تعلل آمریکا در اجرای تعهدات قانونی‌اش اشتباهی راهبردی است که باید فوراً جبران شود

حسن روحانی رئیس جمهور کشورمان روز پنجشنبه در هفتادمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد اظهار داشت: پدیده تروریسمِ بدون مرز و خشن و افراطی را شاید بتوان نتیجۀ استراتژیهای امنیتی قدرتهای بزرگ طی 15 سال گذشته دانست. درس بزرگی که از تحلیل این روند باید آموخت این است که تامین امنیت در یک نقطهء جهان به قیمت ناامن کردن نقاط دیگر، نه تنها ممکن نیست بلکه به ناامنی بیشترنیز دامن میزند.

وی در ادامه تصریح کرد: قرنی که با ترور و خشونت در نیویورک آغاز شد نباید با رقابتهای خصمانه و آتش افروزی فزاینده در خاورمیانه ادامه یابد. آینده منطقه ما در گرو مواجهه با چالشهایی از قبیل بحرانهای امنیتی ناشی از فقدان مشروعیت و ناکارآمدیِ دولتها است. بدون مردمسالاریِ واقعی و بدون جلب مشارکت فراگیر، نمیتوان با اشکال گوناگون شبکههای جنایی و تروریستی مبارزه کرد.

رئیس جمهور «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) را نمونهای موفق از سیاست اعتدال و تعامل سازنده و روی آوردن به گفتگو عنوان کرد و گفت: این توافق با طراحی سازوکارهای اعتمادساز، پایان دادن به اتهامات جعلیِ «ابعاد احتمالی نظامی» و پذیرش اعمال حق غنی سازی، بر برنامه هستهای صلحآمیز ایران مهر تایید زد؛ به نگرانیهایِ ساختگی پایان داد و تحریمهای ظالمانه علیه ایران را رفع نمود.

روحانی با بیان اینکه برجام یک سند پذیرفته شده چند جانبه است، گفت: اهمال نسبت به اجرای آن از سوی آمریکا، تخلفی بین المللی تلقّی خواهد شد و اعتراض جامعۀ جهانی را برخواهد انگیخت. هرگونه بدعهدی در اجرای برجام، به بیاعتباری بیشتر ایالات متحده در سطح جهان میانجامد. تعلل ایالات متحده در اجرای تعهدات قانونیاش در ماههای گذشته اشتباهی راهبردی است که باید فوراً جبران شود.

وی با اشاره به روند بهبود شرایط اقتصادی در ایران به عنوان امنترین و پربازده ترین مقصد سرمایه گذاری و مشارکت در منطقه، تنها هشت ماه پس از رفع تحریمهای ظالمانه هستهای،اظهار داشت: ما قصد داریم با انجام اصلاحات اقتصادی و رعایت انضباط پولی و مالی، با حفظ دستاورد کاهش نرخ تورم، ثبات و پیشبینی پذیری اقتصادی را افزایش داده و از این طریق زمینهساز سرمایهگذاری بیشتر در اقتصاد شویم.

متن سخنان رئیس جمهوری اسلامی ایران به این شرح است:

«بسمالله الرحمن الرحیم

الحمدللّه ربالعالمین والصّلوة والسلام علی سیدنا و نبینا محمد و آله الطاهرین و صحبه المنتجبین

آقای رئیس:

انتخاب جنابعالی را به ریاست هفتاد و یکمین نشست مجمع عمومی ملل متحد تبریک میگویم و امیدوارم تصمیمات و ابتکارات این مجمع، نقش مؤثری در حل معضلات جهانی داشته باشد.

بیش از 15 سال از فاجعه تروریستی دردناکی میگذرد که در همین شهر اتفاق افتاد. فاجعهای که ابعاد انسانی آن، همگان را تحت تاثیر قرار داد. در آن روز کسی تصور نمیکرد که این واقعه، خود زمینه ساز فجایعی بزرگتر و مسبب جنگی ویرانگر در خاورمیانه و گسترش ناامنی در جهان گردد. این جنگ، بذر تروریسمِ بدون مرز را در جای جایِ کره زمین کاشت. امروز شاید مبرم ترین سوالی که مجامع بین المللی باید به آن بپردازند این است که چرا در چنین شرایطی قرار گرفته ایم؟ کدام رویکردها ،سیاستها و اقدامات نادرست، زمینه ساز گسترش ناامنی در سراسر جهان شده است؟ و نگاه ما به تصویر 15 سال آیندۀ جهان چیست؟

امنیت در شرایطی بهصورت یک مساله جهانی درآمده، که در این سالها، عمدۀ تلاش قدرتهای بزرگ جهانی، استفاده از شیوههای مختلف سرکوب و مداخلات نظامی، به بهانه رفع نگرانی از ناامنی شهروندان شان بوده است. پدیده تروریسمِ بدون مرز و خشن و افراطی را شاید بتوان نتیجۀ  استراتژیهای امنیتی قدرتهای بزرگ طی 15 سال گذشته دانست. درس بزرگی که از تحلیل این روند باید آموخت این است که تامین امنیت در یک نقطهء جهان به قیمت ناامن کردن نقاط دیگر، نه تنها ممکن نیست بلکه به ناامنی بیشترنیز دامن میزند.

