موج نقدینگی از ۱۱۳۷ تریلیون هم گذشت

حجم نقدینگی در حدود دو سال گذشته تا بیش از ۴۰۰ هزار میلیارد تومان افزایش یافته است، این را صورتهای مالی منتشره شبکه بانکی که بانک مرکزی منتشر کرده، تایید میکند.

بر اساس آمارهای اعلامی، تا پایان مهرماه سال جاری رقم نقدینگی از حدود ۷۱۶ هزار میلیارد تومان ثبت شده در مهرماه ۱۳۹۳ تا ۱۱۳۷ هزار میلیارد تومان رسیده است. این در حالی است که از  ۸۸۶ هزار میلیارد تومان مهرماه ۱۳۹۴ با افزایش ۲۸.۳ درصدی تا ۲۵۰ هزار میلیارد تومان رشد داشته و همچنین نسبت به اسفند ماه سال قبل(۱۰۱۷ هزار میلیارد تومان) با رشد ۱۱.۹ درصدی تا ۱۲۰ هزار میلیارد تومان افزایش دارد. از حجم نقدینگی موجود بالغ بر ۹۹۲ هزار میلیارد تومان را شبه پول که عمده آن را سپردههای بانکی تشکیل میدهد، در بر میگیرد و تا ۱۴۵ هزار میلیارد دیگر متعلق به پول است.

روند نقدینگی نشان از آن دارد که میزان رشد از مهرماه امسال نسبت به پایان سال قبل که ۱۱.۹ درصد ثبت شده در قیاس با همین دوره در سال قبل با نرخ رشد ۱۳.۴ درصدی، با کندی همراه شده و از سرعت رشد آن تا حدی کاسته شده است. اما در قیاس مهرماه امسال نسبت به همین ماه در سال قبل که رشد تا ۲۸.۳ اعلام شده و همچنین رشد ۲۳.۸ درصدی مهر ۱۳۹۴ نسبت به مهر ۱۳۹۳، افزایش حدود پنج درصدی مشهود است.

نقدینگی در شرایطی تا ۶۰۰ میلیارد تومان از ابتدای دولت یازدهم افزایش داشته که به یکی از مراکز انتقاد کارشناسان نسبت به عملکرد پولی بانک مرکزی تبدیل شده است، موضوعی که البته چندان مورد پذیرش بانک مرکزی نیست و بارها اعلام کرده که با وجود نقدینگی موجود کنترل تورم انجام شده است. این در حالی است که حتی سیاستگذار پولی و دولت به دلیل تمرکز در کنترل تورم و اعمال سیاست انقباضی شدید که منجر به رکود نیز میشود مورد انتقاد قرار دارد.

با این حال رئیس کل بانک مرکزی در پاسخ به انتقادات نقدینگی معتقد است که باید توجه داشت که سیاستگذار اقتصادی با مقوله مبادله بین اهداف و متغیرهای اقتصادی روبه رو بوده و روند کلیه متغیرها و نمادگرها را مورد توجه دارد و هر زمان که لازم باشد تصمیمات مناسب را اتخاذ کرده و میکند.

وی نسبت به انتقادهایی که متوجه نقدینگی و بزرگی آن در اقتصاد است نیز واکنش نشان داده و تاکید دارد که حجم نقدینگی یکی از متغیرهای اقتصادی است که نمیتواند همه پیچیدگیهای اقتصادی را به تنهایی نشان دهد، بلکه اظهارنظر درباره بزرگی آن بدون توجه به حجم اقتصاد ثمری ندارد.

رئیس کل بانک مرکزی عنوان کرده که سپردههای بخش دولتی ۹۵ درصد بخش نقدینگی را تشکیل میدهد که متعلق به مردم است و در بانکها نگهداری میشود و صاحبان بانکها هر زمان که مراجعه کنند باید بتوانند به سپردههای خود دسترسی داشته و شبکه بانکی نیز حافظ آن بوده و در عین حال در تامین مالی طرحهای سرمایهگذاری از این منابع استفاده کنند.

سیف، البته برخی انتقادات مبنی بر محدود شدن قدرت وامدهی بانکها علیرغم رشد نقدینگی مورد اشاره داشته و تاکید کرده که در این باره بارها موضوع تنگنای مالی و انجماد بخشی از داراییهای بانکها به دلیل انباشت مطالبات غیرجاری، انباشت بدهیهای دولت و رسوب داراییهای غیرمالی را اعلام کردهایم که متاسفانه با بیش از یک دهه فشار بر منابع بانکها در شرایطی قرار گرفتند که توانایی تامین مالی سرمایهگذاریهای متناسب با ظرفیتهای گسترده اقتصاد بانک محوری مانند ایران را ندارند.