کنکاش در 42 میلیارد دلار مصرف ارزی بانک‌ها

داستان ارزی بانکها به نظر میرسد به بخشهای پایانی نزدیک میشود. در مرحله اول بانک مرکزی نسبت به مصارف 42 میلیارد دلاری که بانکها داده بود با تردید مواجه میشود و به همین دلیل در مرحله بعدی علیالحساب (به گفته رییس کل بانک مرکزی) سه هزار میلیارد تومان از حساب آنها برداشت کرد. ارائه گزارش ارزی بانکها به بانک مرکزی نیز مرحله سپری شده تاکنون است و به نظر میرسد تا پایان این داستان دو گام دیگر باقی مانده است.

در گام نخست روز دوشنبه هفته جاری قرار است بانک مرکزی گزارشهای ارزی بانکها را در ستاد مفاسد اقتصادی ارائه دهد که به نظر میرسد این به منزله مشخص شدن نتیجه گزارشهاست. پس از این نیز طبیعتا باید منتظر تسویه حساب بانک مرکزی با بانکها باشیم.

بانکها پس از ارائه گزارش ارزی خود به بانک مرکزی از بانک مرکزی وعده گرفته بودند که تا پایان تیر ماه امسال تسویه حساب ارزی با آنها انجام شود.

پیش از این نیز فرشاد حیدری، مدیر عامل بانک ملی با اشاره به جلسه مدیران عامل بانکها با رییس کل بانک مرکزی به ایسنا گفته بود: در این جلسه در مورد موضوع گزارشهای ارزی بانکها بحث شد و این موضوع در حال بررسی است و آقای بهمنی قول داده که این بررسیها حداکثر تا آخر تیر ماه به نتیجه برسد و تسویه حساب بین بانکها و بانک مرکزی انجام شود.

با سخنان عضو ناظر ستاد مبارزه با مفاسد اقتصادی مبنی بر تشکیل جلسه این ستاد برای بررسی گزارش بانک مرکزی از ارز فروخته شده به بانکهای عامل نیز به نظر میرسد که دیگر بانکها باید منتظر تسویهحساب بانک مرکزی باشند.

عزتالله یوسفیان در این مورد به ایسنا گفته است: بانک مرکزی برای مهار نوسانات نرخ ارز در سال گذشته 42 میلیارد دلار ارز به 18 بانک دولتی و خصوصی فروخت ولی این بانکها هیچ گزارشی از نحوه هزینهکرد دلارهای دریافتی به این بانک ارائه نکرده بودند. بانک مرکزی با فراخوان بانکهای عامل گزارش خود از عملکرد بانکها را تهیه و این گزارش را بعد از ظهر دوشنبه به اعضای ستاد مبارزه با مفاسد اقتصادی ارائه خواهد کرد.

هرچند یوسفیان اشاره کرده که بانکها هیچ گزارشی به بانک مرکزی نداده و این خود بانک مرکزی بوده که گزارشی در این مورد تهیه کرده اما مراجعه به سخنان مقامات بانکی نشان میدهد که بانکها پس از برداشت بانک مرکزی از حسابشان گزارش ارزی خود را به بانک مرکزی دادند تا تسویه حساب انجام شود. حال نیز به نظر میرسد که بانک مرکزی گزارش نهایی خود از گزارشهای ارزی بانکها را جمعآوری کرده است که میخواهد در ستاد مبارزه با مفاسد اقتصادی ارائه کند.

کدام بانکها ارائه گزارش ارزی را اعلام کردهاند؟

بانکها در حالی منتظر تسویه حساب ارزی خود با بانک مرکزی هستند که تاکنون هشت بانک رسما اعلام کردهاند گزارش ارزی خود را به بانک مرکزی دادهاند. این در حالی است که عضو ناظر ستاد مبارزه با مفاسد اقتصادی 18 بانک دولتی و خصوصی در این جریان دخیل بودهاند و مراجعه به سایت بانک مرکزی نشان میدهد تعداد کل بانکهای دولتی و خصوصی 28 بانک است.

بر این اساس تنها بانک پاسارگاد در گزارش عملکرد مالی خود گزارش ارزی خود را نیز منتشر کرد. از سوی بانک تجارت محمد رنجبر فلاح، مدیر عامل این بانک در این مورد موضع خود را رسما اعلام و تصریح کرد که بانـک تجـارت انحـراف مصـارف ارزی نـدارد.

