جزئیات طرح اقتصادمقاومتی پنبه/ قاچاق پوشاک عامل بی‌توجهی به تولید

ابراهیم هزارجریبی اظهارداشت: پنبه جزو ۸ محصول اقتصاد مقاومتی است که با حکم وزیرجهادکشاورزی اخیرا برای آن مجری مشخص شده است؛ ضمن اینکه در پروژه اقتصاد مقاومتی ۹ زیرپروژه تعریف و برنامه ریزی شده است. این مقام مسئول در وزارت جهادکشاورزی با بیان اینکه پنبه گیاهی است که در وهله اول الیاف آن مواد اولیه صنعت نساجی را تامین میکند، اظهارداشت: از کاربردهای دیگر این محصول میتوان به روغن کشی از پنبه دانهها (وش) و استفاده از این دانهها به عنوان خوراک دام اشاره کرد.

وی با اشاره به اینکه هدف اصلی ما در اجرای طرح اقتصاد مقاومتی پنبه تامین نیاز صنایع نساجی کشور است، گفت: در حال حاضر حدود ۵۰ درصد نیاز کشور به پنبه در داخل تولید میشود و قصد ما این است که در طرح اقتصاد مقاومتی (تا افق ۱۴۰۴) در این زمینه به خوداتکایی برسیم.

مجری طرح پنبه میزان تولید این محصول را در کشور حدود  ۵۰ هزارتن اعلام و اضافه کرد: میزان واردات پنبه نیز همین مقدار است. هزارجریبی با بیان اینکه در طرح اقتصاد مقاومتی پنبه ما رشد صنعت نساجی را نیز سالانه ۳ درصد پیش بینی کردهایم، ادامه داد: برای رسیدن به این هدف ما برنامههای متنوعی داریم.

این مقام مسئول در وزارت جهاد کشاورزی افزود: پنبه گیاهی است که ما میخواهیم در تناوب زراعی حضور داشته باشد چراکه برای پایداری تولید سایر محصولات این امر اهمیت زیادی دارد. هزارجریبی با بیان اینکه گیاه پنبه مقاومت زیادی در برابر تنشهای کم آبی و خشکی دارد، گفت: پنبه در مناطق معتدل تا گرم کشت میشود و تولید آن در نقاط سردسیر انجام نمیشود. مجری طرح پنبه برنامههای وزارت جهاد کشاورزی را در راستای نیل به خود اتکایی مورد اشاره قرار داد و اظهارداشت: در حوزه فنی هدف ما افزایش عملکرد در واحد سطح است.

افزایش عملکرد در واحد سطح به ۹۰ درصد

هزار جریبی ادامه داد: ما قصد داریم عملکردمان را از حدود ۲ تن و ۲۰۰ کیلوگرم وش پنبه در هر هکتار به حدود ۴ هزار کیلوگرم برسانیم؛ ضمن اینکه تا پایان برنامه افزایش عملکرد در واحد سطح تولید پنبه  به حدود ۹۰ درصد خواهد رسید. وی با بیان اینکه سطح زیر کشت پنبه در این طرح حدود ۱۵ درصد افزایش پیدا میکند، افزود: در حال حاضر سطح زیر کشت این گیاه در کشور حدود ۷۰ هزار هکتار است؛ قصد ما این است سطح زیر کشت را اندکی افزایش دهیم و در عوض محصول بیشتری برداشت کنیم.

هزارجریبی افزایش استفاده از ارقام پرمحصول و دانش فنی خارجی و داخلی از طریق بهبود سیستمهای زراعی و همچنین کنترل و کاهش عوامل خسارتزا راهکاری مناسبی برای تحقق این هدف دانست و ادامه داد: در طرح فوق افزایش تولید محصول به هر قیمتی مدنظر ما نیست، برنامه ریزی های انجام شده بر مبنای وضعیت آب صورت گرفته است و به دنبال افزایش بهره وری در این زمینه هستیم. وی اظهارداشت: در این راستا استفاده از سیستم های نوین آبیاری در دستور کار قرار دارد.

مجری طرح پنبه با بیان اینکه یکی دیگر از اقدامات مهم در این طرح کوتاه شدن دوره رشد گیاه پنبه است، افزود: یعنی کشت این محصول از بهار به اواخر بهار و اوایل تابستان (پس از برداشت محصولات پاییزه مانند گندم، جو و کلزا) منتقل خواهد شد و  بدین ترتیب طول دوره رشد حدود یک ماه و نیم کوتاه تر و  آب کمتری مصرف خواهد شد.

هزارجریبی توسعه کشت نشایی و استفاده از ارقام متحمل به خشکی و زود رس را از جمله برنامه ریزی های انجام شده برای کاهش مصرف آب عنوان کرد و گفت: کاهش هزینهها بویژه از طریق برداشت مکانیزه  یکی دیگر از برنامههای ما در طرح اقتصاد مقاومتی پنبه است که برای این مساله هم دولت اعتبارات خوبی در نظر گفته و هم ارقام متناسب با برداشت مکانیزه تعیین شده است که ازقام مذکور از طریق تولید داخل و همچنین واردات تامین میشود.

