جذاب‌ترین بازار جهانی در اختیار فلز «روی»

با این حال فلز روی از این قاعده مستثنا شده و بهای آن رو به فزونی است. کاهش عرضه این کانی در مقایسه با روند افزایش تقاضای آن یکی از دلایل اصلی افزایش قیمت روی است. البته سرب نیز همچون روی شرایط قیمتی متفاوتی با دیگر کانیها داشته و میتوان گفت این ۲ ماده معدنی «پاراژنز» (کنار زایی) آینده بهتری در بازار مواد معدنی خواهند داشت چراکه عرضه هر دو کانی در بازار کاهش یافته است. تولید سرب به دلیل مسائل زیستمحیطی کم شده و ذخایر معدنی روی هم در جهان رو به پایان است اما اینکه بازار سرب نیز مانند روی در آینده با تقاضای بالایی همراه باشد، قابل پیشبینی نیست. شرکتهای بزرگ، آینده بازار روی را درخشان پیشبینی میکنند و بر این باورند که قیمت فلز «روی» روندی صعودی خواهد داشت.

نمودار قیمتی رو به رشد فلز روی

مدیر مجتمع معدنی «مهدی آباد» درباره وضعیت روی و آینده بازار جهانی آن اظهار کرد: پیشبینیها نشان میدهد برخلاف سایر مواد معدنی که تغییری برای رشد و افزایش تقاضا نداشتهاند شرایط روی کاملا متفاوت است. در این میان بیشتر موسسههای بینالمللی بر این باورند که فلز روی روند روبه رشدی خواهد داشت و نمودار قیمتی آن صعودی خواهد بود. این شرکتها پیشبینی میکنند در ۵ سال آینده قیمت روی ممکن است برای هر تن به ۲هزار تا ۲هزار و ۵۰۰ دلار برسد.

امین صفری، در ادامه گفت: یکی از دلایل افزایش قیمت فلز روی، کاهش عرضه است. شرکتهای بزرگ یا در حال تعطیلی معادن خود هستند یا تولید خود را متوقف کردهاند تا قیمتها افت نکند. در واقع آنها با این اقدام تا حدودی به هدف خود رسیده و موفق شدهاند. از دیگر مواردی که میتوان برای افزایش بهای این کانی برشمرد رو به پایان رفتن ذخیره معادن روی دنیاست به گونهای که تنها تا چند سال آینده میتوان از معادن روی بهرهبرداری کرد.

به گفته وی چندین معدن بزرگ جهانی در حال تعطیلی است و این موضوع درباره معادن بزرگ سرب و روی ایران مانند «انگوران» نیز مصداق دارد و شاید تنها بین ۸ تا ۱۰ سال دیگر بتوان از این معدن برداشت کرد. این در حالی است که معدن انگوران به دلیل برخورداری از ذخایر مناسب و عیار بالا به عنوان یکی از معادن بزرگ خاورمیانه به شمار میآمد. البته این موضوع در معادن هند صادق است و در برخی کشورها نیز ذخیره معادن تا چندسال آینده به پایان میرسد. پیشبینیها حاکی از آن است که به دلیل افزایش نیافتن عرضه، به نظر میرسد قیمت روی روند افزایشی داشته باشد.

امین صفری درباره آینده سرب نیز اینچنین سخن گفت: سرب و روی ۲ ماده معدنی پاراژنز هستند. درباره سرب میتوان گفت ممکن است با کاهش عرضه سرب، به همان نسبت شاهد کم شدن تقاضای سرب بود. در این میان نباید از دلیل کاهش تقاضای سرب به دلیل مسائل زیستمحیطی گذشت که باعث شده تا گرایش کمتری به سرب در بلندمدت ایجاد شود.