مدیر عامل بانک ملی نیز با اشاره به ارائه گزارش ارزی این بانک به بانک مرکزی در این مورد گفت: کل فعالیتها و تراکنشهایی که بانک ملی داشته بیش از یک میلیون و 500 هزار تراکنش بوده که گزارش این تراکنشها به بانک مرکزی داده شده و در حال بررسی است که انشاالله تسویه حساب در اسرع وقت صورت بگیرد.

سید ضیاءالدین ایمانی، مدیر عامل بانک رفاه نیز در یک نشست خبری در پاسخ به این سوال که بانک مرکزی چه میزان پول از حسابهای آنها در شب عید برداشت کرده و آیا این برداشت درست بوده است یا خیر؟ گفته است: بانک مرکزی تصورش این بود که تعدادی از بانکها ارز را در بازار آزاد فروختند، اما ما اعلام کردیم که یک ریال از خارج از ضوابط ارز نفروختهایم، بنابراین با اسناد و مدارک آن را ثابت کردیم و در حال رایزنی هستیم که 150 میلیارد تومانی که از حساب ما برداشت شده برگردد.

علاوه بر این چهار بانک بانک، چهار بانک ملت، کارآفرین، اقتصادنوین و پارسیان هم اعلام کردهاند که گزارش ارزی خود را به بانک مرکزی دادهاند.

ارسال گزارش ارزی بانک ملت به بانک مرکزی را مدیر عامل این بانک تایید کرده و در مورد بانک کارآفرین نیز میتوان به جلسه مجمع عمومی این بانک اشاره کرد که مقامات این بانک در پاسخ به سوال یکی از حاضران در مجمع اعلام کردند که این گزارش را ارسال کردهاند.

از سوی بانک اقتصاد نوین نیز تهرانیفر، معاون اعتبارات بانک اقتصاد نوین تایید میکند که گزارش این بانک ارسال شده است.

از بانک پارسیان هم جهانی، مدیر روابط عمومی این بانک با تایید این موضوع به نامهای که کانون بانکهای خصوصی و موسسات اعتباری به ریاست مجید قاسمی، مدیر عامل بانک پاسارگاد منتشر کردهاند اشاره میکند که در آن نامه، همه بانکهای خصوصی گزارش خود را به بانک مرکزی ارائه دادهاند. این در حالی است که روابط عمومی کانون بانکهای خصوصی هم هیچ موضوعی را در این مورد اعلام نکرده است.

توضیحات رییس کل

اما در مورد بحث مصارف ارزی بانکها تاکنون رییس کل بانک مرکزی تنها یک بار و آن هم در همایش پولی و بانکی در این مورد سخن گفته است. محمود بهمنی که اعلام کرد تخلف در فروش ارز، دلیل برداشت از حساب بانکها بود توضیح داده بود: «ما براساس مصوبهای که از هیات دولت داشتیم، باید 87 هزار و 625 میلیارد ریال از حساب بانکها به دلیل تخلفی که در فروش ارز انجام شده بود، برداشت میکردیم، اما از آنجا که فکر میکردیم بانکها ممکن است این مبلغ را نداشته باشند، یک سوم آن را معادل 30 هزار میلیارد ریال از حساب بانکها برداشتیم. ما حدود 60 تا 70 بازرس را برای رسیدگی به این انحراف در کل کشور قرار دادیم تا اگر از این مبلغ بیشتر بود، انحرافها را بگیریم و اگر انحراف بانکها کمتر بود، این مبلغ را به آنها پس میدهیم. » نحوه تخلف بانکها از زبان رییس کل بانک مرکزی این طور شرح داده شده بود که «برخی از بانکها ارزی را که از بانک مرکزی دریافت کرده بودند و قرار بود با آنها ال.سی باز کنند، این کار را نکردند.» بهمنی به نتیجه بازرسی از بانکها اشاره کرده بود که طبق آن انحرافات قابل توجهی در مصرف ارز از سوی بانکها صورت گرفته بود و به همین دلیل وی به صراحت گفته بود: به صورت علیالحساب سه هزار میلیارد تومان معادل 30 هزار میلیارد ریال از حساب بانکها برداشتهایم.