آلودگی هوا روی بازار سهام هم تاثیر دارد

این تحقیق که در روزنامه واشنگتن پست منتشر شده حاکی از اینست که کیفیت پایین هوا، این قابلیت را دارد که حتی شاخص بازار معاملات سهام نیویورک(وال استریت) را که معامله گران آن عمدتا در محیطهای بسته حضور دارند، با افت شدید مواجه کند.

به نظر میآید، هر هفته ما بیشتر در رابطه با اثرات آلودگی هوا، خصوصا تاثیر ریزترین ذرات معلق با نام علمی PM2/5 یاد می گیریم. این ذرات قابلیت نفوذ عمیق در ریهها و ورود به جریان خون دارند و میتوانند سبب بروز مشکلات شدیدی شوند.

ما متوجه شدیم که آلودگی هوا، علاوه بر اینکه سالانه سبب مرگ میلیونها نفر میشود، صرفا با ماندن در فضاهای بسته نمیتوانیم از آن فرار کنیم. مسلما، عوارض این ذرات برای افراد حاضر در فضای آزاد، خصوصا کسانی که در این محیط کار می کنند، بسیار بیشتر است. اما تحقیقات اخیر نشان می دهد، ذرات PM2/5 میزان بهره وری کارکنان محیط های سر بسته را نیز کاهش می دهد.

در گزارش جدیدی که کمیته ملی تحقیقات اقتصادی منتشر کرده است، سه اقتصاد دان اعلام کرده اند که کیفیت پایین هوا، این قابلیت را دارد که حتی شاخص بازار معاملات سهام نیویورک(وال استریت) را که معامله گران آن عمدتا در محیطهای بسته حضور دارند، با افت شدید مواجه کند.

محققان با بررسی گزارشهای روزانه از شاخص موسسه استاندارد پورز(SP) در فاصله ژانویه 2000 تا نوامبر 2014، نشان دادند که در روزهایی که کیفیت هوا در مرکز منهتن، پایین بوده است، بازدهی سهام ها هم افت داشته است.

این گزارش اعلام میکند: انحراف افزایشی از حد مجاز برای ذرات PM2/5 میزان بازدهی بورس را تا 11/9 درصد کاهش میدهد. که یک اثر قابل توجه در بازدهی روزانه معاملات سهام نیویورک است.

آنتونی ههیس استاد اقتصاد دانشگاه اتاوا و محقق ارشد این تحقیق میگوید: به بیان سادهتر اگر یکی از 20 درصد روزهایی که تمیزترین هوا را داریم با یکی از 20 درصد روزهایی که آلوده ترین هوا را داریم مقایسه کنیم و بقیه عوامل یکسان باشند، بازدهی بورس حدود 11 تا 12 درصد کاهش مییابد که نسبتا عدد قابل توجهی است.

ههیس این تحقیق را به همراه سوده صابریان اقتصاددان ایرانی از دانشگاه اُتاوا و متیو نیدل از دانشگاه کلمبیا انجام داده است.

این مطالعه دلیل قطعی برای این اتفاق ارائه نکرده است. اما محققان فکر میکنند، قرار گرفتن در معرض هوای آلوده و عدم داشتن حال خوب سبب بروز ریسک گریزی در رفتار افراد می شود که در نتیجه، این اتفاق سبب کاهش کارایی سرمایه گذاران میشود.

این مطالعه در بررسیها نشان داد که میزان آلودگی هوا در مرکز منهتن، با شاخص ناپایداری در مرکز معاملات شیکاگو(CBOE) در ارتباط است. این شاخص نشان دهنده ترس یا نگرانی سرمایهگذاران است. این تحقیقات نشان داد میزان این شاخص با بیشتر شدن آلودگی هوا، افزایش مییابد. به طوری که با افزایش یک واحدی غلظت ذرات PM2/5 میزان این شاخص 1/9 درصد بالا رفته است.

ههیس افزود: میتوانیم بگوییم که تغییرات شاخص ناپایداری با کاهش علاقه به ریسک در ارتباط مستقیم است. البته این موضوع قابل توجه است که محققان به جای اثبات قطعی این موضوع، صرفا به توضیح مکانیسم آن پرداختهاند.

محققان برای یافتههایشان از تکنیکهای آماری برای کنترل عوامل فرعی مثل آب و هوا، میزان ترافیک و آلایندههایی به جز PM2/5 استفاده کردهاند.

تام چنگ، استاد دانشکده کسب و کار «مارشال» در دانشگاه کالیفرنیا میگوید: این موضوع این قدرها هم عجیب نیست. مطالعات انجام شده نشان میدهد عوامل روانی میتوانند در رفتار سرمایهگذاران موثر باشند. عواملی مثل آفتابی بودن هوا یا حتی اینکه چه کسی جام جهانی را برده است.

چنگ اخیرا هم نتایج تحقیقاتش را در رابطه با اثرات نامحسوس آلودگی هوا بر بهرهوری کارکنان در محیطهای بسته منتشر کرده است. این تحقیقات با همراهی نیدل انجام شده، اما در این مطالعه مورد استفاده قرار نگرفته است.

وی میگوید: این مقاله کمک شایانی به این موضوع میکند که آلودگی یک عامل مهم در تعیین رفتار سرمایهگذار است.

به نظر میرسد چنگ در رابطه با تاثیر ریسکگریزی به نتایجی رسیده باشد. وی در یک ایمیل به این موضوع اشاره میکند و می گوید: وقتی شما بیمارید، تحمل کمتری در برابر سرمایه گذاریهای دارای ریسک خواهید داشت و سرمایههای خود را به داراییهای امنتر و کم خطرتر منتقل میکنید(مثلا از سهام به اوراق قرضه). وی در ادامه می گوید: اینکه افزایش پرهیز از ریسک خوب است یا بد، بستگی به میزان آن دارد. مثلا وقتی به گذشته نگاه می کنیم، احتمالا می توانیم بگوییم اگر چند سال قبل، مردم در بازار مسکن ریسک گریز بودند، بهتر بود.

یک نکته جالب که در این گزارش اعلام شده، این است که به نظر میرسد آلودگی هوا در نیویورک روی کل آمار SP تاثیرگذار است. حتی با وجود اینکه سهام این بازار توسط افرادی که خارج از نیویورک مستقر هستند، معامله میشود. اما ههیس میگوید که معاملهگران ارشد، به قدری در منتهتن متمرکز هستند که هنوز میتوانند تحت تاثیر قرار بگیرند. بعلاوه در این بررسی تستهایی برای اطمینان از محدود و محلی بودن اثر، اجرا شده است.

وی اعلام کرده است: نتایجی که ما یافتیم صرفا یک اثر مخصوص منهتن است و از یک واقعیت تجربی به دست آمده است.

در آخر، یافتههای دیگری در زمینه اقتصاد رفتاری نشان میدهد که ما از طرز فکر و منطق صرف فعالان اقتصادی دور هستیم.

ههیس میگوید: به هر حال سرمایهگذارن و فعالان در عرصه اقتصادی انسان هستند. آنها، هر کدام احساس و مزاج به خصوص و مطمئنا محدودیتهایی در ادراک و رفتار خود دارند.