ردیابی وام رونق در کوچک‌ها

طرح رونق تولید در سال جاری با تزریق 16 هزار میلیارد تومان تسهیلات به صنایع کوچک و متوسط و طرحهای نیمهتمام با پیشرفت فیزیکی بیش از 60 درصد کلید خورد که آمار اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت از خلاصه وضعیت طرح رونق تولید حکایت از آن دارد که تا نیمه آذر سال جاری در مجموع حدود 12 هزار میلیارد تومان تسهیلات به 17 هزار و 577 واحد تولیدی کوچک و متوسط در سراسر کشور تزریق شده که این رقم همچنان تا رقم اولیه تسهیلات پیشبینی شده برای اجرای این طرح فاصله دارد. اختصاص حدود 12 هزار میلیارد تومان به صنایع متقاضی واجد شرایط برای دریافت تسهیلات در حالی صورت گرفته است که آمار اعلام شده از سوی مسوولان شهرکهای صنعتی حکایت از آن دارد که در مدت زمان مورد بررسی در مجموع دو هزار و 151 واحد کوچک و متوسط مستقر در شهرکهای صنعتی موفق به اخذ تسهیلات شدهاند.

سهم اندک شهرکهای صنعتی از تسهیلات دریافتی در حالی است که به گفته فعالان اقتصادی در حال حاضر بخش اعظمی از واحدهای مشکلدار در این شهرکها مستقر هستند و بخش زیادی از این واحدها با مشکلات نقدینگی مواجه هستند. چگونگی هزینهکرد تسهیلات اعطا شده به این صنایع یکی دیگر از مواردی است که از سوی فعالان اقتصادی مطرح میشود، فعالان اقتصادی معتقدند که باید راهکاری برای نحوه رصد واحدهای دریافتکننده تسهیلات پرداختی در نظر گرفته شود تا از هدررفت این منابع جلوگیری شود. در این خصوص علی یزدانی از ایجاد شرایط رصد واحدهای دریافتکننده تسهیلات خبر میدهد و میگوید: رصد صنایعی که موفق به دریافت تسهیلات در شهرکهای صنعتی شدهاند در حال انجام است و آمار بیانگر آن است که منابع دریافتی صرف واحدهای تولیدی شده است. در این خصوص فرشاد مقیمی معاون برنامهریزی سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران نیز با اشاره به اینکه هزار و 116 واحد مستقر در شهرکهای صنعتی رصد شدهاند، میگوید: روند هزینه کرد واحدهای ارزیابی شده بیانگر آن است که از مجموع بیش از 1300 میلیارد تومان تسهیلاتی که به دو هزار و 151 واحد کوچک و متوسط مستقر در شهرکهای صنعتی پرداخت شده است، 750 میلیارد تومان آن صرف تامین مواد اولیه و تجهیزات این واحدها شده است. به گفته مقیمی، با توجه به این آمار میتوان گفت که حدود 60 درصد از تسهیلات پرداختی صرف مواد اولیه و تجهیزات شده و مابقی صرف بازپرداخت بدهی معوق این واحدها شده است.

از سوی دیگر صرف حدود 40 درصد از تسهیلات پرداختی برای بدهیهای بنگاههای کوچک و متوسط تا حدودی بر نگرانی برخی از فعالان اقتصادی مبنی بر اختصاص این منابع به «تهاتر وام با بدهیهای معوق بنگاهها» صحه میگذارد. فعالان اقتصادی پیش از این ابراز نگرانی کرده بودند که منابع پیشبینی شده برای بنگاههای کوچک و متوسط همانند طرحهای زودبازده هدررفت داشته باشد که با توجه به این آمار میتوان گفت تا حدودی نگرانی آنها محقق شده است. هرچند مسوولان شهرکهای صنعتی معتقدند تسهیلات پیشبینی شده برای طرح رونق با طرحهای زودبازده متفاوت است.

