سقف وام‌های بانکی شکست

بانک مرکزی اعلام کرد که شبکه بانکی در 12 ماهه سال 1394 حدود 417 هزار و 300 میلیارد تومان تسهیلات پرداخته است. این رقم با رشد 22 درصدی در قیاس با سال قبل همراه بود.

این عملکرد نشان میدهد که بانک ها حدود 75 هزار میلیارد تومان نسبت به 12 ماهه سال 1393 بیشتر تسهیلات پرداختهاند. این رقم بالغ بر پیش بینی بانک مرکزی برای تسهیلات دهی است. چراکه به گفته مدیرکل اعتبارات بانک مرکزی قرار بود در سال قبل بانکها حدود 20 درصد بیش از پیش بینی سال قبل تسهیلات ارائه کنند.

در سال 1393 بانک مرکزی اعلام کرده بود که با توجه به منابع موجود بانکها، پیشبینی میشود که حداکثر حدود 285 هزار میلیارد تومان تسهیلات اعطا کنند اما روند به گونهای پیش رفت که انتهای سال بالغ بر 340 هزار میلیارد تومان وام بانکی داده شده بود.

این عملکرد شبکه بانکی البته با واکنش منفی بانک مرکزی مواجه بود چرا که موجب شد تا بانکها برای تامین این 340 هزار میلیارد، به سمت اضافه برداشت از بانک مرکزی و به تبع آن افزایش بدهی آنها به این بانک حرکت کنند که خود عامل افزایش نقدینگی و تورم بود. از این رو بانک مرکزی اعلام کرد که این روند می تواند زنگ خطری برای تحت تاثیر قرار دادن سیاست کنترل تورم باشد.

به هر حال در این شرایط سال گذشته هم تسهیلات دهی بانکها بار دیگر سیر صعودی طی کرد و بر خلاف پیش بینی حدود 340 هزار میلیاردی ، بالغ بر 417 هزار میلیارد تومان منابع در این بخش پرداخت شده که البته در فضایی که بانکها همواره از تنگنای مالی اظهار ناتوانی در تسهیلات دهی دارند این ابهام مطرح است که کسری این رقم سنگین را از کجا تامین کردهاند؟ آیا محل تامین منابع مازاد بازهم اضافه برداشت از بانک مرکزی بود و یا آزادسازی بخشی از سپردههای قانونی که در سال گذشته و در قالب بسته تسریع رونق اقتصادی مصوب و اجرایی شد؟

این در حالی است که به اعتقاد کارشناسان و مدیران بانک مرکزی لازم است تا در شرایط خاص موجود بانکها در تامین نقدینگی، افزایش توان خلق پول از طریق افزایش سرمایه و بهبود کفایت سرمایه بانکها، کاهش تسهیلات غیرجاری و بازگرداندن آنها به مسیر صحیح اعتباردهی بانکها، افزایش بهرهوری در تامین سرمایه در گردش تولیدی، پرهیز از فشارهای مضاعف بر دارایی بانکها و ترغیب بنگاههای تولیدی به سمت بازار سرمایه به عنوان یک ابزار مهم درتامین مالی طرحهای اقتصادی به طور ویژهای مورد توجه قرار گیرد.