تولید شمش آنتیموان، مفهوم اقدام و عمل در چارچوب اقتصاد مقاومتی

تولید شمش آنتیموان در حقیقت مهمترین و کلیدی ترین پروژه مرکز تحقیقات فرآوری مواد معدنی ایران (وابسته به سازمان ایمیدرو) است و عملیات مطالعات آزمایشگاهی و نیمه صنعتی و طراحی فنی، مهندسی باهدف تولید شمش به شکل پایلوت (نمونه- الگو) در این مرکز به اجرا درآمد.

متخصصان مرکز یادشده، پیش از این اعلام کردند، ایده امکان پذیری تولید شمش آنتیموان پس از بازدید از معدن آنتیموان سفیدآبه در اردیبهشت 1391 شکل گرفت وپس از شروع مطالعات اولیه درتیرماه همان سال و کارهای تحقیقاتی در شهریور، تولید نخستین شمش آزمایشگاهی (200گرم) در آذرماه انجام و تیرماه 1392 تولید شمش به وزن دو کیلوگرم صورت گرفت. مطالعات زمین شناسان مشخص ساخت که در ایران حدود 24 کانسار آنتیموان وجود دارد که یکی از آنها معدن آنتیموان سفیدابه استان سیستان و بلوچستان است و ذخیره قطعی آن 25 هزارتن برآورد شده است.

موقعیت آنتیموان در سیستان وبلوچستان - شهرستان نیمروز

شهرستان نیمروز از شمال و شمال غربی با کشور افغانستان و خراسان جنوبی (شهرستان نهبندان) و از جنوب با شهرستان زابل و هامون و از شرق با شهرستان هیرمند و از غرب با شهرستان زاهدان و نهبندان هم مرز و در شمال دشت سیستان قرار گرفته است؛ این شهرستان 489 متر از سطح دریا ارتفاع داشته و یک هزار و 823 کیلومتر با تهران فاصله دارد. وسعت شهرستان نیمروز هشت هزار و 175 کیلومتر مربع است که بیش از نیمی از وسعت حوزه سیستان را شامل میشود و یکی از چهار دهستان این شهرستان سفیدابه نام دارد.

نیمروز دارای آب و هوای خیلی گرم و خشک بیابانی با تابستانهای طولانی و گرمترین و سردترین ماه سال در این شهرستان به ترتیب تیر و دی است. معدن آنتیموان سفیدآبه در فاصله 150 کیلومتری شمال غرب زابل (شهرستان نیمروز- بخش سفیدآبه - روستای حیدرآباد) قرار دارد.

آنتیموان، شبه فلزی کمیاب و راهبردی

به گفته کارشناسان معدن و صنایع معدنی کشور، آنتیموان یک شبه فلز راهبردی و کمیاب است که اکنون ذخایر شناخته شده جهانی آن به 1.8 تا 2 میلیون تن می رسد؛ چینیها با داشتن بیش از 50 درصد این ذخیره مهم (حدود 950 هزار تن)، حرف اول را میزنند و تولید سالانه آن در جهان حدود 200 هزار تن اعلام شد.

پس از چین، روسیه دارای 350 هزار تن ذخیره این فلز راهبردی است و بولیوی نیز با 310 هزار تن، جایگاه سوم را در این عرصه به خود اختصاص داده است. استرالیا، آفریقای جنوبی، تاجیکستان، مکزیک و آمریکا دیگر تولیدکنندگان اصلی در این زمینه محسوب میشوند و ایران نهمین کشور جهان است که به جمع تولیدکنندگان این فلز پیوست.

تولید شمش آنتیموان - مقابله با خام فروشی

مهدی کرباسیان معاون وزیر صنعت، معدن وتجارت معتقد است: تولید شمش آنتیموان گام جدی در مسیر جلوگیری از خام فروشی به حساب میآید و نکته مهم تولید این فلز، بهره گیری 100 درصدی از توان داخلی شامل نیروی انسانی متخصص و ماشین آلات مربوطه است.

وی خاطرنشان ساخت: ارزش هر تن کانسنگ آنتیموان با عیار 15 درصد بیش از 300 دلار برآورد می شود، اما با فرآوری و بهره گیری از ارزش افزوده آن، قیمت هر تن شمش آن با عیار 99.96 به رقم 6 هزار و 200 دلار می رسد. رئیس هیات عامل سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران گفت: امروز جمهوری اسلامی جایگاه نهم در تولید شمش آنتیموان را کسب کرده و پیش بینی میشود با توسعه اکتشافات در این زمینه به دو تا سه برابر میزان کنونی در این بخش دست یابیم.

ذخیره معدنی آنتیموان - کانساری در قواره بزرگ

وجیه الله جعفری مدیرعامل شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران (وابسته به سازمان ایمیدرو) گفت: بررسیها نشان میدهد، ایران دارای ذخیره قطعی 25 هزار تنی آنتیموان است که در قالب ارزیابیهای بین المللی به عنوان کانسار بزرگ محسوب میشود و این امر اهمیت بسزایی دارد. وی خاطرنشان ساخت: گزارش سازمانهای بین المللی نشان می دهد، معادن آنتیموانی که از نظر عیار بالای پنج درصد باشد، به عنوان ذخیره پرعیار ارزیابی میشود و اکنون عیار متوسط در ایران 16 درصد است و به این ترتیب ذخیره مناسبی به حساب می آید. جعفری، شمار کانسارهای شناخته شده آنتیموان را 15 کانسار معرفی کرد و گفت: استفاده از این فلز راهبردی در صنایع باتری سازی، های تک، نساجی، کاشی و سرامیک، آرایشی و بهداشتی و نظامی است.

وی یادآورشد: مطالعات مرحله آزمایشگاهی و نیمه صنعتی آنتیموان در مرکز تحقیقات فرآوری مواد معدنی وابسته به سازمان ایمیدرو (واقع در 60 کیلومتری محور تهران-کرج-قزوین) از مهرماه 1392 آغاز شد و در اسفند 1393 خط استحصال صنعتی آن از این مرکز به سفیدآبه استان سیستان وبلوچستان انتقال یافت و در سال 1394 توسط شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران مورد بهره برداری قرار گرفت.

این مقام مسئول خاطرنشان ساخت: ظرفیت تولید سالیانه 175 تنی شمش این واحد با ورودی یک هزار و 450 تن کانسنگ که دارای عیار 15 درصدی است در دوره 320 روز کاری مورد انتظار است و در واقع کانسنگ مورد نیاز برای تولید یک تن شمش 8.8 تن برآورد شده است.

آنتیموان در سیستان وبلوچستان- وجود هشت محدوده

مطالعات زمین شناسی نشان داد هشت محدوده ذخیره آنتیموان در استان سیستان وبلوچستان وجود دارد؛ غیر از این استان، نقاط دیگری از کشور نیز ذخایری از این فلز راهبردی مورد تائید کارشناسان ذیربط قرار گرفته است اما برخی از آنها، میزان قابل توجهی نیست. اکنون برای دو محدوده معدنی آنتیموان دو فقره گواهی کشف صادر شده که ذخایر آنها به ترتیب 10 و 15 هزار تن برآورد و پیش بینی می شود از این ارقام نیز بیشتر شود. ارزیابیهای اقتصادی از تولید شمش آنتیموان نشان می دهد، سود حاصل از هر تن تولید شمش این فلز 2 هزار و 760 دلار است؛ علاوه براین سود سالیانه نیز 17 هزار و 640 میلیون ریال برآورد شده است.