رایزنی‌های نفتی دبیرکل اوپک در تهران

قرار است محمد بارکیندو نیجریهای که در نشست رسمی ١٣ خرداد ماه امسالِ (١٣٩٥) اعضای سازمان کشورهای صادر کننده نفت (اوپک) در وین، با اجماع به عنوان دبیر کل تازه این سازمان برگزیده شد، با آقای روحانی رئیس جمهوری اسلامی ایران دیدار کند.

همچنین دبیرکل اوپک روز سه شنبه (١٦ شهریور ماه) با بیژن نامدار زنگنه وزیر نفت کشورمان، دیدار و مذاکره خواهد داشت.

با نزدیک شدن زمان برگزاری نشست غیر رسمی اعضای اوپک در تاریخ پنجم مهر ماه در حاشیه مجمع بین المللی انرژی (آی یی اف) در الجزایر، رایزنی و مذاکره میان کشورهای عمده تولیدکننده نفت عضو و غیرعضو اوپک افزایش یافته است.

از آنجا که بارکیندو مدت کوتاهی ریاست شرکت ملی نفت نیجریه (ان ان پی سی) را بر عهده داشت و در سال ٢٠٠٦ به عنوان دبیر کل موقت اوپک ایفای نقش کرده بود، در این پست دارای تجربه قبلی است.

اعضای اوپک سه ماه پیش درحالی برای انتخاب دبیرکل جدید این سازمان به اجماع رسیدند که این موضوع معضلی برای اوپک بود و نبود اجماع برای انتخاب یک فرد، دوره دبیر کلی عبدالله سالم البدری، دبیر کل لیبیایی اوپک به درازا کشیانده بود.

بر اساس روال عادی، البدری، سرپرست دبیرخانه اوپک باید در سال ٢٠١٣ از این مسئولیت کنار می رفت، اما دوره مسئولیت وی بارها تمدید شد و تا سال ٢٠١٦ ادامه یافت.

با توجه به سازوکار تصمیم گیری در اوپک برای انتخاب دبیرکل، همه ١٤ عضو این سازمان باید در باره یک نامزد اجماع کنند.

بارکیندو از نیجریه، ماهندرا سیره گار از اندونزی و علی رودریگز از ونزوئلا، نامزدهای اصلی پست دبیر کلی بودند.

هر چند نخستین دیدار بارکیندو از تهران به عنوان دبیرکل اوپک، می تواند به عنوان سفری برای آشنایی با دیدگاه های مسئولان نفتی کشورمان درباره بازار جهانی نفت تلقی شود، اما شواهد از مذاکرات جدی با هدف دستیابی به دیدگاه مشترک درباره مدیریت بازار، حکایت دارد.

امیرحسین زمانی نیا، معاون وزیر نفت در امور بین‎الملل و بازرگانی درباره سفر دبیر کل اوپک به ایران، گفته است : طرح تثبیت سطح تولید نفت و بررسی وضعیت بازار جهانی نفت، از محورهای اصلی مذاکره بارکیندو و زنگنه خواهد بود.

احتمال توافق در باره طرح تثبیت سطح تولید نفت و همکاری برای اجرای آن در نشست الجزایر که با حضور تولیدکنندگان نفت اوپک و غیراوپک برگزار می شود  وجود دارد. در این نشست قرار است درباره بازار جهانی نفت نیز رایزنی شود. همین امر، از هم اکنون در بازارهای جهانی نفت تاثیر مثبت گذاشته و قیمت ها را بالا برده است.

به گزارش منابع غیررسمی، دبیرکل آفریقایی اوپک تلاش می کند تا در سفر به تهران، ایران را به همراهی با اجرای طرح تثبیت سطح تولید نفت، ترغیب کند.

عربستان سعودی و دیگر تولیدکنندگان عمده نفت، به علت ادامه کاهش قیمت جهانی نفت که منجر به کسری بودجه گسترده این کشورها شده است، از اجرای طرح تثبیت سطح تولید نفت، حمایت کرده اند.

این در حالیست که ایران بارها اعلام کرده‎ است تا زمان بازپس گیری سهم خود از بازار نفت، هیچ محدودیتی را برای تولید نمی پذیرد.

وزیر نفت ایران درباره حمایت از طرح فریز نفتی و طرح های مشابه برای مدیریت عرضه در بازار جهانی نفت گفته است: ایران از هر اقدامی برای مدیریت بازار حمایت می کند، اما باید توجه داشت که تهران در بی ثباتی بازار نقشی نداشته، زیرا در زمان بروز بی ثباتی در بازار صادرات نفت ایران تنها حدود یک میلیون بشکه در روز بوده است.

زنگنه تاکید کرده است: انتظار داریم کشورهایی که ثبات را به هم ریخته اند نقش و سهم خود را در برگرداندن ثبات به بازار ایفا کنند.

وی افزوده است: بازگرداندن سهم ایران در بازار نفت مهم است و یک خواست ملی به شمار می رود؛ معنا ندارد ایران که سال‎ها تحریم بوده و در بی ثباتی بازار نقشی نداشته است، اکنون برای ایجاد ثبات در بازار فداکاری کند.

وزیر نفت کشورمان تاکید کرده است، ایران با اوپک برای بهبود بازار همراهی می کند اما انتظار داریم که سایرین نیز حقوق طبیعی ما را در نظر بگیرند.

نشست پیشین تولیدکنندگان عضو و غیرعضو اوپک برای تثبیت سطح تولید نفت در ماه آوریل (٢٩ فروردین ماه) در دوحه قطر، به دلیل کارشکنی و پافشاری عربستان بر لزوم همراهی ایران با این برنامه، به شکست منجر شد. اما تداوم روند نزولی قیمت نفت از فروردین ماه امسال تاکنون به علت مازاد عرضه در بازارهای جهانی که چشم انداز مطلوبی نیز در ماه های پیش رو ندارد، تولیدکنندگانی مانند عربستان را وادار به عقب نشینی از مواضع سرسختانه پیشین خود کرده است.

اگر چه عربستان و هم‎پیمانانش با انگیزه های سیاسی، همچنان بر لزوم شرکت ایران در طرح محدودیت سطح تولید تاکید دارند، روسیه به عنوان بزرگترین تولیدکننده نفت غیر اوپک، از موضع ایران در این باره حمایت کرده است.

ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه به طور ضمنی از معاف شدن ایران از طرح تثبیت سطح تولید نفت، حمایت کرده است.

کشورهای عمده تولید کننده و صادر کننده نفت اوپک شامل عربستان سعودی و عراق در تلاش هستند پیش از توافق احتمالی، میزان تولید خود را تا حداکثر ظرفیت، بالا ببرند.