کشاورزی ارگانیک در برنامه ششم توسعه مورد توجه قرار گیرد

در این بیانیه که در جلسه دیروز هیأتمدیره انجمن ارگانیک ایران به امضا رسید، آمده است: "امنیت غذایی مهمترین وظیفه بخش کشاورزی است و رسالتی حاکمیتی محسوب شده و از اولویت بسیار بالایی در کلیه سطوح برنامهریزی و سیاستگذاری دولتها برای دستیابی به توسعه پایدار برخوردار است.

امنیت غذایی به مفهوم دسترسی همیشگی تمام افراد جامعه به غذای کافی، سالم و مغذی برای برخورداری از یک زندگی سالم و پویا است. همانطور که در این تعریف مشاهده میشود، بیش از دو دهه است که وقتی صحبت از امنیت غذایی میشود بر هر دو بُعد کفایت و سلامت آن تأکید میشود و سلامت و ایمنی غذا اهمیتی همسنگ کفایت آن یافته است. دلیل این امر نیز اثبات نقش سلامت غذا بر سلامت جامعه و پیامدهای منفی متعد آلودگیهای غذایی بر سلامت انسان و محیط است.

امروزه به روشنی اثبات شده است که منشاء بسیاری از بیماریها و هزینههای هنگفت مترتب بر آن، غذاهای ناسالم و آلودگیهای آنها بوده و تأکید مصحف شریف بر "فلینظرالانسان الی طعامه" دال بر ضرورت مراقبت بر سلامت غذا از همه ابعاد است.

امروزه کشاورزی ارگانیک در سراسر جهان بهعنوان یک بینش و سامانه تولید محصولات کشاورزی که تأکید آن بر تولید محصولات سالم است شناخته میشود. در کشاورزی ارگانیک، علاوه بر توجه به تولید غذای کافی، تولید غذای سالم مورد توجه و کانون تمرکز فعالیت تولیدکنندگان است. بر همین اساس است که کشاورزی ارگانیک در جهان امروز مترادف با کشاورزی سالم و سازگار با محیط زیست و مبتنی بر آموزههای توسعه پایدار مطرح است.

همین امر، ضرورت توجه به کشاورزی ارگانیک را در اسناد بالادستی نظام بیش از پیش مهم مینماید؛ بهویژه با آگاهی از تأکید رهبر انقلاب  بر اهمیت کشاورزی ارگانیک که در بند (۱) ماده (۸) سیاستهای کلی محیط زیست، ابلاغی ۲۶ آبانماه ۱۳۹۴ مبنی بر "گسترش اقتصاد سبز با تأکید بر صنعت کمکربن، استفاده از انرژیهای پاک، محصولات کشاورزی سالم و ارگانیک و مدیریت پسماندها و پسابها با بهرهگیری از ظرفیتها و توانمندیهای اقتصادی، اجتماعی، طبیعی و محیط زیستی" نمایان شده است.

با این وجود، بهرغم تأکیدات صریح مقام معظم رهبری، متأسفانه در برنامه ششم توسعه، به کشاورزی ارگانیک پرداخت نشده و این ظرفیت مهم مغفول مانده است. در حالی که در برنامه پنجم توسعه توجه جدی به کشاورزی ارگانیک شده بود و بند "د" ماده ۱۴۳ به صراحت اشعار دارد: بهمنظور حفظ ظرفیت تولید و نیل به خودکفایی در تولید محصولات اساسی کشاورزی و دامی... طی برنامه اقدامات زیر انجام میشود:

"د- گسترش مبارزه تلفیقی با آفات و بیماریهای گیاهی، مصرف بهینه سموم، کود شیمایی، مواد زیستشناختی (بیولوژیکی) و داروهای دامی و همچنین مبارزه زیستشناختی (بیولوژیکی) و توسعه کشت زیستی (ارگانیک) مدیریت تلفیقی تولید و اعمال استانداردهای ملی کنترل کیفی تولیدات و فرآوردههای کشاورزی در راستای پوشش حداقل ۲۵ درصد سطح تولید تا پایان برنامه"

بنا بر آنچه ارائه شد و با توجه به اهمیت کشاورزی ارگانیک در سلامت و امنیت غذایی پایدار جامعه و تأکیدات اسناد بالادستی و ضرورت توجه ویژه به این حوزه، امضاءکنندگان این بیانیه خواستار تجدید نظر در برنامه ششم توسعه و لحاظ کردن جایگاه مناسب برای کشاورزی ارگانیک در این برنامه هستند.

بدون تردید، ظرفیتهای عظیم کشاورزی ارگانیک با ماهیت درونزا (اتکا به نهادهها و رهیافتهای درونمزرعهای و خودگردان در تولید محصولات غذایی) و برونگرا بودن (ظرفیت و استعداد قابل توجه صادراتی آنها و ارزآوری قابل توجه و کاستن از اتکا به درآمدهای نفتی) قادر خواهد بود ضمن تسهیل دستیابی به اقتصاد مقاومتی، موجبات توسعه پایدار و همهجانبه کشاورزی کشور را فراهم کند.