برنامه بلندمدت هند برای تامین امنیت انرژی از همکاری با ایران تا دیگر کشورهای نفتی

به نقل از بلومبرگ، نارندرا مودی، نخست وزیر هند در ماه می پیش از سفر به آمریکا و سخنرانی در کنگره این کشور، به تهران سفر کرد، تا قراردادی برای توسعه یک بندر در دریای عمان با ایران و افغانستان به امضا برساند و قرار شد تا دهلی نو 500 میلیون دلار تامین مالی این پروژه را به عهده بگیرد.

به گفته برخی تحلیلگران سیاسی ایرانی، «ایران توسعه روابط با کشورهایی که در زمان تحریم در کنارش بودن را در اولویت قرار داده است.»

هند که تحت فشار بود تا نفت کمتری از ایران بخرد، در زمان تحریم در کنار ایران ماند. قرارداد توسعه این بندر روابط میان ایران و هند را که در ماه مارس تقریبا یک سوم صادرات نفت ایران را از آن خود کرد، تقویت میکند.

نخست وزیر هند همچنین متوجه نیمکره شمالی نیز هست. شرکت نفت و گاز طبیعی اویل اند نچرال گس، بزرگ ترین شرکت دولتی هند 15 درصد سهام ونکور، بزرگ ترین میادین نفتی روسیه به لحاظ تولید در 25 سال اخیر را به ارزش 1/3 میلیارد دلار خرید. شرکتهای اویل ایندیا، ایندین اویل و بهارات پترولیوم زیر مجموعه بهارات پترو ریسورسز، 3 شرکت هندی دیگر در 17 ژوئن تصمیم گرفتند تا 23/9 درصد سهام ونکور را بخرند. باقی سهام این میادین در اختیار بزرگ ترین شرکت دولتی نفتی روسیه یعنی «روس نفت» است.

به نوشته بلومبرگ، تلاشهای شرکتهای هندی پایان نیافته است چراکه دهارمندرا پرادهان، وزیر نفت هند در 23 ژوئن به خبرنگاران در دهلی نو خبر داد شرکتهای هندی در نظر دارند، تا سهامی در شرکت «روس نفت» نیز بخرند. وی افزود با رسیدن سرمایه گذاری هند در پروژههای نفتی روسیه به بیش از 6 میلیارد دلار، روابط دوجانبه قوی «امنیت انرژی هند را برای طولانی مدت تامین خواهد کرد.»

همچنین دهلی نو با خرید سهام پروژههای نفتی خارجی، سود شرکتهای داخلی در پولی که برای واردات نفت و گاز هزینه میکردند را تضمین کرد.

آشوک شارما، استاد روابط بین الملل موسسه استرالیا هند در دانشگاه ملبورن در این زمینه گفت تامین و تضمین منابع قابل اعتماد نفت و گاز برای مودی، «اولویت در سیاست خارجی» است. هند نمیتواند بر امنیت انرژی تمرکز نکند. دهوروا جیاشانکار، استاد سیاست خارجی در موسسه بروکینگز هند نیز معتقد است، در دولت پیشین هند اهداف مشابهی وجود داشت، اما مودی اولویتهای بالاتری دارد. «شما میبینید که دولت در این زمینه بسیار پرتکاپو است.»

بلومبرگ در ادامه گزارش خود مینویسد تقاضا برای نفت در هند بیش از هر جایی دیگر به سرعت در حال افزایش است.

آژانس بین المللی انرژی در ماه می اعلام کرد تقاضا برای نفت در این کشور در سه ماهه نخست، 400 هزار بشکه در روز افزایش یافت و به 4/4 میلیون بشکه رسید و هند تقریبا 30 درصد افزایش مصرف در جهان را به خود اختصاص داده است. خرید بنزین در هند نیز 14/5 درصد افزایش یافته و بنا بر آمار آژانس بین المللی انرژی، این کشور 25 درصد تقاضای جهانی برای بنزین در سالهای 2013 تا 2040 را از آن خود کرده است.

هند بیش از سه چهارم نفت و 40 درصد گاز مورد استفاده خود را وارد میکند که این امر سبب فشار بر ارزش روپیه و کسری تجاری می شود. مودی میخواهد تا سال 2022 وابستگی به واردات تا 10 درصد کاهش دهد از اینرو وی شرایط جذابی به شرکت های خارجی پیشنهاد میکند.

مودی همچنین قراردادهایی در عربستان، امارات و قطر شکار کرده است. وقتی نخست وزیر هند به موزامبیک سفر کرد امنیت انرژی نیز در دستورکار وی قرار داشت. شرکتهای هندی نظیر اُ ان جی سی، اویل ایندیا و بهارات پترولیوم 30 درصد یک میدان گازی در موزامبیک را خریداری کردند.

شرکت توسعه دهنده و استخراج میادین آناکاردو پتورلیوم تگزاس معتقد است که این میدان پتانسیل تبدیل کردن موزامبیک به سومین صادرکننده بزرگ گاز در جهان را دارد.

به نوشته بلومبرگ، شرکت های هندی تاکنون 6 میلیارد دلار هزینه کرده اند. شرکت گیل ایندیا، توزیع کننده گاز در ماه آوریل به نخستین شرکت در آسیایی در خرید گاز شیل از آمریکا تبدیل شد. دهلی نو تا سال 2018 سالانه حدود 6 میلیون متریک تن ال ان جی از آمریکا خریداری خواهد کرد.