پنبه بزرگترین ناوگان صنعتی کشور پس از پتروشیمی است

مجری طرح پنبه در پاسخ به این پرسش که آیا کارخانجات پنبه پاک کنی تعطیل شده در برخی نقاط کشور، با اجرای طرح اقتصاد مقاومتی دوباره شروع به کار خواهند کرد؟ ادامه داد: با کاهش تولید، فعالیت کارخانهها در کشور نیز کم شده است و اگر مواد اولیه بیشتری باشد آنها نیز فعال خواهند شد. وی با بیان اینکه پنبه بزرگترین ناوگان صنعتی کشور پس از پتروشیمی است، افزود: این صنعت اشتغال زایی بالایی دارد.

این مقام مسئول در وزارت جهاد کشاورزی به این پرسش که چرا طی سالیان گذشته، پنبه این همه مورد بی توجهی قرار گرفته است؟   پاسخ داد:چراکه واردات پوشاک به دلیل قیمت پایین و کیفیت بالا مورد استقبال صنایع پوشاک و ریسندگی قرار میگیرد و آنان میگویند چرا ما باید تولید داخل را بخریم درحالی که نوع خارجی آن ارزان تر و باکیفیت تر است همچنین ما در این زمینه شدیدا با معضل قاچاق پوشاک نیز مواجه هستیم و عدهای به راحتی و بدون اینکه مالیاتی پرداخت کنند اقدام به واردات غیرمجاز میکنند.

هزار جریبی با بیان اینکه سیاستهای حمایتی مختلفی نیز در طرح اقتصاد مقاومتی پنبه در نظر گرفته شده است، گفت: از جمله این حمایتها میتوان به خرید تضمینی این محصول اشاره کرد که دولت یک قیمت برای آن اعلام میکند و در صورتی که قیمتهای بازار کمتر از نرخ خرید تضمینی باشد، دولت آن را خریداری خواهد کرد.

مجری طرح پنبه با اشاره به اینکه در سال ۹۲ قیمت خرید تضمینی پنبه ۷۰ درصد افزایش پیدا کرد، افزود: سال ۹۳ نیز نرخ خرید تضمینی ۱۵ درصد افزایش پیدا کرد ضمن اینکه افزایش قیمت در سال ۹۴ نیز به همین میزان بود. وی اختصاص یارانه به برخی نهادهها مانند بذر، خرید ماشین آلات و ادوات کشاورزی، بیمه و غیره را از جمله دیگر سیاستهای حمایتی در این زمینه عنوان و اضافه کرد: ما در برنامه های آینده خود پیش بینی کرده ایم که یارانه تولید مستقیم به تولیدکنندگان بدهیم که انگیزه آنان افزایش پیدا کند.

سیر نزولی تولید پنبه از دهه ۸۰ تاکنون

وی نتایج اقدامات فنی و حمایتی از تولید پنبه را مورد اشاره قرار داد و اظهارداشت: اقدامات فوق باعث میشود تولید این محصول که طی چند سال اخیر سیری نزولی را طی کرده است متوقف شود و شرایط به حالت ثبات برسد سپس روندی صعودی به خود بگیرد. این مقام مسئول در وزارت جهاد کشاورزی با اشاره به اینکه تولید پنبه از دهه ۸۰ تاکنون سیری نزولی را طی کرده است، دلایل کاهش تولید پنبه طی سالیان اخیر را بیان کرد و گفت: عوامل فنی در این زمینه موثر بوده است، پنبه چون دوره رشد طولانی داشت و گیاهی دیررس بود جایگاه خود را تا حدودی از دست داد و درآمد کشاورزان کاهش یافت اما درحال حاضر ما ارقام تولیدی را زود رس کردهایم و میتوانیم با توسعه دو کشت در سال(یک کشت محصول پاییزه و یک کشت پنبه) درآمد کشاورزان را افزایش دهیم.

هزارجریبی کاهش حمایت های دولت را از دیگر عوامل افت تولید پنبه عنوان و اضافه کرد:همچنین دولت قیمت این محصول را متناسب با دیگر محصولات افزایش نداد، قاچاق و  واردات نیز از سوی دیگر  در این زمینه نقش داشتند ضمن اینکه کشورهای دیگر به تولید پنبه خود یارانه می دهند و از آن حمایت میکنند.

مجری طرح پنبه با بیان اینکه در زمینه  اجرای طرح اقتصاد مقاومتی پنبه قبلا به صورت غیررسمی کارهایی انجام شده است، گفت: شروع رسمی اجرای طرح مذکور از سال جاری و با آغاز برنامه ششم توسعه خواهد بود. وی با بیان اینکه عمده واردات کشور از ازبکستان انجام میشود، گفت: میان فصل برداشت ارقام زودرس و دیررس حدود یک ماه و نیم فاصله است ضمن اینکه ارقام زود رس اواسط پاییز و ارقام دیررس اواخر پاییز برداشت می شوند. مجری طرح پنبه درباره پیش بینی میزان تولید نیز افزود: هنوز زود است که بخواهیم آماری در این زمینه ارائه کنیم.