0 است.در مناطق روستایی نیز بالاترین مقدار مربوط به سال 1385 به میزان 3997/ 0 و کمترین مقدار مربوط به سال 92 به میزان 3243/ 0 بوده است.