احیای نرم دوقلوهای سنگ آهنی

در این میان چین را میتوان تاثیرگذارترین کشور در حوزه تولید و قیمت گذاری این محصول در سطح دنیا بهشمار آورد چراکه این کشور بهعنوان بزرگترین تولیدکننده فولاد میتواند وضعیت تقاضا و به تبع آن قیمت سنگآهن را تحتالشعاع قرار دهد. به عبارتی باید گفت کشور چین در معادلات بازار سنگآهن و فولاد کاملا تعیینکننده است. در سالهای اخیر با افت تقاضا در کشور چین به علت کاهش رشد اقتصادی این کشور شاهد افت محسوس قیمت سنگآهن در بازار جهانی بودهایم بهطوریکه قیمت این محصول در اواخر سال 2015 به زیر 40 دلار برای هر تن نیز سقوط کرد. در آن زمان کارشناسان این حوزه اتفاق نظر دقیقی در حوزه قیمت تمام شده سنگآهن در دنیا نداشتند.

بسیاری بر این اعتقاد بودند که نرخ سنگ آهن همچنان کاهشی خواهد بود و عدهای نیز صحبت از قیمت تمام شده 13 دلار برای سنگآهن در برزیل و یا 25 دلار در استرالیا میکردند که این پیشبینیها بیش از پیش بازار سنگآهن را در رعب و نگرانی فرو برد. به یکباره اما این روند نزولی در ماههای گذشته تغییر کرد و با اشتیاق فولادسازان چینی به تولید بیشتر فولاد و به تبع آن استفاده بیشتر از سنگآهن، موجبات رشد تقاضا برای این محصول را فراهم آورد که به نوعی منجر به یک تحریک قیمتی در قیمت سنگآهن شد (قیمت این محصول نسبت به کف قیمت آن در دسامبر سال گذشته با 86 درصد رشد مواجه شد). در این بین قیمت سنگآهن ایران با خلوص 60 درصد نیز توانست تا محدوده بیش از 50 دلار برای هر تن رشد کند و همین امر محرکی (هرچند کوچک) برای رونق نمادهای سنگآهنی در بورس اوراق بهادار تهران شد. در هفتههای اخیر بار دیگر شاهد افت قیمت این محصول بودیم، روز گذشته اما با بازگشت هرچند اندک دوباره قیمت این محصول به مدار صعودی، بازهم امیدها به رشد قیمت این محصول بهوجود آمد. در کنار این امیدواریها اما اغلب کارشناسان بازارهای جهانی معتقدند پایداری روند قیمتی این محصول دور از انتظار است.

در این مورد، معصومه ترکمان احمدی، کارشناس بازار سهام گفت: به نظر میرسد رشد قیمتها در بازار سنگآهن کاملا مقطعی بوده است زیرا اولا فولادسازان در سایر نقاط جهان به تقابل با فولادسازان چین برخاسته و اجازه این افزایش تولید را به چین نخواهند داد و ثانیا ذخایر سنگآهن در معادن مختلف سطح دنیا بالا بوده و از طرفی قیمت تمام شده آنها به حدی پایین است که مدت زمان زیادی به طول خواهد انجامید که قیمت سنگآهن به ثبات لازم رسیده و در محدوده 50 تا 55 دلار تثبیت شود. از اینرو هر چند پیشبینی روند قیمت این محصول ابهامآلود است اما بازگشت قیمت این محصولات به رقم دوران رونق دور از انتظار است. «دنیایاقتصاد» در ادامه به بررسی وضعیت بنیادی دو شرکت گلگهر و چادرملو (دو تولیدکننده بزرگ سنگآهن در کشور و فعال در بورس اوراق بهادار تهران) از منظر این کارشناس بازار سهام پرداخته است. در مجموع با توجه به وضعیت فعلی سنگآهن در ایران و جهان و البته به شرط ثبات قیمتهای کنونی و همچنین چشمانداز مناسبتر رشد اقتصادی ایران در سال جاری و بهرهبرداری از طرحها و پروژههای تعریف شده به نظر میرسد این دو شرکت نسبت به 2 سال اخیر بازدهی مناسبتری را نصیب سهامداران خود کنند.

چشمانداز مناسب «کچاد» و «کگل» در سال جاری

ترکمان احمدی به بررسی صورت مالی این دو شرکت پرداخت و گفت: قیمت فروش محصولات گلگهر و چادرملو عامل اصلی در تعیین سودآوری این شرکتها است و از این رو بررسی صورتهای مالی این دو شرکت به تفکیک خالی از لطف نیست. ترکمان احمدی بهصورتهای مالی شرکت گلگهر اشاره کرد و گفت: مهمترین محصولات تولیدی شرکت سنگآهن گلگهر کنسانتره سنگآهن، گندله و هماتیت دانهبندی و مهمترین مواد اولیه آن سنگآهن خام مگنتی و سنگآهن هماتیت است. ظرفیت تولیدی پیشبینی شده در بودجه سال 1395 شامل 9 میلیون و 585 هزار تن کنسانتره سنگآهن، 8 میلیون تن گندله، 2 میلیون تن کنسانتره صادراتی و 900 هزار تن مواد برگشتی است. ظرفیت پیشبینی شده در سال 1395 برای کنسانتره سنگآهن،کنسانتره صادراتی و مواد برگشتی تقریبا با ظرفیت اسمی این شرکت برابر است. محصول گندله اما 2 میلیون تن پایینتر از ظرفیت اسمی آن است که پیشبینی شده در سال جاری با بهرهبرداری از خطوط تولید جدید و گوهرزمین ظرفیت اسمی و عملی کنسانتره سنگآهن و هماتیت افزایش یابد. گلگهر علاوه بر فروش داخلی در صادرات محصول کنسانتره نیز فعال است (در مجموع 17 درصد از کل مبلغ فروش شرکت صادراتی است).

