تحریک بازار ساخت‌وساز؛ رونق در معادن قم

این کانی در تولید سیمان، بیودیزل، صنایع فولادی، صنایع شیمیایی، صنایع پتروشیمی، کاغذسازی، گچ و... بهعنوان بخشی از مواد اولیه مورد استفاده قرار میگیرد. البته در این بین فرسودگی ماشینآلات و تجهیزات و رکود در بازار فروش آهک باعث شده روند برداشت از معادن با کاهش همراه شود. درنتیجه رونق دادن به این بخش نیازمند برنامهریزی و حمایت از معادن است.

سنگ آهک در تولید سیمان، بیودیزل، صنایع فولادی، صنایع شیمیایی، صنایع پتروشیمی، کاغذسازی، گچ، تهیه قند از نیشکر، ساختمانسازی، تهیه آجر ماسه آهکی، شیشهسازی، ساختمانسازی و... استفادههای فراوانی دارد و ماده معدنی است که به گفته رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت قم تاکنون برای برداشت از ۲۲۳میلیون و ۸۹۴هزار تن ذخیره قطعی کانی آن در این استان، ۱۲ پروانه بهرهبرداری صادر شده و در مجموع علاوه بر ایجاد ۱۵۹ فرصت شغلی، به صورت واقعی سالانه ۴۳۲هزار و ۶۸۸ تن کانی را استخراج و روانه بازار کنند. گفتنی است سالانه حدود یکمیلیون و ۶۷۵هزار تن استخراج اسمی از سوی معادن انجام میشود. صدور پروانه اکتشاف و گواهی کشف در حوزه معادن از مهمترین موضوعهایی است که علاوه بر افزایش میزان استخراج کانی از معادن، افزایش اشتغال و ارزشافزوده را به دنبال دارد.

احمد ذاکری با بیان این مطلب گفت: تاکنون در زمینه شناسایی ظرفیتهای آهکی استان، ۵۴ پروانه اکتشاف و ۳۳ گواهی کشف از سوی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان قم صادر شده که در صورت بهرهبرداری از این معادن اشتغال مناسبی در سطح استان ایجاد خواهد شد. احداث و بهرهبرداری از واحد فرآوری برای ایجاد ارزشافزوده و جلوگیری از خامفروشی کانیهای معدنی از جایگاه ویژهای برخوردار است و میتواند علاوه بر رونق بخشیدن به اقتصاد، مقوله اشتغال را با رونق همراه کند. ذاکری با پرداختن به این موضوع ابراز کرد: هماکنون ۱۷ واحد فرآوری سنگ آهک در استان مشغول به فعالیت هستند که برای ۳۰۰ نفر بهصورت مستقیم اشتغالزایی داشتهاند. فرسودگی و مستهلک بودن یا روزآمدی ماشینآلات و تجهیزات مورد استفاده در معادن و واحدهای فرآوری میتواند روند کیفیت بخشیدن به برداشت از معادن یا فرآوری محصول را با افزایش یا کاهش همراه کند.

رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت قم این را گفت و ادامه داد: فرسودگی ماشینآلات و قدیمی بودن فناوری مورد استفاده در معادن آهک باعث افزایش هزینههای برداشت از این معادن شود. به همین منظور تعویض ماشینآلات فرسوده و جایگزینی آنها با نمونه مدرن و پیشرفته با ارائه تسهیلات ارزانقیمت از مهمترین راهکارهایی است که میتواند رونق را به معادن آهک برگرداند. مشکلاتی مانند اختلاط پودرسنگ با ضایعات سنگبریها و سایر باطلهها از سوی برخی کارخانهها باعث کاهش کیفیت سنگ آهک این استان شده است. ذاکری این را گفت و نبود رقابت سالم و بدنامی پودر سنگ قم، ارائه نشدن تسهیلات بانرخ سود پایین، کاهش میزان مالیات و ارزشافزوده، فرسودگی ماشینآلات، کمبود سرمایه در گردش، قبول نکردن پروانه بهرهبرداری بهعنوان وثیقه از سوی بانکها، بالابودن هزینههای عملیات آتشباری، رکود بازار اقتصادی و بازار فروش مصالح ساختمانی، نبود نقدینگی کافی به عنوان سرمایه در گردش و... را از مهمترین مشکلاتی دانست که معادن آهک استان با آن دست و پنجه نرم میکنند که با برنامهریزی برطرف کردن آنها در دستور کار قرار گرفته است.

قیمت تمامشده کاهش یابد

رکود در بازار ساختوساز و پروژههای عمرانی باعث شده رکود شدیدی بر معادن و صنایع مرتبط با آن حاکم شود. موضوعی که باعث شده معادن آهک و صنایع معدنی مانند آجرسازی و سیمان با رکود روبهرو کرده و بسیاری از آنها با کمترین ظرفیت ممکن اقدام به تولید کنند. رییس اتاق بازرگانی قم در گفتوگو با صمت با اشاره به این موضوع ابراز کرد: وارد کردن شوک به بازارهای مصرف محصولات معدنی برای خروج از این رکود، از مهمترین اقداماتی است که برداشت و فرآوری مواد معدنی بهویژه آهک را میتواند فعالتر کند. رونق گرفتن بازار ساختوساز مسکن و پروژههای عمرانی بهطور حتم میتواند موجب فعالیت هر چه بیشتر معادن و صنایع وابسته به منظور استخراج و فرآوری کانیهای معدنی خواهند شد.

