تولید غلات جهان در سال جاری به ۲.۵ میلیارد تن می‌رسد/کاهش ۰.۲ درصدی غلات

به گزارش موسسه پژوهشهای برنامهریزی و اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی، پیشبینی مقدماتی فائو برای تولید جهانی غلات در سال 2016 تقریباً 2521 میلیون تن است. هر چند با این پیشبینی، تولید جهانی غلات در سال 2016 حدود 0.2 درصد یا 4 میلیون تن کمتر از سال گذشته است.

پیشبینی میشود تراز عرضه و تقاضای جهانی غلات در 17-2016 میلادی در وضعیت متعادلی باقی بماند. پیشبینی مقدماتی فائو برای تولید جهانی غلات در سال 2016 تقریباً 2521 میلیون تن است. هر چند با این پیشبینی، تولید جهانی غلات در سال 2016 حدود 0.2 درصد یا 4 میلیون تن کمتر از سال گذشته است، اما هنوز به لحاظ عملکرد در جایگاه سوم قرار دارد.

دلیل عمده تنزل تولید جهانی غلات، بازنگری کاهشی در تولید جهانی گندم به میزان حدود 10 میلیون تن پس از ماه اخیر است.

میزان تولید جهانی گندم برای سال 2016 حدود 712.7 میلیون تن پیشبینی میشود که تقریباً 2.8 درصد یا 20 میلیون تن کمتر از سال 2015 خواهد بود. تنزل سالانه تولید جهانی گندم به طور عمده نتیجه کاهش انتظاری تولید در روسیه و اوکراین است، به طوری که کشت گندم در این دو کشور تحتتأثیر آب و هوای خشک واقع شده است.

همچنین پیشبینی میشود، تولید گندم در مراکش و اتحادیه اروپا کاهش یابد. به ترتیب دو عامل خشکسالی و کاهش عملکرد از دلایل کاهش تولید گندم در مراکش و اتحادیه اروپا است.

انتظار میرود چین به عنوان منطقهای برای جبران کاهش تولید گندم عمل کند و به دلیل عملکرد بالا، تولید نسبتاً زیادتری را در سال 2016 تجربه کند. این احتمال نیز وجود دارد که هند تولید زیادتری نسبت به سال گذشته داشته باشد.

پیشبینی مقدماتی فائو برای تولید جهانی غلات دانه درشت در سال 2016 حدود 1313 میلیون تن است که 0.8 درصد یا 11 میلیون تن بیشتر از سال 2015 است.

دلیل عمده پیشبینی افزایش تولید جهانی غلات دانه درشت در سال 2016 در مقایسه با سال گذشته، انتظار افزایش تولید جهانی ذرت میباشد که میزان این افزایش بیش از کاهش پیشبینی شده تولید جهانی جو و سورگوم است.

پیشبینی میشود تولید ذرت که تقریباً سهچهارم تولید غلات دانه درشت به حساب میآید، حدود 1.1 درصد یا 11.5 میلیون تن افزایش یابد و به حدود 1014 میلیون تن در سال 2016 برسد. پیشبینی بهبود عملکرد ذرت در اتحادیه اروپا و افزایش میزان کشت براساس بازدههای انتظاری بالاتر ذرت در مقایسه با سایر محصولات در آمریکا از دلایل افزایش تولید ذرت است. در مقابل، پیشبینی میشود تولید ذرت در جنوب آفریقا و برزیل به دلیل تداوم خشکسالی مربوط به النینو، کاهش یابد.

براساس پیشبینی اخیر، تولید جهانی برنج با 1 درصد با 4.9 میلیون تن افزایش نسبت به سال 2015 به 495 میلیون تن در سال 2016 خواهد رسید. این پیشبینی با فرض برگشت به الگوهای جوی معمولی به موقع برای کشت محصول اصلی پس از دو فصل متوالی بارشهای نامنظم در شمال آسیا، صورت گرفته است.

این میزان تولید پیشبینی شده به سومین فصل متوالی رشد کمتر از روند اشاره دارد که بازتابی از تداوم تأثیر منفی الگوهای آب و هوایی غیرمتعارف ناشی از النینو در نیمکره جنوبی و نیز قیمتهای جهانی غیرجذاب برنج میباشد.

پیشبینی بسیار مقدماتی از مصرف جهانی غلات در 17-2016 اشاره به افزایش نسبتاً کم برای دومین سال متوالی دارد. مصرف کل غلات در 17-2016 حدود 2547 میلیون تن پیشبینی میشود که تقریباً 1 درصد یا حدود 26 میلیون تن بیشتر از سال گذشته میباشد و برای دومین سال متوالی، کمتر از روند 10 ساله مصرف خواهد بود.

رشد ضعیف مصرف غلات به طور عمده بازتابی از چشمانداز ضعیف تقاضای خوراک دام است. پیشبینی میشود در مجموع استفاده از غلات توسط بخش دام با رشد 0.8 درصد افزایش یابد که کندتر از رشد در سال 16-2015 است.

شرایط دشوار و بیثبات اقتصادی موجب کاهش رشد تقاضای علوفهای غلات در سالهای اخیر شده است. انتظار میرود مصرف جهانی گندم در 17-2016 حدود 723 میلیون تن تقریباً ثابت باقی بماند به طوری که پیشبینی میشود افزایش اندک در مصرف غذایی کل با کاهش در مصارف علوفهای و سایر مصارف گندم جبران شود. پیشبینی میشود، مصرف کل غلات دانه درشت در 17-2016 با افزایش 1.5 درصد یا 20 میلیون تن از 16-2015به 1321 میلیون تن برسد.

