چپاول بازار خودرو ایران توسط خارجی‌ها؟

حدودا سه سالی میشود که به لطف توافق هستهای و برجام، باب مذاکره میان خودروسازان داخلی و خارجی باز شده و این مذاکرات به عقد چند قرارداد و تفاهم نامه در خودروسازی کشور منتهی شده است. در این بین، برخی خودروسازان خارجی، میخواهند با هر دو روش واردات و تولید، در بازار کشور حضور پیدا کنند. بهعبارت بهتر، خارجیها قصد دارند بخشی از خودروهای خود را از طریق واردات و برخی دیگر را بهواسطه تولید، به دست مشتریان ایرانی برسانند.

این در حالی است که برخی معتقدند این روش به معنای «چپاول بازار خودرو ایران» بوده و خارجیها کمکی به خودروسازی کشور در مسائلی مانند طراحی و توسعه محصول نخواهند کرد. در باب این انتقاد، دو نکته قابل ذکر است؛ اول اینکه ورود خودروهای جدید به بازار کشور، نه تنها به توسعه سبد محصولات میانجامد؛ بلکه رقابت را نیز افزایش داده و سبب بهبود عملکرد عرضهکنندگان خودرو میشود.

در حال حاضر بسیاری از کشورهای صاحب صنعت خودرو مانند آمریکا، چین و فرانسه، پذیرای شرکتها و محصولات خارجی هستند، اما کسی نمیگوید این موضوع سبب چپاول بازار این کشورها شده است، بلکه به رقابت ایجاد شده (بهواسطه حضور خودروسازان غیر داخلی) فکر میشود. نکته دوم اینجاست که داخلیسازی نکردن خودروهای خارجی را نیز نمیتوان «چپاول بازار» دانست؛ زیرا بسیاری از خودروها بهدلیل تیراژ پایین، اصلا توجیه داخلیسازی ندارند.

در حال حاضر برخی از شرکای آینده صنعت خودرو ایران، عرضه محصول در کشور را بهواسطه «واردات» در دستور کار قرار دادهاند؛ زیرا توجیهی برای ساخت داخل کردن آنها (بهدلیل تیراژ پایین) نمیبینند. حتی خودروسازان داخلی نیز معتقدند اگر محصولی از تیراژ بالایی برخوردار نیست، ساخت داخل کردن آن صرف اقتصادی نداشته و بهتر است از طریق واردات به دست مشتریان برسند.