بررسی تجارت ۱۰ ساله ایران - آذربایجان/ صادرات همواره بالاتر از واردات

طی ۱۰ سال گذشته و در بازه زمانی مابین سالهای ۱۳۸۴ الی ۱۳۹۴ همواره صادرات ایران به آذربایجان بیش از واردات بوده و به همین دلیل نیز تراز تجاری به نفع ایران رقم خورده است که با بروز اثرات تحریم در سالهای پایانی شاهد کاهش شدید صادرات هستیم.

هر چند واردات در برابر صادرات به این کشور به هیچ وجه قابل قیاس نیست، اما مقایسه قیمت متوسط صادرات و واردات گویای ارزش محصولات وارداتی در برابر محصولات صادراتی است.

علاوه بر این طی ۱۰ ساله گذشته علیرغم افزایش صادرات شاهد روند نزولی قیمت متوسط صادرات در نتیجه تغییر ترکیب کالاهای صادراتی از قبیل پوشاک و کفش با ارزش افزوده بالا در سالهای ابتدایی به مواد اولیهای چون سیمان، سیبزمینی، قیر و غیره هستیم.

همچنین بررسی تغییرات ارزش واردات آذربایجان از کل جهان در ۱۰ سال گذشته، نشانگر روند کمنوسان و صعودی تا سال ۲۰۱۳ و کاهش محدود در دو سال آخر است که تا حدی کاهش واردات از ایران را توجیه میکند، هرچند شدت کاهش واردات از ایران اثرگذاری عوامل غیراقتصادی بر این امر را متحمل میسازد.

ارزش صادرات ایران به آذربایجان در سال ۱۳۸۴ برابر ۳۳۱ میلیون دلار، در سال ۱۳۸۵ برابر ۳۲۳ میلیون دلار، در سال ۱۳۸۶ برابر ۳۵۰ میلیون دلار، در سال ۱۳۸۷ برابر ۳۶۹ میلیون دلار، در سال ۱۳۸۸ برابر ۳۷۲ میلیون دلار، در سال ۱۳۸۹ برابر ۳۷۵ میلیون دلار، در سال ۱۳۹۰ برابر ۴۶۵ میلیون دلار، در سال ۱۳۹۱ برابر ۴۹۳ میلیون دلار، در سال ۱۳۹۲ برابر ۴۶۵ میلیون دلار، در سال ۱۳۹۳ برابر ۴۲۰ میلیون دلار و در سال ۱۳۹۴ برابر ۲۳۳ میلیون دلار بوده است.

همچنین ارزش واردات از این کشور به ترتیب در سالهای ۱۳۸۴ برابر ۱۶۴ میلیون دلار، در سال ۱۳۸۵ برابر ۲۸۲ میلیون دلار، در سال ۱۳۸۶ برابر ۳۲۲ میلیون دلار، در سال ۱۳۸۷ برابر ۲۴۰ میلیون دلار، در سال ۱۳۸۸ برابر ۱۷۲ میلیون دلار، در سال ۱۳۸۹ برابر ۱۱۱ میلیون دلار، در سال ۱۳۹۰ برابر ۳۷ میلیون دلار، در سال ۱۳۹۱ برابر ۴۵ میلیون دلار، در سال ۱۳۹۲ برابر ۳۱ میلیون دلار، در سال ۱۳۹۳ برابر ۲۲ میلیون دلار و در سال ۱۳۹۴ برابر ۳۲ میلیون دلار بوده است.

علاوه بر این تراز تجاری در سال ۱۳۸۴ برابر ۱۶۷ میلیون دلار، در سال ۱۳۸۵ برابر ۴۱ میلیون دلار، در سال ۱۳۸۶ برابر ۲۸ میلیون دلار، در سال ۱۳۸۷ برابر ۱۲۹ میلیون دلار، در سال ۱۳۸۸ برابر ۲۰۰ میلیون دلار، در سال ۱۳۸۹ برابر ۲۶۴ میلیون دلار، در سال ۱۳۹۰ برابر ۴۲۸ میلیون دلار، در سال ۱۳۹۱ برابر ۴۴۸ میلیون دلار، در سال ۱۳۹۲ برابر ۴۳۴ میلیون دلار، در سال ۱۳۹۳ برابر ۳۹۸ میلیون دلار و در سال ۱۳۹۴ برابر ۲۰۱ میلیون دلار بوده است.

همچنین رشد وضعیت تجاری ایران و آذربایجان در سال ۱۳۸۵ منفی دو درصد، در سال ۱۳۸۶ برابر هشت درصد، ۱۳۸۷ برابر پنج درصد، در سال ۱۳۸۸ برابر یک درصد، در سال ۱۳۸۹ برابر یک درصد، ۱۳۹۰ برابر ۲۴ درصد، در سال ۱۳۹۱، شش درصد، در سال ۱۳۹۲ منفی شش درصد، در سال ۱۳۹۳ منفی ۱۰ درصد و در سال ۱۳۹۴ منفی ۴۴ درصد بوده است.