آتش مالیاتی امریکا زیر خاکستر جنگ نفت

ترامپ اما با رفتارهای غیرقابل پیشبینی باعث شد تا رسانهها و تحلیلگران بینالمللی سعی در ارزیابی دیگر وعدههای اوپک هستند. همانطور که سیاستمدار جمهوریخواه امریکایی در اقدامی تلافیجویانه تصمیم به افزایش مالیات صادرات مکزیک به این کشور گرفته است، در دیگر سیاستهای اقتصادی او نیز، طرحهایی آتشینمزاج به چشم میخورند. طرحهایی که فایننشال تایمز معتقد است یکی از آنها میتوانند دوباره جنگی سخت را در بازار نفت به راه بیندازد. طرح مالیات مرزی یا BAT طرحی است که باعث افزایش 20 درصدی هزینه صادرات به امریکا میشود. فایننشال تایمز در گزارشی به عواقب اجرایی شدن این طرح بر افزایش قیمت نفت خام و به دنبال آن ایجاد تنشهای جدید در این بازار که تازه به آرامش نسبی رسیده، پرداخته است. افزایش تولید نفت خام ایالات متحده قطعا از نخستین پیامدهای اجرایی شدن این طرح خواهد بود که قطعا به مذاق آنهایی که در 2 سال گذشته بهشدت از قیمتهای پایین آسیب دیدند خوش خواهد آمد. اما این تمام ماجرا نیست، BAT میتواند ترس بزرگ امریکاییها یعنی افزایش قیمت بنزین که با اقتصاد خانوار رابطه مستقیم دارد را بالا ببرد. تنها عاملی که ممکن است دونالد ترامپ را در اجرایی کردن این طرح کمی محافظهکارتر از دیگر ایدههایش کند. گزارش فایننشال تایمز در این زمینه را در ادامه میخوانید.

چشم صنعت نفت با تمرکز تمام به سیاستهای مالیاتی واشنگتن دوخته شده است. سیاستی که ایجاد تغییر در آن، پتانسیل برهم زدن جریان انرژی در جهان را دارد. طرح مالیات مرزی که به صورت مخفف BAT نامیده شده است، پیش از این گاه و بیگاه از سوی قانونگذاران جمهوریخواه مطرح میشد و حالا نیز ورد زبان دونالد ترامپ، رییسجمهوری جنجالی ایالات متحد شده است. اجرایی شدن این طرح میتواند تغییراتی رادیکال در وضعیت پرداخت مالیات، معافیتهای صادراتی و بهطور کلی وضع مالیاتی کمپانیهای بزرگی که در تعامل با بزرگترین اقتصاد دنیا هستند ایجاد کند.

در حالی که موضع دولت ترامپ در مورد طرح مالیات مرزی یا BAT در کنار مخالفان دایمی این طرح که هرگاه به تصویب برسد با آن مخالفت خواهند کرد؛ اثرگیری جریان قیمت نفت خام از این مساله را نشان میدهد که هنوز هم صنعت نفت تمرکز زیادی بر این موضوع دارد.

ایالات متحده، یکپنجم نفت خام تولیدی در دنیا را مصرف میکند و با وجود انقلاب نفت شیل، این کشور هنوز نیمی از نیاز نفتی خود را از طریق واردات تامین میکند.

ساحل پر جمعیت اقیانوس اطلس نیز هنوز به واردات بنزین وابسته است، در حالی که واحدهای گسترده پالایش نفت خام در امتداد خلیج مکزیک، توانایی پالایش یکپنجم نفت خام تولیدی در دنیا و صادرات روزانه میلیونها بشکه نفت خام پالایش شده را دارند.  اگر مالیات 20 درصدی به تصویب برسد، این مساله به معنای اضافه شدن این هزینه به قیمت نفت خام وارداتی ایالات متحده است. به این ترتیب به جای اینکه قیمت شاخص جهانی نفت برنت که برای مثال 55 دلار است در نظر گرفته شود، پالایشگران نفت خام در امریکا باید چیزی نزدیک 66 دلار به اضافه هزینههای حمل و نقل را برای هر بشکه نفت خام وارداتی پرداخت کنند.

در آن زمان پالایشگران ایالات متحده، قیمت نفت خام داخلی این کشور را به میزانی به مزایده خواهند گذاشت که به قیمت نفت وارداتی نزدیک شود. یک انقلاب برای تولیدکنندگان نفت خام امریکا که درنهایت یکی از گروهها از پس تحمل آن برخواهد آمد.

اندی لیپو، از شرکت همکاران و مشاور نفتی لیپو در این باره میگوید: «مهمترین و پایهییترین تاثیر این اتفاق، افزایش قیمت نفت خام خواهد بود»

با گذشت زمان، قیمتهای بالاتر نفت خام، تولیدکنندگان امریکایی را به تولید هر چه بیشتر تحریک خواهد کرد. این مساله کشورهایی مانند کانادا، عربستان سعودی، مکزیک و دیگر تامینکنندگان نفت خام امریکا را به یافتن بازارهای جایگزین وادار خواهد کرد. همانطور که در نمودار قابل مشاهده است کشورهای کانادا، عربستان سعودی، ونزوئلا، عراق، مکزیک و کلمبیا به ترتیب 5 تامینکننده اصلی نفت خام ایالات متحده هستند. کانادا با صادرات روزانه حدود 3 و نیم میلیون بشکه در روز بزرگترین تامینکننده نفت خام ایالات متحده به شمار میرود.