کار بدان جا کشید که تروریستها در سرزمینهای شام، عراق و لیبی، ادعای تشکیل حکومت کردند و اندوهبارتر آن که نیات پلید خود را پشت ادبیات دینی پنهان نموده و با ترویج آموزههای افراطی و تکفیری دین رحمت و محبت را به ابزاری برای خشونت و وحشت تبدیل نمودند.

خانمها، آقایان :

قرنی که با ترور و خشونت در نیویورک آغاز شد نباید با رقابتهای خصمانه و آتش افروزی فزاینده در خاورمیانه ادامه یابد.

واقعیت آن است که امروز بروز خشونت در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا شتاب حیرتآوری به خود گرفته و این منطقه گرفتار وحشیانهترین خشونتها و مخرّبترین سیاستها شده است. میلیونها سوری، آوارۀ بیابانها و دریاها شده و صدها هزار انسان  به خاک و خون غلطیده اند؛ مردم عراق از هر قوم و طایفه، نگران تمامیت ارضی و آینده کشور خود هستند؛ مردم بی دفاع یمن روزانه آماج بمبارانهای ویرانگر میباشند و  افغانستان هنوز در پی چند دهه اشغال و جنایت، از رنج خشونت و ترور نیاسوده است و فلسطینیان مظلوم هنوز در بند آپارتاید رژیم غاصب صهیونیستی هستند.

شکی نیست که اگر اراده آن باشد که روند خطرناک جاری متوقف شود و منطقه در مسیر توسعه و آرامش قرار گیرد، برخی کشورهای منطقه باید دست از بمباران همسایگان و حمایت از گروههای تکفیریِ تروریستی بردارند و با قبول مسئولیت خود، در صدد جبران خسارتها برآیند. دولت عربستان سعودی اگر به تحقق چشمانداز تازهای در توسعه خود و امنیت منطقه چشم دوخته است، باید از ادامه سیاستهای تفرقه افکنانه، ترویج ایدئولوژی نفرت و تعرض به حقوق همسایگان باز ایستد، مسئولیت خود نسبت به حیات و حرمت زائران را بپذیرد و روابط خود را بر پایه احترام متقابل و مسئولیت پذیری در قبال ملتهای منطقه تنظیم کند.

آینده ی منطقه ما در گرو مواجهه با چالشهایی از قبیل بحرانهای امنیتی ناشی از فقدان مشروعیت و ناکارآمدیِ دولتها است. بدون مردمسالاریِ واقعی و بدون جلب مشارکت فراگیر، نمیتوان با اشکال گوناگون شبکههای جنایی و تروریستی مبارزه کرد .

ما بر این باوریم که کشورهای منطقه با تکیه بر تاریخ و فرهنگ مشترک، میتوانند آینده مشترک خود را بیافرینند و جریانهای تروریستی را منزوی سازند. نباید اجازه داد منطقهای که صد سال پیش به کشورهای متعدد تجزیه شد یکبار دیگر در معرض تجزیه مجدد قرار گیرد.

خانمها، آقایان :

رویکرد اصولی ایران، مشارکت سازنده با همسایگان برای تحقق نظم پایدار مبتنی بر امنیت جمعی و حمایت از توسعه کشورهای منطقه و ایجاد پیوندهای متقابل اقتصادی است. ریشه کن کردن خشونت در منطقه، بدون مردمسالاری، ارتقاء حقوق شهروندی و توسعه اقتصادی، میسر نیست.

ایران با هرگونه فرقه گرائی و دامن زدن به اختلافات مذهبی مخالف است. مسلمانان ، اعم از شیعه و سنّی قرنها است که در کنار یکدیگر، با احترام و اتّحاد، برادرانه زندگی کرده و خواهند کرد. تبدیل تفاوتهای مذهبی به تقابلهای پر تنش، از مطامع سیاسی برخی کشورها سرچشمه میگیرد که میکوشند با پوششهای مذهبی، قدرت طلبی خود را پنهان سازند.

ایران برای حل معضلات منطقه، حفظ تمامیت ارضی کشورها، عدم تغییر مرزها، حق حاکمیت ملتها بر سرنوشت خود و عدم استفاده از زور را ضروری میشمارد و بر استفاده از ظرفیت دیپلماسی برای حل تعارضات تأکید مینماید.

