چگونگی بازگشایی نمادهای بانکی با کمترین تبعات

محمد حسن جنانی درباره بسته بودن نمادهای بانکی، اظهار کرد: بانکها به عنوان یکی از بازوهای کارآمد و موثر بازارِ پول، نقش مهمی را در این بازار ایفا میکنند. در طی ۱۰ سال اخیر مشکلاتی در بانکها پیش آمد که از جمله آنها میتوان به فعالیتهایی اشاره کرد که چندان در راستای وظایف بانکها نبود.

وی افزود: مدیریتهای دولتی و شبهدولتی، اعطای اعتباراتی که با رعایت ضوابط و مقررات قانونی صورت نگرفت و تسهیلات تکلیفی که برعهده بانکها گذاشته شد، از دیگر عوامل ایجاد مشکلات در بانکها است. این کارها عواملی هستند که اگر قرار بود موضوعات اقتصادی در نظر گرفته شود، نباید انجام میشدند.

این کارشناس بازار سرمایه، ادامه داد: مجموعه این عوامل در بانکها شرایطی را ایجاد کرد که آنها در ۱۰ سال گذشته تصمیماتی اتخاذ کنند که امروز شاهد شرایط فعلی باشیم. به نوعی پنهان کردن بحرانهای درون بانکی بابت حفظ ظاهر، این موضوعات در سالهای گذشته در خفا ماند، ولی امسال بانک مرکزی اقداماتی را شروع کرد تا جلوی ادامه این روند را بگیرد.

جنانی با اشاره به الزام بانکها به تهیه صورتهای مالیشان با استاندارد IFRS، گفت: از طرفی ما الزامات جهانی از جمله رعایت IFRS را برای بانکها داشتیم، ولی به نظر میرسد مشکلات بانکها فراتر از این بحثها است و در واقع بانکها اسیر یک بیماری مزمن و مشکلات ساختاری هستند که ریشه آن را در سالهای گذشته باید دید.

وی افزود: از دیگر مشکلات بانکها طی ۱۰ سال گذشته میتوان به مطالباتی اشاره کرد که از بخشهای دولتی، شبهدولتی و غیردولتی دارند و در مقابل ظاهرا توانایی وصول مطالبات وجود ندارد، از طرفی پنهان کردن این موضوعات با معاملاتِ صوری و ساختگی، سبب میشود که صورتهای مالی به طور ظاهری نشان دهد بانک سودآور است و این موضوع باعث شده که مشکلات مطرح شده در صورتهای مالی نشان داده نشود. بانک مرکزی طی شش ماه گذشته جلوی این روند را گرفت و این موضوع منجر به پدیدهای شد که طی ماههای گذشته درباره نماد بانکها شاهد بودیم.

این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه در حال حاضر غیر از تعداد معدودی از بانکها باقی نمادشان متوقف است، تصریح کرد: تعدادی از بانکها هرچند که مجمعشان برگزار شده، ولی از آنجایی که یک حالت سردرگمی دارند همچنان نمادشان بسته است. تصمیمگیری درباره بازگشایی این نمادها میتواند تصمیمی فراتر از تصمیمات سازمان بورس باشد، چرا که تبعات گشایش نمادهای بانکی مشخص نیست و علاوه بر این معلوم نیست که آن نمادها با چه قیمتی باز خواهند شد. در نتیجه، اینکه بخواهیم همه این موضوعات را به بورس ربط دهیم به نظر من چندان درست نیست، چرا که موضوعات مختلفی از جمله دولت و بانک مرکزی در این قضیه دخیل هستند.

جنانی تاکید کرد: از دیدگاه من استاندارد سازی صورتهای مالی بانکها با IFRS و دیگر اقدامات انجام شده برای نظام بانکی ما، یک عمل جراحی بود که باید صورت میگرفت تا این بحران حل شود. هرچند این موضوع با تاخیر چند ساله صورت گرفت، ولی در هر حال باید از یک جایی شروع میشد تا جلوی هرچه سنگینتر شدن زیانها گرفته شود.

وی اضافه کرد: در زمانِ باز شدنِ نمادهایِ بانکی، باید تمهیداتی در نظر گرفته شود که آثار خیلی سنگینی را روی بازار سرمایه و عامه سهامداران نداشته باشد.

این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: ممکن است بسته بودن نمادها به سهامداران آن ضرر برساند، اما این موضوع سودی هم برای خود بانکها ندارد، از طرفی بازگشایی شتابزده آنها میتواند تبعات سنگینی داشته باشد در نتیجه بهتر است با رعایت جوانب خاصی این موضوع صورت پذیرد.

جنانی تاکید کرد: من فکر میکنم اگر در بازگشایی این نمادها دو عامل مهم در نظر گرفته شود کمک زیادی انجام میپذیرد. اول اینکه باید به نوعی سهامداران عمده را دعوت کرد تا در این موضوع حمایتهای لازم را به عمل بیاورند و دیگر اینکه قبل از بازگشایی نماد بانکها باید خبرهای مثبتی از بازگشایی آن ها بیرون بیاید تا این موضوعات در مجموع بتواند جلوی بحران را بگیرد.

وی توضیح داد: از آنجا که بزرگترین بدهکار بانکها خود دولت است دولت میتواند همانطور که بدهیهایش را به پیمانکاران میپردازد به نحوی بدهیهایش به بانکها را هم بپردازد. البته این پرداخت بدهی میتواند به شکل نقد نباشد مثلا دولت میتواند این بدهیها را به صورت مدتدار یا با انتشار اسناد خزانه بپردازد تا نظام بانکی خاطر جمع شود که این وجوه قابل توجه، برگشت پذیرهستند.

این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: خبر دیگری که میتواند برای بانکها مثبت باشد و آنها را از جو بحران خارج کند تا در زمان گشایش نماد آنها شرایط بحرانیتر نشود، این است که خبرهایی از گشایشها در رابطه با همکاری با موسسات مالی و بینالمللی و بانکهای بزرگ دنیا بیرون بیاید، این موضوع میتواند روی فعالیتهای عملکردی بانکها تاثیر مثبت بگذارد.

جنانی خاطرنشان کرد: اگر این دو موضوع صورت گیرد حتی میتواند منجر به این شود که برای سال بعد EPS بالاتری برای آنها پیشبینی شود. در کنار این موضوع حمایتهایی که سهامداران عمده باید انجام دهند جلوی خیلی از تبعات و مشکلات که امکان دارد پیش آید را میگیرد.