نان مردم را آجر نکنید

پس از هدفمندشدن یارانه گندم و آرد و نان دو هدف عمده از سوی سیاستگذاران و مسئولان پیگیری میشد اول اینکه بازار گندم و آرد و نان یک بازار رقابتی و به دور از هرگونه رانت باشد و دوم اینکه این تصمیم باعث ارتقاء کیفیت نان و سایر محصولات آردی شود.

با گذشت نزدیک به دو سال و تغییر سه نوبت قیمت گندم و آرد و نان هیچ کدام از دو هدف فوق برآورده نشد و حتی سیاستهای شتابزده دولت در این بخش نیز در برخی موارد مشکلاتی را به وجود آورد.

قیمتگذاریهای چندباره دولت در خصوص خرید تضمینی گندم و استفاده از شعار حمایت از تولید داخلی برای توجیه افزایش قیمت گندم در کنار بازرسیهای شدید باعث شد تا نه تنها بازار گندم و آرد و نان یک بازار رقابتی نباشد بلکه همه امتیازات قبلی که شامل نظم در بازار میشد نیز از بین رفت.

هدف دیگری که سیاستگذاران پیش از آغاز هدفمندی این محصول استراتژیک دنبال میکردند ارتقاء و افزایش کیفیت نان بود اما با سه مرحله افزایش قیمت نان هنوز این مهم به دست نیامده است و به جرأت میتوان گفت که کیفیت نان در بهترین حالت مثل حالت قبل از هدفمند کردن است. در حالت قبل از هدفمندی واحدهای صنفی آزادپز برای جذب مشتری بیشتر و همچنین رقابت در بازار این محصول مهم سعی در آن داشتند تا محصولی با کیفیت بالاتر ارائه کنند اما با یکسان شدن قیمتها این انگیزه نیز از بین رفت.

علیرغم همه شعارهایی که دولت نهم و دهم در خصوص توسعه واحدهای تولید نان صنعتی ارائه دادند و همواره اعلام کردهاند که باید 30 درصد از نان مورد نیاز خانوار نان صنعتی باشد اما به دلایل بسیار متعدد کارشناسی نان صنعتی نتوانست جایگاه ویژهای در میان خانوادهها پیدا کند و در بهترین حالت در کنار نانهای فانتزی که به صورت سنتی تولید میشد مورد استفاده اغذیه فروشی ها و غذاهای فستفود قرار گرفت.

در کنار تمام مواردی که گفته شد نمیتوان از مدیریت صحیح دولت در زمان آغاز هدفمندی یارانه گندم، آرد و نان سخن به میان نیاورد و جلسات کارشناسی که در آن مقطع صورت گرفت غافل بود اما جابجایی متعدد مدیران در بدنه دولت اجازه ادامه این روند مثبت را نداد. به طوری که در سال جاری افزایش قیمت نان بدون هیچ گونه سناریو و رعایت مسائل اجتماعی و روانشناسی به یکباره بازار این محصول را تحت تأثیر قرار داده است.

روزی یکی از اعضای کابینه دولت نهم که اکنون بر صندلی سبز مجلس نشسته است، در خصوص وضعیت قیمت نان گفته بود رسانهها نباید نان مردم را اجر کنند اما امروز وقت آن رسیده است تا از مسئولین وقت این پرسش به عمل بیاید که نان مردم را چه کسانی آجر میکنند.