دلیل عمده افزایش مصرف غلات دانه درشت در 17-2016، رشد ملایم مصرف علوفهای خواهد بود به طوری که استفاده از غلات دانهدرشت به عنوان خوراک دام به 750 میلیون تن خواهد رسید.

احتمال بر این است که دسترسی بسیار فراوان و ارزانتر به ذرت موجب افزایش استفاده از این محصول در جیرههای دامی و کاهش استفاده از گندم و سایر غلات دانهدرشت شود.

پیشبینی میشود در مجموع استفاده از ذرت در خوراک دام با 2.5 درصد یا 14.2 میلیون تن افزایش از 16-2015 به 583 میلیون تن در 17-2016برسد که 9 میلیون تن از این افزایش ناگهانی در چین روی خواهد داد.

پیشبینی میشود مصرف جهانی برنج با 1.4 درصد افزایش به 503 میلیون تن در 17-2016 برسد که از این میزان حدود 405 میلیون تن به عنوان غذا مصرف خواهد شد. بر این اساس، متوسط مصرف سرانه برنج در سال حدود 54.6 کیلوگرم ثابت باقی خواهد ماند.

پیشبینی مقدماتی فائو برای ذخایر جهانی غلات در 17-2016 حدود 611 میلیون تن میباشد که 3.9 درصد (25 میلیون تن) کمتر از سال گذشته میباشد. بر این اساس، نسبت ذخایر به مصرف جهانی غلات به حدود 23 درصد تنزل خواهد یافت که کمتر از 25 درصد برآوردی در 16-2015 میباشد، اما هنوز بیشتر از 20.5 درصد ذخایر ثبت شده در 08-2007 میلادی است.

انتظار میرود کاهش ذخایر برنج در مقایسه با سایر غلات کمتر باشد و میزان ذخایر به 164 میلیون تن برسد. 4.9 میلیون تن کاهش ذخایر برنج را میتوان به طور عمده به تلاش کشورهای مهم صادرکننده برنج برای کاهش میزان ذخایر دولتی و نیز چشمانداز رشد تولید آنها نسبت داد. انتظار میرود ذخایر گندم حدود 11 میلیون تن کاهش یابد و تقریباً به 194 میلیون تن برسد. بخش عمده کاهش ذخایر گندم در روسیه و اوکراین روی خواهد داد.

پیشبینی میشود ذخایر ذرت با 11 میلیون تن کاهش به 205 میلیون تن برسد. احتمال دارد ذخایر ذرت در چین با کاهش بیش از 6 میلیون تن به 98 میلیون تن تنزل یابد (اما هنوز هم به لحاظ رکورد در جایگاه سوم قرار دارد). تصمیم اخیر دولت چین در زمینه برنامه حمایت قیمت داخلی و انباشت ذخایر ذرت تا تاریخ 17-2016 به کاهش قیمتهای داخلی و افزایش مصرف علوفهای ذرت کمک خواهد کرد. هر چند، ذخایر ذرت در آمریکا میتواند برای چهارمین سال متوالی افزایش یابد و به 48 میلیون تن برسد.

با وجود دسترسی بسیار زیاد صادراتی، پیشبینی میشود تجارت بینالمللی غلات در 17-2016 برای دومین سال متوالی تنزل یابد و با کاهش 1.4 درصد یا 5 میلیون تن به 365 میلیون تن برسد. دلیل عمده تنزل پیشبینی شده تجارت جهانی غلات، کاهش تقاضای جهانی خواهد بود، چون که بسیاری از کشورهای واردکننده از نباشت بالای ذخایر غلات برخوردار هستند و انتظار میرود میزان تولید امسال آنها زیاد باشد.

دلیل احتمالی دیگر تنزل تجارت، علیرغم پیشبینی افزایش زیاد واردات توسط کشورهای واقع در جنوب آفریقا، کاهش خرید غلات دانه درشت به ویژه جو و سورگوم (به طور عمده توسط چین) و نیز تا حدی کمتر ذرت (به طور عمده توسط اتحادیه اروپا) خواهد بود. پیشبینی میشو تجارت کل غلات دانه درشت در 17-2016 با کاهش 3.1 درصد یا 5.3 میلیون تن به 168 میلیون تن برسد.

انتظار میرود تجارت ذرت با اندکی کاهش (0.4 درصد) به 129 میلیون تن برسد و این در حالی است که پیشبینی میشود تجارت جهانی جو و سورگوم به ترتیب با کاهش 7.4 درصد (2 میلیون تن) و 25.4 درصد (3 میلیون تن) به 25 میلیون تن و 9 میلیون تن برسند.

پیشبینی میشود تجارت جهانی گندم در 17-2016 (ژوئیه/ژوئن) با 0.7 درصد (1 میلیون تن) افزایش از 16-2015به 153 میلیون تن برسد چرا که انتظار میرود میزان افزایش واردات گندم توسط مراکش دچار خشکسالی بیش از میزان کاهش احتمالی واردات توسط چندین کشور آسیایی باشد.

پس از ماه اخیر از میزان پیشبینی تجارت جهانی برنج در سال تقویمی 2016 کاسته شده و نزدیک به میزان سال 2015 یعنی حدود 44.9 میلیون تن برآورد شده است. تعدیل کاهشی این ماه بازتابی از واردات انتظاری کمتر توسط کشورهای آفریقایی است چرا که تضعیف پولهای داخلی و تولید نسبتاً زیاد در کاهش تقاضای وارداتی این کشورها نقش دارد.

پیشبینی مقدماتی حاکی از آن است که تجارت جهانی برنج در سال تقویمی 2017 به دلیل بهبود میزان دسترسی داخلی در آسیای خاور دور و کاهش واردات با افت 1.8 درصدی از سال 2016 به 44 میلیون تن برسد.