ابوالفضل خاکی با تاکید بر این موضوع اظهار کرد: ارائه تسهیلات ارزانقیمت، بازاریابی محصولات فرآوری شده معدنی در کشورهای هدف، افزایش رقابتپذیری محصولات معدنی و توسعه صادرات ازجمله اقداماتی است که میتواند رکود موجود در معادن را کاهش دهد. با بررسیهای انجام شده بالا بودن قیمت تمامشده محصولات معدنی و رقابتپذیر نبودن با کالای مشابه متاسفانه موجب رکود در صادرات محصولات معدنی و در اختیار بازار کشورهای هدف ار سوی رقبا شده است. خاکی با پرداختن به این موضوع افزود: با توجه به اینکه بیشتر صادرات محصولات ساختمانی کشور به سمت عراق، افغانستان، کشورهای حوزه خلیجفارس و آسیایمیانه است، در صورتی که تمایل بر حفظ بازار و توسعه صادرات محصولات فرآوری شده معدنی همچنان در برنامه کاری وجود دارد باید قیمت تمامشده محصولات را با کاهش همراه کرد.

در صورتی که بخش خصوصی به هردلیلی توانمندی کاهش هزینههای تولید را نداشتهباشد، دولت باید با در نظر گرفتن برخی مشوقهای صادراتی و ارائه تسهیلات ارزان قیمت برای روزآمد کردن ماشینآلات و تجهیزات روند را تسریع کند. رییس اتاق بازرگانی قم با تاکید بر اینکه در نظر گرفتن مشوقهای صادراتی از مهمترین مقولههایی است که میتواند رونق در معادن و واحدهای فرآوری آن را با سرعت بیشتری همراه کند، تصریح کرد: دولت باید با بررسی همه جانبه علتهای رکود در بازار فروش و صادرات محصولات معدنی، روند برطرف کردن آنها در دستور کار قرار دهد تا بتوان علاوه بر توسعه صادرات، ارزشافزوده مناسبی را بهدست آورد.

نیازمند تسهیلات ارزانقیمت

در اختیار داشتن برخی محدودههای معدنی به وسیله بخش خصوصی و دولتی علاوه بر اجرای عملیاتهای اکتشافی و استخراج، اشتغال و ارزشافزوده نهفته در معادن را فعال میکند. مدیرعامل یکی از معادن سنگ آهک قم که ذخایر ۶۰ میلیون تنی را در این زمینه در اختیار دارد با بیان اینکه هماکنون بیش از ۴۰ نفر در ۳ محدوده معدنی موجود مشغول به فعالیت هستند، اظهار کرد: هماکنون یک واحد فرآوری و تولید پودر ساختمانی در کنار یکی از معادن احداث و به بهرهبرداری رسیده که توانسته برای حدود ۱۰ نفر به صورت مستقیم فرصت شغلی ایجاد کند.

البته کاهش میزان استخراج سالانه سنگ آهک از ۵۰۰هزار تن و رسیدن آن به ۱۸۰هزار تن در سال باعث شده اشتغال ایجاد شده در این معادن با کاهش همراه شود که در صورت افزایش فعالیت بهطور حتم اشتغالزایی در این معادن با افزایش همراه خواهد شد. استفاده از ماشینآلات و تجهیزات روز دنیا از مهمترین مقولههایی است که میتواند هزینههای استخراج و فرآوری کانیهای معدنی را با کاهش همراه کند. موضوعی که مورد تایید سیداکبر حسینی قرار گرفت و افزود: متاسفانه بخش قابلتوجهی از ماشینآلات و تجهیزات مورد استفاده در محدودههای ۳گانه مورد تملک فرسوده و مستهلک هستند که با توجه به فراهم نبودن شرایط لازم برای خرید تاکنون اقدامی در این زمینه در دستور کار قرار نگرفته است.

کمبود نقدینگی و سرمایه در گردش، بالا بودن قیمت ماشینآلات و تجهیزات مورد نیاز، اقساطی نشدن روند خرید و... باعث شده بسیاری از صاحبان معادن نتوانند آن گونه که باید از فناوریهای مورد نیاز بهرهمند شوند. حسینی این را گفت و ادامه داد: معادن آهک و در کل تمام معادن در زمینه استخراج و فرآوری مواد معدنی با مشکل آنچنانی روبهرو نیستند و اگر بتوان مشکل رکود در بازار فروش محصولات آنها را رفع کرد سایر مشکلات به خودی خود بر طرف خواهد شد. ارائه تسهیلات ارزانقیمت برای نوسازی و بازسازی ماشینآلات و تجهیزات معدنی و واحدهای فرآوری، کاهش سود تسهیلات بانکی، رونق گرفتن بازار ساختوساز و پروژههای عمرانی، بازاریابی و بازارسازی محصولات فرآوری شده در کشورهای هدف، رقابت پذیر کردن محصولات استخراجی با کالای مشابه در بازارهای هدف و توسعه صادرات میتواند روند رکود در معادن را با کاهش همراه کند که به گفته این مدیرعامل معدنی آهک قم، تحقق این امر افزایش برداشت، کاهش هزینههای استخراج و افزایش اشتغال و ارزش افزوده را به دنبال دارد.