گلگهر در بودجه سال 1395 با سرمایه 24 هزار میلیارد ریالی سود 166 ریالی به ازای هر سهم را پیشبینی کرده است که تمامی این سود ناشی از فعالیتهای عملیاتی شرکت است. مجموع مبلغ فروش درنظر گرفته شده برای سال 1395 گلگهر21 هزار و 770 میلیارد ریال است که 2 هزار و 570 میلیارد ریال آن فروش خارجی خواهد بود (هر تن کنسانتره صادراتی 25 دلار در بودجه در نظر گرفته شده است). نرخ فروش کنسانتره سنگآهن و گندله به ترتیب 1200 و 2200 ریال برای هر کیلو در سال 1395 هستند که هر دو نسبت به بودجه سال 1394 پایینتر در نظر گرفته شدهاند. این موضوع نشان میدهد که بودجه گلگهر در این بخش محافظهکارانه بوده است و از آنجا که نرخ گندله نسبتی از نرخ شمش فولاد خوزستان است و با توجه به رشد قیمتی شمش از ابتدای سال 1395 در بورس کالا در صورت با اقبال ماندن بازار فولاد، به نظر از این محل تعدیل مناسبی برای گلگهر به وقوع میپیوندد و احتمالا با افزایش نرخ خواهد توانست محصولات خود را به فروش برساند.

ترکمان احمدی تشریح کرد: سربار تولید و مواد مستقیم مصرفی مهمترین بخش از بهای تمام شده گلگهر هستند، اصلی ترین ماده مستقیم مصرفی نیز سنگآهن خام مگنتی است که در صورت افزایش قیمت فولاد و ثبات آن در محدودههای فعلی، این بخش نیز میتواند با افزایش قیمت روبهرو شود، البته شاید میزان دپوی بالای مواد اولیه اجازه رشد قیمتی چشمگیری را ندهد، در نتیجه از این محل نیز نمیتوان تهدید چندانی برای سود گلگهر متصور بود. در مجموع با توجه به وضعیت فعلی سنگآهن در ایران و جهان و به شرط ثبات شرایط، چشمانداز مناسبتر رشد اقتصادی ایران در سال جاری و بهرهبرداری از طرحها و پروژههای تعریف شده و در دست اجرای گلگهر به نظر میرسد این شرکت نسبت به 2 سال اخیر بازدهی مناسب تری را نصیب سهامداران خود کرد.

کنسانتره آهن (خشک)، سنگ دانه بندی شده و گندله مهمترین محصولات تولیدی شرکت معدنی و صنعتی چادرملو هستند که ظرفیت اسمی آنها در بودجه سال 1395 به ترتیب 7 میلیون و 692 هزار و 500، یک میلیون و 500 هزار و 3 میلیون و 400 هزار تن در سال است. تولید سنگ دانهبندی شده به علت نداشتن صرفه اقتصادی در سال جاری با کاهش همراه بوده است. در سال 1395 به دلیل بهرهبرداری از خط تولید جدید و در راستای تکمیل زنجیره ارزش و ایجاد ارزش افزوده بالاتر، تولید محصول فولاد نیز به ترکیب محصولات اضافه شده است که ظرفیت اسمی در نظر گرفته شده برای آن یک میلیون تن و ظرفیت عملی آن 300 هزار تن در نظر گرفته شده است. برخلاف گلگهر، تمامی فروش چادرملو بهصورت داخلی است و میزان فروش در نظر گرفته شده 17 هزار و 957 میلیارد ریال است که از رشد 13 درصدی نسبت به سال قبل برخوردار است که بخشی از این افزایش ناشی از فروش محصول فولاد است. کنسانتره آهن(خشک) و گندله مهمترین محصولات این شرکت به لحاظ مبلغ فروشی هستند که نرخ متوسط درنظر گرفته شده برای آنها 1300 و 2150 ریال برای هر کیلو است، این نرخها در بودجه سال گذشته 1500 و 2479 ریال بودهاند که هر دو نسبت به سال گذشته با کاهش روبهرو شدهاند، دلیل این کاهش در نظر گرفته شده وضعیت رکودی موجود بر سنگآهن بوده است.

یک نکته مهم در مورد شرکتهای سنگآهنی به این صورت است که مطابق تبصره 7 لایحه بودجه کل کشور در سال 1395 حق انتفاع پروانه بهرهبرداری در مورد فروش بهصورت سنگآهن خام و دانه بندی شده از 25 درصد مبلغ فروش به20 درصد، در مورد فروش کنسانتره از 5/ 21 درصد مبلغ فروش به 5/ 16 درصد، در مورد گندله از 18 درصد مبلغ فروش به 13 درصد و در مورد آهن اسفنجی از 15 درصد مبلغ فروش به 10 درصد تنزل پیدا کرده است که این مهم در صورتهای مالی چادرملو لحاظ شده است. در مجموع سود خالص پیشبینی شده برای سال 95 این شرکت 3 هزار و 320 میلیارد ریال پیشبینی شده است که با سرمایه 28 هزار و 215 میلیارد ریالی این شرکت، سود خالص 118 ریالی برای هر سهم است، درآمد سرمایهگذاری غیرعملیاتی نیز 266 میلیارد ریال است، با توجه به شرایط کنونی بازار سنگآهن و فرآیند عرضه و تقاضای موجود در بازار به نظر امکان تحقق سود نزدیک به 12 تومانی شرکت چادرملو با توجه به سرمایهگذاریهای صورت گرفته و حتی تعدیل این سود، بسیار بالا است.