«مهدیآباد» جایگزین «انگوران»

مدیر مجتمع معدنی «مهدیآباد» افزود: در چند سال اخیر تفاوت مشخصی در بهای سرب و روی وجود داشت و قیمت سرب نسبت به روی اندکی بیشتر بود. تا اینکه در چند ماه اخیر این جریان تغییر کرد و قیمت روی بیشتر از سرب شد. در این زمینه شرکتهای بزرگ پیشبینی کردند که در چند سال آینده اگر قیمت روی به ازای هر تن ۲۲۰۰ دلار باشد قیمت سرب نزدیک ۱۹۰۰ دلار خواهد بود؛ این پیشبینیها درباره تغییرات قیمتی با توجه به اطلاعات موجود درست و منطقی به نظر میرسند.

وی درباره وضعیت سرب و روی در ایران نیز اینگونه توضیح داد: معدن سرب و روی انگوران تا ۱۰ سال آینده ذخیره خواهد داشت و دیگر معدن بزرگ روی کشور که معدن مهدیآباد است و هماکنون فراخوان جذب سرمایهگذار برای آن انجام شده، حداقل تا ۴ سال آینده در آن خبری از تولید نخواهد بود زیرا بعد از انجام عملیات باطلهبرداری و بهرهبرداری از معدن، کارخانههای فرآوری احداث و سپس نسبت به تولید کنسانتره روی اقدام میشود.

به گفته صفری این روند تا چند سال آینده پیش خواهد رفت و پیشبینی میشود سرمایهگذاریهایی در اطراف معدن مهدیآباد انجام شده و صنایع پاییندستی و کارخانههای مختلف ایجاد شوند. وی بر این باور است که بعد از پایان یافتن ذخایر سرب و روی انگوران، صنایع وابسته به روی، به معدن مهدیآباد یزد گرایش پیدا خواهند کرد. فراخوان انجام شده برای تولید ۸۰۰ هزار تن کنسانتره روی در سال است که میتواند پاسخگوی نیاز کشور باشد.

رشد قیمت نسبت به ۸ سال گذشته

یک کارشناس بازار فلزات نیز درباره اینکه تا چه اندازه بازار روی در جهان دستخوش تغییر خواهد شد اظهار کرد: بازار روی در آینده یکی از جذابترین بازارهای جهانی خواهد بود. البته هماکنون نیز نسبت به سایر فلزات شرایط بهتر و قیمت آن در ۸ ماه گذشته در بهترین حد قرار داشته زیرا حجم عرضه آن در بازار جهانی به نسبت کاهش یافته است.

محمدحسین بابالو در ادامه گفت: با توجه به اینکه مصرف روی بیشتر در صنایع فولادی بوده و برای تولید ورقهای گالوانیزه به کار گرفته شده است و در دیگر صنایع همچون خودروسازی و ساختمانی به کار میرود چین را میتوان بزرگترین تولیدکننده فولاد و بزرگترین مصرفکننده روی دانست. لازم به یادآوری است در ۲ ماه گذشته تولید فولاد شتابگرفته و تقاضا را برای روی افزایش داده است.

وی بر این باور است هماکنون جذابیت خاصی برای بازار روی به وجود آمده زیرا افزایش ناگهانی و شدید تقاضا برای فلز روی باعث شده تا موجودی انبارها در بورس فلزات لندن به کمترین حد ممکن در ۸ سال گذشته خود برسد و این موضوع نشان از ظرفیت بالا برای جهش قیمت این کانی را در خود دارد که به معنای پیشی گرفتن تقاضا بر عرضه است.

بابالو گفت: به نظر میرسد رونمای تقاضای فلز روی تغییر آنچنانی نداشته باشد و احتمال بهتر شدن آن ممکن است و شاید به شکل مقطعی تقاضا کاهش یابد. در نتیجه میتوان گفت که به نسبت تقاضای مشخص و معلومی برای این فلز وجود دارد. به گفته وی نخستین مصرفکننده روی، چین است چراکه بیشترین تولید فولاد از آن این کشور است. چین توانسته اقتصاد خود را مقاومسازی کرده، سرمایهگذاریهای سنگینی روی مواد معدنی کشور خود انجام دهد و حتی روی ذخایر معدنی دیگر کشورها نیز

