استفاده از ظرفیت‌های پسابرجام در حوزه بنادر ضروری است

به گزارش ارانیکو به نقل از خانه ملت، علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی صبح امروز (دوشنبه) در دیدار با مدیرعامل و معاونان سازمان بنادر و دریانوردی کشور با تبریک به مناسبت فرا رسیدن عید غدیر خم و روز دریانوردی گفت: گزارشهای مطروحه از سوی مسئولان این سازمان در رابطه با وضعیت بنادر امیدوارکننده بوده و در این رابطه حرکت رو به جلو مکشوف است.

رئیس مجلس شورای اسلامی بر لزوم تقویت و حمایت بیشتر از حوزه دریانوردی و بنادر در کشور تأکید کرد و گفت: قطعاً باید در سیاستهای کلی به ویژه برنامه ششم توسعه کل کشور استفاده و بهرهگیری بیشتر از این مناطق مورد توجه قرار گیرد حال باید دید که در لایحه برنامه ششم چقدر این سیاستهای حمایتی ظهور پیدا کرده البته در این لایحه در حوزه مسائل و محورهای استراتژیک، به موضوع سواحل مکران به عنوان یک مکان اشاره شده  اما مهم این است که به صورت شفاف و روشن نحوه سرمایهگذاری و میزان آن مشخص شود، اما متأسفانه در شرایط کنونی این مسئله در برنامه وجود ندارد.

وی ادامه داد: در شرایط کنونی در برنامه ششم توسعه تنها موضوع و محور راهبردی سواحل مکران نگارش شده و این مسئله به صورت عام دردی را دوا نمیکند بلکه محورهای آن باید در جداول ظهور داشته باشد تا بتوان در بودجههای سالیانه برای تقویت و توسعه آن اعتبارات در نظر گرفت.

لاریجانی با بیان اینکه توجه خاص به سواحل جنوبی کشور باید در سالهای آینده با جدیت مورد توجه قرار گیرد، گفت: به طور حتم این مسئله باید به صورت کامل و روشن در حوزه حاکمیتی و هم نحوه استفاده از بخش خصوصی در برنامه ششم توسعه دیده شود زیرا بخش خصوص و سرمایهگذاران باید بدانند که حاکمیت چه ظرفیتهایی را برای این حوزه در نظر گرفته است از این رو در برنامه ششم توسعه میبایست رد پایی برای جذب سرمایهگذاران گذاشته شود تا بخش خصوصی ترغیب به سرمایهگذاری در این بخش شود.

رئیس قوه مقننه ادامه داد: به طور حتم در برنامه ششم توسعه تکلیف مردم و دولت از نظر سرمایهگذاری و آبادانی در تمام امور به ویژه حوزه بنادر و سواحل روشن باشد از این رو در یکی از مواد برنامه مذکور نام محور راهبردی مکران آمده است ولی شاید فقط این مسئله یک لفظ باشد بنابراین با توجه به عنایات و تأکیدات رهبر معظم انقلاب برای سرمایه گذاری در این بخش، باید پیشنهادات مدونی در این حوزه مطرح و ارائه شود.

لاریجانی با اشاره به تغییر شرایط کشور به ویژه حوزه بنادر و دریانوردی پس از توافق هسته ای افزود: این مسئله جای شکر دارد اما قطعاً باید از فرصت ایجاد شده برای جذب سرمایهگذاری در این حوزه استفاده شود. در این بخش جذب سرمایهگذاران خارجی دارای اهمیت است زیرا اگر میخواهیم که به صورت متوسط در کشور رشد اقتصادی 8 درصد داشته باشیم، باید حجم سرمایهگذاریهای خارجی بسیار بالا برود و در این حوزه مجلس آمادگی دارد که شرایط مناسب را با قانوننویسی و ایجاد تسهیلات بانکی فراهم کند. وی با اشاره به گزارشات ارائه شده در رابطه با قرار گرفتن سواحل ایران در فهرست سفید محیط زیستی گفت: این مسئله جای خوشحالی دارد اما قطعاً باید توجه بیشتری به این حوزه صورت گیرد به ویژه در حوزه دریای خزر امروز شاهد آلودگیهای زیادی هستیم.

رئیس مجلس شورای اسلامی با انتقاد از تجاوز به حریم دریا افزود: متأسفانه در شرایط کنونی با این اقدامات جای خالی برای حضور مردم و گردشگران وجود ندارد و همه سواحل را دستگاههای دولتی گرفتهاند از این رو در این رابطه باید برنامهریزی و مطالعه صورت گیرد تا مشخص گردد که چگونه می توان مثلاً در 20 سال آینده سواحل را آزاد کرده و زمینه برای حضور مردم و گردشگران در سواحل فراهم شود.

لاریجانی ادامه داد: به نظر من برای آزادسازی سواحل باید طرح جامعی تدوین گردد تا آرام آرام برخی از اماکن و سواحل آزاد شود از طرف دیگر در شرایط کنونی در بحث وضعیت محیط زیست در دریای خلیج فارس شاهد هستیم که به خاطر استفاده کشورهای مربوطه از دستگاههای آب شیرینکن، شوری آب زیاد شده که این مسئله باید از طریق سازمانهای بینالمللی پیگیری شده تا راهحلی برای آن دیده شود.

