الزامات اجرای موفق سیاست تک نرخی کردن ارز

طهماسب مظاهری خرید و فروش ارز با نرخ آزاد برای بانکهای عامل را حاوی دو منطق دانست و گفت: «بانک مرکزی قبول کرد نرخ آزاد ارز به عنوان یک نرخ واقعی در بازار وجود دارد و به رسمیت شناختن واقعیات توسط دولت، یک مرحله اساسی در اصلاح امور اقتصادی است و نکته دوم اینکه بانک مرکزی بعد از مدتی که قول و قرار گذاشت که نظام چند نرخی را به تک نرخی تبدیل کند، امروز قدمی اساسی در این زمینه برداشته.»

رئیس کل اسبق بانک مرکزی این روند را مرحله نهایی برای تک نرخی کردن ارز دانست و ابراز امیدواری کرد تا پایان سال به نظام تک نرخی دست یابیم و ادامه داد: «ارز تک نرخی آثار و تبعات دیگری دارد؛ از جمله اینکه کالاهایی که با ارز مبادلهای خریداری و پول آن هنوز داده نشده، از طبقه بندی ارز مبادلهای به ارز تک نرخی و آزاد تغییر میکند و از طرفی تکلیف مالی بانکهای تجاری، بانک مرکزی، خریدار داخلی و فروشنده خارجی باید به روشنی تبیین شود.»

مظاهری افزود: «در دولت اصلاحات این کار به صورت پیش بینی حساب ذخیره تعهدات ارز در نظر گرفته شد ولی نمیدانم این دولت نیز قرار است همان مکانیزم را اتخاذ نماید یا اینکه مکانیزم بهتری را در نظر دارد ولی مهم این است که مسئله تعهدات ارزی سابق و نرخ جدید باید روشن شود.»

این اقتصاددان تصریح کرد: «یکی از اصلی ترین اصول در تعیین تک نرخی، این است که نرخ ارز در بازار تعیین شود نه از سوی بانک مرکزی. آثار و نتایج این کار نیز کاهش فساد در نظام بانکی و ارزی است و صادرکنندگان اولین گروهی هستند که از این دستورالعمل بانک مرکزی بهره مند میشود.»

مظاهری ادامه داد: «صادرکنندگان برای اینکه ارز را ارزان نفروشند، آن را در بانکهای خارجی نگه میداشتند که ریسک و زحمت و هزینههای اضافی تقبل میشد ولی با این کارِ بانک مرکزی، صادر کنندگان میتوانند ارز خود را به بانکهای داخلی بسپارند.»

وی این روند را عامل تشویقی برای صادرات و کاهش هزینههای آن دانست و افزود: «اگر این کار تسری پیدا کند و ارز تک نرخی شود، میتوان منتظر بود که کاهش جدی در قاچاق کالا را شاهد باشیم چرا که نرخ واحد ارز عاملی جدی برای حذف قاچاق و آزاد کردن منابعی است که در قاچاق مصرف میشده است.»

مظاهری در پایان خاطرنشان کرد: «باید ببینیم بازار چه روندی را طی میکند. باید بر اساس عرضه و تقاضای قانونی و رسمی نرخ ارز تعیین شود و نقش بانک مرکزی در ساختار ارز جلوگیری از نوسانات غیر عادی بازار باشد.»