عالیجنابان:

علیرغم مشکلات امروز، من به فردایی پر امید باور دارم، و تردید ندارم که باتدبیر میتوانیم بر این مشکلات فائق آئیم. تجربه گفتگو میان ایران و کشورهای 1+5 و دستیابی به «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) نمونهای موفق از سیاست اعتدال و تعامل سازنده و روی آوردن به گفتگو است؛ که با اتخاذ رویکرد برد–برد به یک بحران غیرضروری اما پیچیده و طولانی پایان داد.

این توافق با طراحی سازوکارهای اعتمادساز، پایان دادن به اتهامات جعلیِ «ابعاد احتمالی نظامی» و پذیرش اعمال حق غنی سازی، بر برنامه هستهای صلحآمیز ایران مهر تایید زد؛ به نگرانیهایِ ساختگی پایان داد و تحریمهای ظالمانه علیه ایران را رفع نمود.

اما فراتر از حل پرونده هستهای، برجام درسهایِ مهمی برای حل و فصلِ مشکلاتِ پیچیده جهانی نیز به همراه دارد. برجام فقط یک توافق سیاسی نیست، بلکه یک رویکرد جدید و روشی خلاقانه برای تعامل سازنده بهمنظور حل و فصل مسالمتآمیز بحرانها و چالشها است. برای این که بتوانیم از آموزه برجام در بهبود روابط بین المللی بهره گیریم، هرگز نباید فراموش کنیم که فشارها و تحریمها و تهدیدهای غیرقانونی که با هدف برچیدن کلیه تاسیسات غنی سازی طراحی شده بود، به شکست انجامید و امروز شورای امنیت و آژانس بین المللی انرژی اتمی رسماً برنامه صلح آمیز هستهای ایران را پذیرفته اند.

ایالات متّحده، به خوبی میداند که برجام، اکنون یک سند پذیرفته شدۀ چندجانبه است و اهمال نسبت به اجرای آن از سوی امریکا، تخلفی بین المللی تلقّی خواهد شد و اعتراض جامعۀ جهانی را برخواهد انگیخت. هرگونه بدعهدی در اجرای برجام، به بیاعتباری بیشتر ایالات متحده در سطح جهان میانجامد.

تعلل ایالات متحده در اجرای تعهدات قانونی اش در ماههای گذشته اشتباهی راهبردی است که باید فوراً جبران شود. متاسفانه اینگونه اقدامات غیرقانونی مسبوق به سابقه است و آخرین نمونه آن رای دیوان عالی امریکا در تایید دست اندازی به میلیاردها دلار اموال ملت ایران در سالهای گذشته است. این تجربه به دنیا نشان داد که گروه های فشار صهیونیستی می توانند از طریق مصوبات غیرقابل دفاع کنگره، حتی عالی ترین نهاد حقوقی و قضایی آمریکا را به نقض بدیهیترین اصول آمره حقوق بین الملل عرفی و قراردادی وادارند.

خانمها، آقایان:

به یاری خداوند و با استقامت دولت و مردم ایران و حضور فزاینده شرکای بینالمللی از مناطق مختلف جهان، تنها هشت ماه پس از رفع تحریم های ظالمانه هستهای، روند بهبود شرایط اقتصادی در ایران به عنوان امن ترین و پربازده ترین مقصد سرمایه گذاری و مشارکت در منطقه، در بهار امسال به رشد بالای 4 درصد، تورم تک رقمی و  نزدیک شدن به تولید و صادرات نفتی در دوران پیش از تحریمها رسیده و شاهد شکوفایی بیشتر اقتصادی، علمی و فن آوری در ایران خواهیم بود.

ایران جزو معدود کشورهای نفتی است که توانست اثر افت شدید قیمت نفت در سال 2014 بر اقتصاد کشور را کنترل کند. ما قصد داریم با انجام اصلاحات اقتصادی و رعایت انضباط پولی و مالی، با حفظ دستاورد کاهش نرخ تورم، ثبات و پیشبینی پذیری اقتصادی را افزایش داده و از این طریق زمینهساز سرمایهگذاری بیشتر در اقتصاد شویم. رشد اقتصادی ایران تا پایان سال 2016 به حدود 5 درصد خواهد رسید و بر اساس همه پیشبینیهای داخلی و بینالمللی،ایران در سال جاری از بالاترین رشدهای پیشبینیشده برای کشورهای نفتی برخوردار خواهد بود.

عالیجنابان :

در پایان، تأکید میکنم، علیرغم همه سختیها، من عمیقاً بر این باورم که اعتدال بر افراط، صلحطلبی بر خشونتگرایی، دانایی بر نادانی، و نهایتاً عدالت بر ظلم و بیداد غلبه خواهد کرد. آنچه مهم است ایمان، امید، تحرک و تلاش در جهت تحقق صلح و عدالت است و تردیدی نیست که خداوند متعال ، دوستداران صلح و عدالت و اعتدال را یاری خواهد کرد.»