آیا سرمایه‌گذاری در حوزه سرب و روی مطلوب است؟

مشاور معدنی کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی ایران با پیشبینی آینده دو فلز سرب و روی به این سوال پاسخ میدهد که آیا سرمایهگذاری در این دو حوزه مطلوب است یا نه؟ علی غنیزاده ضرغامی، مشاور معدنی کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی ایران میگوید: بر اساس پیشبینیهای صورتگرفته، شکاف بین عرضه و تقاضای روی تا سال 2025 افزایش مییابد و به دلیل کمبود عرضه روی، پیشبینیهای بانک جهانی حاکی از افزایش قیمت این فلز است؛ بهطوری که سطح قیمت فلز روی از متوسط 1850 دلار بر تن در سال 2016 به 2400 دلار بر تن در سال 2025 میرسد. کمبود عرضه و افزایش تقاضای فلز روی، که با افزایش قیمت آن همراه است، مطلوبیت و لزوم سرمایهگذاری در این فلز را آشکار میسازد. در مورد فلز سرب طی بررسی روند عرضه و تقاضا در سالهای گذشته و پیشبینیها در سال 2016، تناسب بین عرضه و تقاضا برای این فلز برقرار است که این موضوع، مطلوبیت سرمایهگذاری پایدار را در فلز سرب نشان میدهد.

وی که در شماره اخیر هفتهنامه تجارتفردا بهصورت مبسوط درباره آینده دو فلز سرب و روی توضیح داده، در تحلیل خود نوشته است:سرب و روی برای توسعه و پیشرفت زندگی بشر ضروری بوده و هر فرد در طول زندگی استاندارد، به 410 کیلوگرم سرب و 245 کیلوگرم روی نیاز دارد. طبق گزارشهای گروه بینالمللی مطالعات سرب و روی، مصرف سرانه روی در ایران 14/ 1 کیلوگرم در سال است که این میزان معادل مصرف سرانه روی در آمریکای جنوبی است. متوسط مصرف سرانه روی در اروپای غربی 4/ 5 کیلوگرم، آمریکای شمالی 4/ 3 کیلوگرم و چین حدود 5/ 2 کیلوگرم است.

مصرف سرانه سرب نیز در ایران 93/ 0 کیلوگرم، چین 7/ 1 کیلوگرم و در اروپا چهار کیلوگرم است. از نظر مصرف نهایی فلز روی، 48 درصد روی تولیدی در صنایع ساختمانی، 10 درصد در تولید ماشینآلات و تجهیزات فنی، 10 درصد در تولید مصنوعات خانگی، 23 درصد در صنایع اتومبیلسازی و حملونقل و 9 درصد در صنایع زیربنایی مورد استفاده قرار میگیرد. این فلز همچنین عنصری حیاتی برای سلامتی انسان، حیوانات و گیاهان محسوب و به همراه آهن بهصورت طبیعی در بدن انسان یافت میشود.براساس اطلاعات اکتشافی سازمان زمینشناسی ایران، 6 محور سرب و روی در ایران وجود دارد و تاکنون بیش از 600 کانسار و نشانه سرب و روی شناخته شده است، ولی تا به حال کار اکتشافی سیستماتیک برای شناخت غالب آنها صورت نگرفته و روند کانیزایی سرب و روی و ایالتهای متالوژی آنها بهصورت مطلوب شناسایی نشده و بیشترین شناخت ما از ذخایر سرب و روی ایران منحصر به کارهای اکتشافی روی چندین کانسار (حدود 20کانسار) است که از جمله آنها میتوان به کانسارهای انگوران و آهنگران، لکانکوشک، ایرانکوه، نخلک، مهدیآباد و دونا اشاره کرد.

همچنین طی آخرین آمارهای رسمی اعلامشده توسط این سازمان، قبل از اکتشافات تکمیلی معدن مهدیآباد، ایران با 3 درصد ذخایر سرب دنیا و 8 درصد ذخایر روی دنیا، جزو ذخایر بزرگ سرب و روی در جهان محسوب میشود که با وجود این پتانسیل، ایران در جایگاه دومین تولیدکننده بزرگ سرب و روی در منطقه منا بعد از ترکیه قرار گرفته است. قطعا با اتمام اکتشافات تکمیلی و تخمین ذخیره قطعی معدن سرب و روی مهدیآباد، جایگاه ایران در این فلز ارزشمند به میزان قابل توجهی ارتقا مییابد. معدن سرب و روی انگوران دارای ذخیره 9 میلیون تن با عیار 26 درصد روی و 6 درصد سرب است و خوراک کارخانههای فرآوری سرب و روی کشور را تامین میکند و این در حالی است که در حال حاضر ذخایر اکسیده معدن انگوران رو به اتمام است و طی چند سال آتی ظرفیت آن پاسخگوی نیاز و تقاضای شرکتهای گروه سرب و روی نخواهد بود.

از سوی دیگر، فرصت به وجود آمده در راهاندازی و بهرهبرداری از معدن سرب و روی مهدیآباد با ذخیره قطعی 154 میلیون تن با عیار متوسط روی 6 درصد، سرب 2 درصد و 5/ 52 گرم بر تن نقره، نهتنها میتواند جایگزین مناسبی برای معدن انگوران و تقاضای ایران باشد، بلکه میتواند نقش پررنگی در تامین تقاضای جهانی ایفا کند.

محاسبات نشان میدهد تنها ذخیره روی معدن مهدیآباد در میان ذخایر محتوی روی کشورهای جهان در رتبه هفت قرار میگیرد و همچنین در میزان ذخیره سرب محتوی جهانی، ذخیره سرب مهدیآباد در رتبه 10 این ذخایر جای میگیرد. کنسرسیوم مبین که هم دانش علمی و عملیاتی و هم توان مالی مناسبی برای انجام عملیات استحصال و تولید از این معدن بزرگ را دارد بهعنوان یک کنسرسیوم قدرتمند با هدف بهرهبرداری از معدن و کارخانه فرآوری مهدیآباد و دستیابی به ظرفیت تولید سالانه 800 هزار تن کنسانتره روی با عیار حداقل 35 درصد یا معادل آن و تولید 80 هزار تن کنسانتره سرب-نقره با عیار 60 درصد سرب بهعنوان محصولات جانبی، با قدرت وارد مزایده این معدن شد و افتخار این را دارد تا در بازارهای جهانی سرب و روی، نام کشور ایران را جزو بزرگترین تولیدکنندگان این فلزات قرار دهد و با کمک شرکتهای مطرح خارجی برترین تکنولوژی و دانش روز را برای انجام این مهم به کار گیرد. دوره عمر پروژه مهدیآباد 24 سال است که چهار سال آن مربوط به دوره آمادهسازی و ساخت با 185 میلیون تن باطلهبرداری و 9 میلیون تن ماده معدنی و 20 سال بعدی آن مربوط به دوره بهرهبرداری و تولید با 570 میلیون تن باطلهبرداری و 145 میلیون تن ماده معدنی است.

نکته حائز اهمیت این است که شرکت راهسازی و معدنی مبین بدون مطالعه وارد این سرمایهگذاری نشده و با رصد بازارهای بینالمللی و پیشبینیهای آتی و آینده عرضه و تقاضا و قیمت فلز سرب و روی، همچنین پتانسیل ایران در ظرفیتهای کارخانههای فرآوری این فلز و در نهایت بررسیهای فنی و اقتصادی پروژه پا به عرصه سرمایهگذاری در فلز سرب و روی گذاشته است.