«چری» در بم

ایجاد شهرکهای صنعتی مشترک در راستای شارژ منابع مالی خارجی یکی دیگر از اقداماتی است که در راستای رونق شهرکهای صنعتی در دستور کار مسوولان شهرکهای صنعتی قرار گرفته است. بهطوری که با لغو تحریمهای بینالمللی رایزنیها برای سرمایهگذاری مشترک با کشورهای ترکیه و چین برای راهاندازی شهرک صنعتی مشترک بهصورت جدی پیگیری شد. از سوی دیگر در سفر هیات اقتصادی ایران به هند، این امکان به وجود آمد تا با توجه به روابط تجاری دو کشور پیشنهاد راهاندازی شهرک صنعتی جدید به هند نیز مطرح شود. حال در این نشست یزدانی با اشاره به اینکه مذاکرات با استانبول برای راهاندازی شهرک صنعتی مشترک با این کشور ادامه دارد، گفت: در این خصوص تفاهمنامهای با اتاق صنایع استانبول به امضا رسیده و مذاکره با اتاق صنایع استانبول برای ایجاد شهرک تخصصی ترکیه برای احداث 140 واحد تولیدی با سرمایهگذاری بیش از 10 میلیارد دلاری صورت گرفت.

به گفته معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت، به ترکیه 15 شهرک صنعتی پیشنهاد شده که این کشور در حال بررسی این شهرکها است و پس از بررسی شهرکهای پیشنهادی برای بررسی نهایی به ایران خواهد آمد و وضعیت این شهرک نیز در آن زمان مشخص خواهد شد. وی در پاسخ به سوال دیگری درخصوص تفاهمنامه منعقد شده با چینیها برای حضور در منطقه ویژه بم نیز گفت: خودروسازی چری چین به این منطقه وارد شده و در حال حاضر 200 هکتار زمین را در اختیار دارد که این میزان تا 400 هکتار قابل افزایش است.

وی ادامه داد: شرکت چری با 5 واحد تولیدکننده قطعات خودرو برای تولید رادیوپخش، صندلی خودرو و یکسری تجهیزات داخلی خودرو قرارداد بسته است. وی ادامه داد: چینیها قول دادند در سال 2017 در منطقه بم سرمایهگذاری کنند.

به گفته یزدانی، شرکتهای چینی برای حضور در زمینه مصالح ساختمانی و حوزه پاییندستی نفت، گاز و پتروشیمی نیز از ما اطلاعات خواستهاند که ما نیز این اطلاعات را به آنها ارائه کردهایم.

ابطال 14 مصوبه شهرک صنعتی

مکانیابی نامناسب برای راهاندازی شهرکهای صنعتی از دیگر موارد مطرحشده دراین نشست بود که یزدانی در واکنش به اظهارات مطرح شده در این خصوص گفت: تعدادی از شهرکهای صنعتی در دولت نهم و دهم در سفرهای استانی مصوب شده بود که از نظر توجیه اقتصادی جای تامل داشتند. وی ادامه داد: برخی از این طرحها با مشکلات زیست محیطی، مشکل تامین زمین، مشکل مکانیابی و تامین آب و برق روبهرو بودند که در نهایت، در یک محدوده زمانی سه ساله اجرای 32 شهرک و ناحیه صنعتی فریز شد تا شرایط منطقه برای سرمایهگذاری فراهم شود.وی تصریح کرد: در مورد بقیه شهرکها نیز مطالعات مکانیابی و توجیه فنی و اقتصادی انجام خواهد شد. یزدانی تاکید کرد: ما شهرک صنعتی که بدون مطالعه اقتصادی مصوب شود، نداشتهایم.

به گفته وی، 14 مصوبه دولت قبل درباره ایجاد شهرک و ناحیه صنعتی از سوی دولت فعلی باطل شد. وی همچنین در مورد وضعیت زمینخواری در شهرکهای صنعتی نیز گفت: بیش از 98 درصد اراضی شهرکهای صنعتی توسط دولت از سازمان منابع طبیعی گرفته میشود و متناسب با جواز تاسیس صنعتی در اختیار صنعتگران قرار میگیرد.

وی تاکید کرد: اگر زمینی برای مدت 6 ماه، یک سال یا دو سال در اختیار فردی قرار گیرد اما تولید صنعتی اتفاق نیفتد، قرارداد آن را باطل میکنیم و پول سرمایهگذار را برمیگردانیم، پس از آن هم زمین به سرمایهگذار جدید واگذار میشود.

مدیر عامل سازمان صنایع کوچک همچنین با اشاره به راهاندازی 3319 بنگاه صنعتی تعطیل در شهرکهای صنعتی طی سالهای اخیر گفت: 2855 واحد صنعتی تعطیل در دولت جدید مجددا راهاندازی شدند که 832 واحد مربوط به 9 ماه اخیر بوده است.