دوئل فرانسوی‌ها در بازار خودرو ایران

طبق تفاهمنامهای که میان رنو و سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) به امضا رسیده، این خودروساز فرانسوی قصد دارد بهتدریج تیراژ محصولات خود در بازار ایران را به نیم میلیون دستگاه برساند. این رقم علاوه بر خودروهای آینده رنو مانند سیمبول و داستر، محصولات فعلی این شرکت در ایران را نیز شامل میشود. بهعبارت بهتر، رنوییها قصد دارند مجموع تیراژ محصولات خود در خودروسازی ایران را به 500 هزار دستگاه در سال افزایش دهند.این در شرایطی است که طبق گفته مقامات ارشد پژو، این شرکت تیراژ خودروهای خود را در ایران طی سال 2021 به 200 هزار دستگاه خواهد رساند. آن طور که ژان کریستف کمار قائم مقام گروه خودروسازی پژوسیتروئن اخیرا اعلام کرده، پژو بهتدریج تیراژ محصولات جدید خود در ایران را افزایش داده و به 200 هزار دستگاه خواهد رساند.

طبق قرارداد ایران خودرو و پژو، این شرکت فرانسوی سه محصول جدید شامل 2008،208 و 301 را بهتدریج راهی بازار ایران خواهد کرد و در ادامه دو مدل دیگر به نامهای 308 و 508 را نیز در اختیار مشتریان ایرانی قرار خواهد داد.در این بین، مدلهای 301 و 208 و 2008 و احتمالا 308، در ایران خودرو تولید و مدل 508 از طریق واردات تامین خواهد شد. هرچند در حال حاضر محصولات دیگری نیز با برند پژو در ایران به تولید میرسند، با این حال تقریبا همه آنها قدیمی شده و به احتمال زیاد تا دوسه سال آینده امکان تولید نخواهند داشت. به عنوان مثال، پژو 405 و پارس، محصولاتی متعلق به سالها قبل هستند که با توجه به ورود خودروهای جدید به بازار در آیندهای نزدیک، باید تکلیفی برای آنها مشخص شود. با این حساب پژو نمیتواند برای رقابت با هموطنش رنو و البته سایر خودروسازان در راه ایران، چندان حسابی روی این محصولات باز کند.

این در حالی است که محصولات فعلی رنو در ایران، مانند تندر-90 و ساندرو، به نسبت سایر خودروهای تولید داخل، جدید بوده و با توجه به سطح کیفی قابلقبول شان، میتوان به تداوم تولید آنها تا چند سال دیگر امید داشت. البته طبق برنامه رنو، قرار است ساندرو بهتدریج جایگزین تندر-90 شود و این یعنی، رنوییها برای بازار آینده خود در ایران، چندان حسابی روی تندر-90 باز نکردهاند.البته رنو یک برگ برنده مهم نیز در رقابت با پژو دارد و آن، عرضه محصول ارزان قیمت خود یعنی «کوئید» به بازار ایران است. با توجه به آنکه قدرت خرید حدود 80 درصد مشتریان ایرانی، متناسب با بازار زیر 50 میلیونیها است، عرضه کوئید (که گفته میشود بین 25 تا 30 میلیون تومان قیمت خواهد داشت)، شرایط در این بخش از بازار را به نفع رنوییها تغییر میدهد.

از طرفی، اگرچه پژو برای رقابت در بازار ایران، روی محصولات وارداتی خود نیز حساب باز کرده، با این حال رنو نیز از چند سال پیش، این حربه را در دستور کار خود قرار داده و طبعا آن را گسترش نیز خواهد داد. بهعبارت بهتر، با در نظر گرفتن مجموع برنامههای خودروسازان فرانسوی در ایران، بهنظر میرسد باز هم رنو برنامه گستردهتری برای بازار ایران داشته و در آیندهای نه چندان دور، جای هموطنش را در این بازار خواهد گرفت. با این حساب، بازار داخلی که هماکنون در انحصار نسبی پژو قرار دارد، رفته رفته جای بیشتری برای رنو باز خواهد کرد و این یعنی، کامل تر شدن انحصار فرانسویها در صنعت و بازار خودرو ایران. بهعبارت بهتر، با فعالیت مستقل رنو در خودروسازی ایران، اتفاقی که در بازار خودرو رخ خواهد داد، تنگ تر شدن حلقه انحصار خودروسازان فرانسوی است که تبعات مثبت و منفی خاص خود را بهدنبال خواهد داشت. جدا از اینکه فعالیت مستقل رنو در ایران، چه فوایدی برای بازار داخل داشته و تا چه حد میتواند شعله رقابت با پژو را برافروختهتر کند، مساله مهم دیگر شکسته شدن انحصار فرانسویها در این بازار به واسطه حضور سایر خودروسازان معتبر دنیا است.

در واقع اگرچه فعالیت مستقل رنو را بسیاری از کارشناسان مفید میدانند، با این حال این اتفاق زمانی خوشایندتر خواهد شد که رقابتی سازنده و در جهت منافع مشتریان ایرانی، میان خودروسازان فرانسوی و سایر برندهای خودروساز دنیا (در ایران) شکل بگیرد.به اعتقاد کارشناسان، اگر خودروسازان دیگری مانند فیات، فولکس واگن و نیسان که ظاهرا مذاکراتی میان آنها و خودروسازان داخلی در جریان است، راهی کشور شوند، آنگاه با توجه به وجود رنو و پژو، رقابتی که همگان منتظر آن هستند، در بازار خودرو کشور شکل خواهد گرفت. در این مورد، فربد زاوه کارشناس خودرو کشور میگوید: اگر رنو بتواند قیمتها را در سطحی رقابتی نگاه دارد، فروش محصولات قدیمی در خودروسازان دولتی به شدت تحت شعاع قرار میگیرد و بخش عمده این فشار به محصولات پژو که قیمت بالایی دارند، وارد خواهد شد. وی با اشاره به اینکه رنو نیز باید خود را برای رقابت با سایر خودروسازان در راه ایران، آماده کند، میافزاید: ورود محصولات ارزان قیمت هیوندایی و شرکت خصوصی شده «گروه بهمن» و همچنین حضور قریبالوقوع فولکس واگن در ایران، عوامل خارجی هستند که رنو را مجبور میکند برای دستیابی به هدف تیراژ نیم میلیونی خود، چابک شده و صدای مشتری ایرانی را رساتر بشنود. به گفته زاوه، در غیر این صورت، دستیابی به این هدف بزرگ (تیراژ نیم میلیونی) به سادگی میسر خواهد بود.