بازیگران بزرگ نفتی نمی‌توانند از ایران چشم بپوشند

به نقل از پایگاه خبری سی ان بی سی، شرکتهای بزرگ جهان پس از لغو تحریمهای غرب علیه ایران، به دنبال فعالیت در برخی از پرسودترین منابع نفت و گاز جهان در ایران هستند. توافق هستهای راه را برای افزایش تولید نفت ایران و باز پس گیری سهم این کشور از بازار نفت هموار کرده است.

اگر همه چیز آنگونه که برنامه ریزی شده پیش برود، مقامات نفتی ایران تقریبا 200 میلیارد دلار سرمایه جدید در بخش نفت و گاز جذب خواهند کرد، اما مسیر برای دستیابی به این هدف دشوار و با موانعی متعدد همراه است.

در ماه اکتبر، شرکت ملی نفت ایران دریافت پیشنهادات از شرکتهای خارجی برای حدود 50 پروژه نفت و گاز را آغاز خواهد کرد. هرچند هنوز جزئیات زیادی از این طرحها اعلام نشده، اما به گفته مقامات ایرانی این پروژهها احتمالا منجر به انعقاد قراردادهایی با شرکتهای بزرگ اروپایی نظیر رویال داچ شل، توتال فرانسه، انی ایتالیا و شرکت های روسی و چینی خواهد شد.

شرکتهای بزرگ آمریکایی نظیر اکسون و شورون بر اساس قوانین آمریکا از ارائه پیشنهاد برای همکاری در این پروژه منع شدهاند.

کریس ویفر، از موسسان آژانس مشورتی ماکرو ادوایزری پارتنرز در این باره گفت: «همه بازیگران بزرگ در حال پرسه زدن در اطراف ایران هستند، اما این پروژهها زیر سایه برخی مسائل و مشکلات قرار دارد.... ما میدانیم که هر شرکتی در یک سطحی مشارکت دارد. زیرا این پروژهها آنقدر پرسود هستند که نمیتوان از آنها چشم پوشید.» وی افزود، هیچ کس نمیخواهد عرصه را به رقبا واگذار کند.

به گفته کارشناسان، شرکتهای چینی ریسکی واقعی برای شرکتهای غربی علاقمند به پروژههای انرژی ایران محسوب میشوند، زیرا با توجه به کاهش قیمت نفت و به صرفه نبودن تولید نفت در داخل چین، شرکتهای بزرگ چینی اکنون انگیزهای مضاعف برای استفاده از فرصتهای موجود در آن سوی آبها دارند.

مانع دیگر، قالب قراردادهای نفتی ایران است. هرچند قراردادهای جدید به نظر مناسب تر از قراردادهای قبلی است، اما نقاط هشدار آمیزی نیز در آن دیده میشود. سیستم قراردادی جدید به شرکتهای نفتی خارجی اجازه میدهد تا با سرمایه گذاری مشترک با شرکتهای داخلی با آنها در زمینه تولید نفت همکاری نمایند. به گفته اسکات مدل، مدیر موسسه رپیدان گروپ، دولت ایران شرکای داخلی را تشویق به تامین 25 درصد از سرمایه این شراکتها میکند، اما شرکتهای ایرانی معدودی هستند که قادر به تامین این میزان سرمایه هستند.