سرمایهگذاری کرده تا فاصله خود با بازار جهانی را حفظ کند. این مقاومسازی باعث فاصله گرفتن بازار جهانی با چین شده اما باز هم دلیلی بر اینکه از ورود مواد معدنی رویدار به کشور خود جلوگیری کند، وجود ندارد. وی با بیان اینکه چین به جای خرید فلز روی، به وارد کردن موادی که حاوی روی هستند اقدام کرده، گفت: با وجود اینکه بازار جهانی روی از چین فاصله گرفته اما تجربه ثابت کرده که با نوسان تقاضا در بازار جهانی کشور چین نیز تولید خود را تغییر میدهد. یعنی اگر نتواند روی مورد نیاز خود را از منابع داخلی و سرمایهگذاریهایی که در این زمینه انجام داده تامین کند به سرعت به بازار جهانی مراجعه میکند و یکباره تقاضای جدیدی وارد بازار میشود.

افزایش عمر معادن روی

بابالو بر این باور است اگر سیگنالهای کلی درباره تقاضای روی به شکل مقطعی منفی شود، باز هم تقاضای عرف این کالا را تغییر نخواهد داد. وی درباره عرضه روی نیز گفت: اتفاقی که در بین عرضهکنندگان روی رخ داده، افزایش عمر و عمق معادن روی و کاهش عیار آنها است. زمانی که عمر معدن زیاد شود مشکلات نگهداری از آن نیز بیشتر میشود زیرا دیوارههای معادن روباز پوسیده شده و با کم شدن مقاومت معدن امکان ریزش آن وجود دارد و در نهایت منجر به افزایش قیمت تمام شده و هزینه تولید میشود. اتفاق مهم دیگر در زمینه اکتشاف روی است که با وجود اقدامات بسیار، ذخیره بزرگی از فلز روی کشف نشده؛ این موضوع نیز در کنار دیگر موارد بر قیمت آن اثرگذار است.

به گفته این کارشناس فلزات معضلات عرضه تاثیر بسیاری بر فلز روی داشته اما ثبات نسبی تقاضا در کنار کاهش عرضه و افزایش قیمت تمام شده سببشده بازار روی به سمت کاهش عرضه روی و افزایش تقاضا و قیمت شود. بابالو درباره وضعیت سرب در بازار جهانی گفت: سرب و روی پاراژنز( کنارزایی) هستند و شرایطی شبیه به هم دارند. اما تفاوت عمدهای بین سرب و روی این است که روی را کالایی خوب دانسته و در مقابل سرب را به دلایل زیستمحیطی کالای بد میدانیم.

وی گفت: محیطزیست تاکنون نتوانسته تقاضای سرب را کاهش دهد اما در عرضه آن بسیار اثرگذار بوده و منجر به تعطیلی معادن و واحدهای فرآوری آن شده است. این دو مورد باعث کاهش تقاضا برای سرب نشده اما عرضه آن را کاهش داده است. بابالو معتقد است شرایط بازار «سرب» به خوبی «روی» نیست زیرا روی برخلاف سرب مصرفکنندگان عام دارد. البته باید گفت که به صورت نسبی، موجودی انبارهای سرب در بازار بورس فلز لندن کاهش پیدا کرده اما مشخص نیست که این روند ادامه پیدا کند یا اینکه به سمت افزایش موجودی برود. با این حال قیمت سرب نیز به آرامی به سمت افزایش میرود و به نظر میرسد با توجه به نوسان روی در کوتاه مدت در ۱۰ روز آینده سرب رشد قیمت بیشتری نسبت به روی پیدا کند.

به گفته بابالو باتریهای سربی در جهان به دلیل پایین بودن سطح رفاه مصرف میشوند که از جمله مهمترین این مناطق آسیای جنوبشرقی به ویژه غرب چین و همچنین کشور هند هستند؛ بنابراین تقاضای بالایی برای سرب وجود دارد و احتمال کاهش تقاضای سرب وجود ندارد.