اولیور جاکوب، مشاور شرکت سوییسی پتروماتریکس در این باره میگوید: «در این وضعیت، کشورهایی که بهطور تاریخی تامینکننده نفت خام امریکا به شمار رفته و برای سالهای سال در حال صادرات به این کشور بودهاند، از کشورهای عضو اوپک تا دریای شمال، مجبور خواهند بود که برای تمام یا بخشی از نفت خامی که به این کشور صادر میکردند، خریداران جدیدی پیدا کنند» او ادامه میدهد: « این مساله میتواند جنگ قیمتی که در 2 سال گذشته میان تولیدکنندگان نفت خام به وجود آمده بود را احیا کند. جنگی که قیمتها را در سال 2016 به پایینترین حد در 13 سال گذشته رساند و حالا حدود 2 ماه از اعلام آتشبس آن با همکاری مشترک میان تولیدکنندگان اوپک و غیر اوپک از جمله روسیه میگذرد»

جاکوب میگوید: «تامینکنندگان نفت خام امریکا حتی همین حالا هم نیاز به فکر کردن به بازار جایگزین برای نفت خام تولیدی خود دارند»

افزایش مالیات میتواند بر بازار فرآوردههای نفتی و سوختهای پالایشی نیز اثر بگذارد. با اجرایی شدن طرح مالیات مرزی، از آنجایی که صادرات کالا در امریکا مشمول مالیات نیست، پالایشگران امریکایی که قادر به صادرات فرآوردههای خود خواهند بود، برای پرهیز از شارژ 20 درصدی، اقدام به فروش سوخت خارج از مرزها میکنند. این مساله بازرگانان را وادار میکند که سوخت را داخل امریکا با قیمت بالاتری عرضه کنند.

در حال حاضر بعضی از مناطق مانند نیویورک همین حالا هم بنزین مورد نیاز خود را از اروپا و هند وارد میکنند که با اجرایی شدن طرح BAT مجبور به پرداخت 20 درصد هزینه اضافه برای تامین سوخت خود خواهند بود.

پیشنهاد طرح تنظیم مالیات مرزی از سوی کوین بردی، نماینده مجلس و رییس کمیته مالیاتنویسی ایالات متحده ارائه شده که خود متولد شمال هوستن از هابهای نفتی در امریکاست.  شورون به عنوان دومین گروه بزرگ تولیدکننده نفت خام در امریکا در واکنش به این طرح عنوان کرده است که تاثیرات چنین طرحی از جهت افزایش تولید نفت خام ایالات متحده، مثبت خواهد بود. جان واتسون، مدیر اجرایی این شرکت البته هفته گذشته درباره بررسی این شرکت از این طرح به تحلیلگران گفته است: «طرح مالیات مرزی میتواند عواقب ناخواستهیی بر مصرفکنندگان و نرخ ارز، همچنین اثرات ثانویهیی بر اقتصاد جهانی به دنبال داشته باشد»

با وجود اینکه انجمن نفت امریکا به عنوان بزرگترین لابی قدرت نفت در این کشور، هنوز موضعی را در این زمینه اتخاذ نکرده است. جک جرارد، مدیر اجرایی این انجمن چندی پیش گفته است که ما «نگران» این طرح هستیم.

نام شرکت صنایع کوک که منافع گستردهیی در نفت داشته و با حمایت سنگین دو چهره سرشناس حزب جمهوریخواه امریکا یعنی چارلز و دیوید کوک همراه است نیز در میان شرکتهای مخالف با این طرح به چشم میخورد.

با وجود اینکه طرح مالیات مرزی از طرحی که امریکا به دنبال چالشهای خود در دیوار مرزی با مکزیک برای افزایش تعرفه واردات از این کشور در سر دارد، جداست، طرح افزایش مالیات بر واردات از مکزیک نیز میتواند تاثیراتی بر جریان جهانی انرژی به دنبال داشته باشد.  مکزیک روزانه 600 هزار بشکه نفت خام به امریکا صادر میکند که معادل 8 درصد از کل نفت خام وارداتی این کشور است؛ از سوی دیگر مکزیک یکی از بزرگترین خریداران محصولات پالایشی و گاز همسایه شمالی خود است.

طرح مالیات مرزی برای کانادا نیز عواقبی به همراه خواهد داشت، تیم مک میلیان، رییس انجمن تولیدکنندگان نفت خام کانادا با اشاره به اینکه آنها در حال ارزیابی این طرح هستند عنوان میکند که این مساله سرمایهگذاریهای نفتی را از سوی کانادا به سوی امریکا سوق خواهد داد.

با وجود ابهام و عدم قطعیت در زمینه این طرح، سرمایهگذاران از حالا در حال شرطبندی روی نتیجه هستند. فاصله قیمتی میان نفت خام برنت دریای شمال و نفت خام WTI که در ماه دسامبر 2016 معادل یک دلار و 60 سنت بوده، برای تحویل در ماه دسامبر 2018 به 25 سنت رسیده است. بر اساس دادههای گروه GME معاملات اختیاری که بر اساس اختلاف قیمت این دو شاخص هستند، 7برابر شدهاند.

اگر استنباط تحلیلگران درست بوده باشد، یکی از بزرگترین موانع پیش روی اجرایی شدن طرح مالیات مرزی، ترس سیاستمداران امریکایی از افزایش قیمت بنزین است.

بانک بارکلیز برآورد کرده است که اجرایی شدن این طرح میتواند هزینه متوسط بنزین خانوارهای امریکایی را به 300 الی 400 دلار در سال افزایش دهد.