5 نکته‌ کلیدی درباره مجامع بانکی امسال

به تازگی بانک مرکزی و سازمان حسابرسی درباره فرمت صورتهای مالی بانکها در مجامع امسال بانکها به توافق رسیدند تا امکان برگزاری مجامع بانکی باقیمانده فراهم شود اما عدم انطباق صورتهای مالی بانکها براساس استاندارد بینالمللی گزارشگری مالی (IFRS) تنها یی از دلایل برگزارنشدن و یا تنفس خوردن مجامع بانکی در مجامع امسال بود.

یکی دیگر از دلایل عدم برگزاری مجامع بانکی به حد نصاب نرسیدن حضور سهامداران در این مجامع بود که نشان از عدم رضایت سهامداران از عملکرد ضعیف برخی بانکها داشت در اینباره مدیرکل نظارت بر بانکها و موسسههای اعتباری بانک مرکزی میگوید: در کنار انطباق صورتهای مالی بانک ها با IFRS، بخش دیگر به عملکرد مدیریت بانک ها بازمیگردد. در بحث افشای ریسکهای بانک، بخشی از این ریسکها قطعاً متوجه عملکرد مدیریت است. یعنی عملکرد مدیریت گاهی ریسک را به موسسه و بانک تحمیل میکند.

عباس کمرئی افزود: ما در بانک مرکزی جمهوری اسلامی، برای صورتهای مالی بانکها که ارسال میشود ملاحظاتی را مدنظر قرار میدهیم. به عنوان نمونه یکی از این ملاحظات ذخایر بانکهاست. در دو سال اخیر، بانک مرکزی به این موضوع ورود پیدا کرده است. چون بحث نسبت کفایت سرمایه نیز از محل سودهایی که حاصل میشود صورت میگیرد. بانکهایی که کفایت سرمایهشان کمتر از نُرم کفایت سرمایه است، باید سود حاصله را برای بحث افزایش سرمایه به کار گیرند و به سطح استاندارد برسند. همکاران من در بخش نظارت همه این موارد را دو سالی است که عملیاتی میکنند و خوشبختانه سهامداران بانکها نیز این موضوع را میپذیرند.

او در پاسخ به این سوال که گفته میشود وسواس بانک مرکزی در مورد ذخایر مطالبات مشکوکالوصول و درآمدهای شناساییشده بانکها هم امسال، بانکها را در برگزاری مجامع دچار چالش کرد به هفتهنامه تجارت فردا گفته است که بانک مرکزی باید از کیفیت درآمدهای بانکها اطمینان داشته باشد و ما در این زمینه نظارت میکنیم. البته ارتباط ما با حسابرسان مستقل، بسیار نزدیک و تنگاتنگ است. قطعاً همکاران ما در موسسات حسابرسی دقتهای کافی و لازم را هم دارند. ولی گاهی اوقات پیش میآید که ما در صورتهای مالی ارائه شده، خصوصاً در بحث ذخایر و بحث درآمدها و کفایت سرمایه مداخله میکنیم، به گونهای که در بانکها نیز این موضوع پذیرفته شده است. بانکها نیز مجامع را به گونهای برگزار میکنند که نظرات بانک مرکزی و نظرات حتی موسسات حسابرسی، اعمال شود. در حقیقت خود بانکها نیز به این موضوع واقفند که به هر میزان که بنیان بانک تقویت شود از بابت مقابله با ریسکهای گوناگون به نفع خود بانک است. البته احتمال دارد عمر مدیریت کوتاه باشد، ولی در سازمانهایی که عمر طولانی دارند، همه مدیران باید نسبت به عملکردشان پاسخگو باشند.

مدیرکل نظارت بر بانکها و موسسههای اعتباری بانک مرکزی درباره دلایل تقسیم سود اندک در مجامع بانکی 94 میگوید: ما گزارشها را بر اساس موارد مورد درخواست از سوی بانک مرکزی ارزیابی کرده و بررسی میکردیم که آیا ذخایر بانکها کفایت میکند یا خیر. در برخی مواقع، بانکها اعتقادشان بر این بود که ذخایر کفایت میکند، اما آن چیزی که ما عملیاتی میکنیم، بخشنامهها و مقررات و ضوابط است و نگاه ما به این موضوع حساس و بر اساس قوانین است. به دلیل آنکه منافع بانک، حقوق سهامدار و سپردهگذار و ذینفع حفظ شود. بنابراین ما نگاه میکنیم اگر ذخایر کفایت نکند، برشی میزنیم. اگر در خصوص درآمدی، حسابرس اظهار نظر کند و همکاران ما هم چنین نظری داشته باشند، آن را محدود میکنیم.

او تصریح میکند: بنابراین جمعبندی این موارد در برخی مواقع باعث این میشود که در سودی که بانک پیشنهاد کرده و در صورتهای مالیاش هم ذکر شده است، تغییراتی اعمال شود و در مجمع، رقم کمتری مورد تصویب و توزیع قرار بگیرد. در این خصوص هدف ما نیز افزایش سلامت و جلوگیری از مواجهه بانک با ریسکهای بسیار زیاد است. یعنی بانک بتواند خود را در مقابل ریسک کنترل کند. یکی از ابزارهای ما نیز تقویت ذخایر است و همچنین جلوگیری از درآمدهایی که ما آنها را قطعی نمیدانیم.

کمرئی درخصوص کیفیت جنس سود تقسیمی امسال در قیاس با سودهای موهوم سالهای قبل هم عنوان کرد: امسال نیز سعی کردیم سودی که توزیع میشود، از کیفیت لازم برخوردار باشد و دغدغههای بانک مرکزی و خود دوستان در مورد ذخایر و سایر مسائل را بتوانیم پوشش دهیم.

مدیرکل نظارت بر بانکها و موسسههای اعتباری بانک مرکزی در پاسخ به این سوال که امسال شنیده شده است که پاداشهای بالایی در مجامع بانکی تقسیم شده است. آیا بانک مرکزی به میزان پاداش مدیران در مجامع امسال توجه کرده است که مانند فیش حقوقی داستانساز نشود؟ تاکید کرد: همانطور که اطلاع دارید قانون تجارت یکسری امتیازات را برای ذینفعان سازمانها مشخص کرده است. وظیفه تعیین پاداش، تعیین حق حضور اعضای غیرموظف و خیلی از مسائل دیگر، به صاحبان سهم و در حقیقت مجمع واگذار شده است. اگرچه ما هم در این خصوص دغدغههایی داریم. اما اینکه مثلاً به بانکی بگوییم که شما پاداش سال جاری را این مقدار تعیین کن، موضوعی نیست که در وظایف بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در جایی ثبت شده باشد. در این خصوص همانطور که عنوان شد ما بحث صورتهای مالی را با روشهای مورد نظر ارزیابی میکنیم.

کمرئی خاطرنشان کرد: البته در حال حاضر این حساسیت در خود بانکها نیز وجود دارد و آنها نیز نکات لازم را رعایت میکنند. ما طبق قانون تجارت و طبق مسائل دیگر در این خصوص به بانکها ابلاغیه یا بخشنامهای نداریم، اما توصیههایی را در این خصوص برای بانکها ارائه میکنیم.