وی تصریح کرد: در شرایط کنونی در دریای خزر شاهد وجود آلودگی از جهات مختلف هستیم از این رو به نظر من باید شرایط و مقررات سختتری در نظر گرفته شده تا از ورود فاضلاب شهرها و کارخانجات جلوگیری شود و این مسئله باید قطعاً به صورت جدی از سوی مسئولان مورد توجه قرار گیرد و در این حوزه سازمان بنادر و دریانوردی به عنوان نماینده حاکمیت قطعاٌ باید امور را سامان دهد و مجلس نیز آمادگی دارد که زمینه آن را فراهم کند از طرف دیگر این مسئله باید جزء دغدغههای مهم مسئولان باشد تا با توجه به افزایش حجم سالانه مسافران سلامت انها نیز برای استفاده از بهینه از دریا تأمین شود.

لاریجانی با اشاره به اهمیت استراتژیک مناطق جاسک، چابهار و مکران گفت: یکی از مسائل و الزامات توسعه در این مناطق ایجاد خطوط ریلی است از این رو اگر امکانات ریلی و راهآهن به شمال کشور تأمین شود آن وقت این مناطق به یک هاب ترانزیتی تبدیل میشوند از این رو باید در برنامه ششم توسعه یک سرمایه گذاری روشن برای تقویت این بخش صورت گیرد البته در شرایط کنونی چینیها آمادگی سرمایه گذاری دارند.

وی با اشاره به لزوم برنامهریزی برای سرمایهگذاری کشورهای خارجی جهت توسعه بنادر ایران گفت: در شرایط کنونی با توجه به اهمیت دریا و شرایط آب و هوایی منطقه، به نظر می رسد که جمعیت از نظر شهرنشینی به سمت دریاها سیر و حرکت می کنند که این مسئله فرصت خوبی است و باید مورد توجه قرار گیرد. رئیس مجلس شورای اسلامی با اشاره به موضوعات مطرح شده در رابطه با بکارگیری مشمولان نظام وظیفه در حوزه دریانوردی گفت: به طور حتم این مسئله در کمیسیون مربوطه در مجلس مورد بررسی قرار میگیرد.

در این دیدار محمد سعیدنژاد مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی گفت:در شرایط کنونی شعار و سیاست اصلی این سازمان توسعه دریامحور در کشور است که خوشبختانه در این رابطه اقدامات مثبتی صورت گرفته و باید برنامه ریزی بیشتری در این بخش انجام شود.

وی با اشاره به اهمیت توسعه سواحل مکران افزود: این سواحل یکی از مناطق توسعه نیافته است و شاخص و آمارهای اقتصادی در این مناطق راضیکننده نیست البته بر اساس آمارهای جهانی حدود 65 تا 70 درصد از جمعیت جهان در 150 کیلومتری از سواحل زندگی می کنند که این نشان دهنده آن است که دریا و سواحل ظرفیتهای بسیاری دارند که متأسفانه در ایران به آن به خوبی توجه نشده است.

سعیدنژاد با بیان اینکه بر اساس آمارها و مطالعات صورت گرفته ایران دارای حدود 5 هزار و 790 کیلومتر خط ساحلی است، افزود: این آمار سرزمین اصلی، جزایر، رودخانههای قابل کشتیرانی و سواحل شمال و جنوب را در بر میگیرد از طرف دیگر ما هم اکنون حدود 11 بندر بزرگ تجاری داریم که این بنادر ظرفیت انتقال 210 میلیون تن کالا و 10 میلیون نفر مسافر را دارد.

معاون وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: بر اساس آمارها در شرایط کنونی حدود 78 هزار دریانورد دارای گواهینامه وجود دارد که از این میان حدود 12 هزار نفر از آنها به اقیانوسها نیز می روند البته بعد از انقلاب اسلامی مکانیزمهای تشویقی برای جذب نیروهای بومی صورت گرفت و خوشبختانه امروز 85 درصد از نیروی کشتیها ایرانی بوده و این موضوع قابل توجه است که تمام دریانوردان دارای گواهینامه به کار مشغول هستند. وی ادامه داد: بر اساس آمارها در شرایط کنونی در بحث ناوگان تجاری ایران حدود 7 میلیون تن در حوزه تجاری و 15 میلیون تن ظرفیت مخازن شناور در این بخش وجود دارد. همچنین در شرایط کنونی ایران دارای 105 شناور تجاری و اقیانوسپیما و حدود 95 شناور نفتی است.

سعیدنژاد افزود: از طرف دیگر بر اساس شاخص سازمان جهانی دریانوردی ایران جزو کشورهایی است که در لیست سفید این سازمان قرار دارد. یکی دیگر از مسائل موضوع تجاوز به سواحل است البته در چند سال اخیر تصمیمات خوبی در شورای عالی امنیت ملی و شورای امنیت وزارت کشور اتخاذ شده ولی متأسفانه سابقه این تجاوزات بسیار طولانی است و رفع آن هزینههای اقتصادی و اجتماعی دارد.

مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی با بیان اینکه در شرایط کنونی دو بندر شهید رجایی و امام خمینی 85 درصد از کل عملیات تجاری کشور را انجام میدهند، تصریح کرد: بندر شهید رجایی موقعیت تجاری و امتیاز ویژهای برای ایران است اما علیرغم داشتن این امتیازات ولی بارها به بنادر جنوبی رفته و بعد به نقاط دیگر منتقل میشود البته این روند معکوس شده و باید با تعیین سیاستهای تشویقی روند آن را کاهش داد از طرف دیگر در شرایط کنونی تمام بنادر ما در مناطق آزاد تجاری یا مناطق ویژه اقتصادی قرار دارد که این مسئله یک مزیت بسیار مهم است.

وی با بیان اینکه یکی از سیاستهای مهم سازمان بنادر و دریانوردی توسعه بندر چابهار است، گفت: این بندر از شرایط ویژه جغرافیایی برخوردار بوده و به اقیانوس وصل است. در این رابطه در چند سال اخیر 3 قرارداد اصلی برای توسعه بندر چابهار وجود دارد؛ نخستین قرارداد، پروژه ساخت اسکله در این بندر از سوی سازمان است، همچنین دو قرارداد با کشور هند منعقد شده که نخست برای سرمایهگذاری جهت تأمین تجهیزات بندر با اعتباری حدود 85 میلیون دلار است که بر اساس آن قرار است با این سرمایه گذاری هندیها 10 سال بهره برداری بندر را در اختیار داشته باشند همچنین مقرر شده که برای تکمیل ساخت و ساز بندر چابهار حدود 150 میلیون دلار فاینانس پیش بینی شود.

سعیدنژاد ادامه داد: از طرف دیگر برای توسعه این بندر قراردادی با اعتبار حدود 403 میلیون دلار با بخش خصوصی داخلی منعقد شده که قرار است اعتبارات مذکور از صندوق توسعه ملی تأمین شود. وی با اشاره به نقش سازمان بنادر و دریانوردی در حوزه ایمنی بنادر گفت: در سال گذشته حدود81 حادثه دریایی رخ داد که در این رابطه پرسنل ما حدود 475 نفر را از مرگ حتمی نجات دادند که این با وجود تجهیزات پیشرفته در سازمان صورت گرفته است.

مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی با اشاره به رویکرد سازمان بنادر و دریانوردی برای واگذاری پروژههای ساخت بنادر به بخش خصوصی گفت: این رویکرد به دو بخش بنادر کوچک و بنادر بزرگ تقسیم میشود از این رو سازمان در بحث بنادر کوچک پیشنهاد واگذاری کل پروژه را به بخش خصوصی دارد همچنین در بحث بنادر بزرگ رویکرد سازمان به این صورت است که ساخت تجهیزات اصلی، اسکلهها و آبراهها از سوی سازمان و بقیه سرمایهگذاریها توسط بخش خصوصی صورت گیرد.

سعیدنژاد ادامه داد: بر اساس آمارها تاکنون بخش خصوصی حدود 9 هزار میلیارد تومان در حوزه بنادر سرمایهگذاری کرده که 56 درصد از این سرمایهگذاریها در طی 3 سال اخیر بوده است از طرف دیگر پیشبینی شده که در 5 سال آینده بر اساس سیاستهای کلی و قوانین بالادستی در بنادر اصلی کشور حدود 30 هزار میلیارد تومان سرمایهگذاری صورت گیرد.

وی با اشاره به آثار مثبت توافق هستهای در کاهش محدودیتها و مشکلات حوزه بنادر و دریانوردی ایران افزود: بیشترین محدودیتها در حوزه تحریمها مربوط به دریا و بنادر بود که خوشبختانه با اجرای برجام به سرعت این محدودیتها برداشته شد. در دوران تحریم ناوگان دریایی جمهوری اسلامی نمیتوانست به بنادر مهم دنیا برود اما امروز هیچ محدودیتی برای اعزام ناوگانهای دریایی به اروپا و مناطق دیگر وجود ندارد از طرف دیگر ورود کشتیهای بزرگ و ناوگانهای دریایی کشورهای دیگر به بنادر کشورمان پس از توافق هستهای بسیار افزایش یافته است.

معاون وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: از طرف دیگر با اجرای برجام و رفع تحریمها مشکل بیمه برای این حوزه به طور کامل برطرف شده و امروز شاهد هجوم گسترده سرمایهگذاران خارجی برای سرمایهگذاری در بنادر و کشورمان هستیم و در شرایط کنونی 9 شرکت بزرگ کشتیرانی خواستار سرمایهگذاری در این مناطق هستند.

وی با اشاره به اهمیت استفاده از مشمولان نظام وظیفه در حوزه دریانوردی گفت: قطعاً باید در این حوزه قوانینی وجود داشته باشد تا افراد برای حضور در این بخش ترغیب شوند البته در این رابطه مذاکراتی با سازمان نظام وظیفه صورت گرفته که امیدوارم منتج به نتیجه شود.