برندگان جذب سرمایه‌های مستقیم خارجی

این گزارش که دو بار در سال منتشر میشود، روندهای سرمایهگذاری در نقاط مختلف جهان را مورد بررسی قرار میدهد. بر این اساس، طی سال 2016 سرمایهگذاری مستقیم خارجی در سطح جهان 13 درصد افت داشته است. برآوردها نشان میدهد رقم سرمایهگذاری مستقیم خارجی جهان در سال 2016 بالغ بر 1/52 تریلیون دلار شده است و این در شرایطی است که یک سال پیش یعنی در سال 2015 سرمایهگذاریهای مستقیم خارجی جهان با رقم 1/7 تریلیون دلار و افزایشی 36 درصدی نسبت به سال پیش از آن، رکورد شکسته و به بالاترین سطح از سال 2007 تاکنون رسیده بود. آنکتاد علت افت اینگونه سرمایهگذاریها در جهان را ضعف در اقتصاد جهانی و کندی رشد حجم تجارت جهانی اعلام کرد. آنکتاد علاوه بر این پیشبینی کرده است که در سال پیشرو روند سرمایهگذاریهای مستقیم خارجی در جهان احیا خواهد شد، اما این احیا نسبتا کم خواهد بود.

موخیسا کیتویی، دبیرکل آنکتاد در این رابطه گفت: «احیای سرمایهگذاری مستقیم خارجی در مسیری پرفراز و نشیب ادامه خواهد یافت. یکی از نگرانیهای موجود در رابطه با افت شدید پروژههای سرمایهگذاری در تولیدات کارخانهای است که نقش مهمی را در بهبود بهشدت مورد نیاز در تولید کشورهای در حال توسعه ایفا میکند.» دکتر کیتویی افزود: «با نگاه به آینده میتوانیم بگوییم که عناصر بنیادین اقتصادی نوید یک افزایش بالقوه حدود 10 درصدی در سرمایهگذاریهای مستقیم خارجی سال 2017 را میدهند. اما نااطمینانیهایی عمده در رابطه با شکل تحولات در سیاستهای اقتصادی آینده در کوتاهمدت میتواند موجب سرکوب سرمایهگذاریهای مستقیم خارجی شود.»آنکتاد اعلام کرد: کاهش سرمایهگذاری مستقیم خارجی در سال 2016 در همه نقاط جهان به یک میزان نبوده است و این نشاندهنده یکسان نبودن تاثیر فضای اقتصادی فعلی جهان بر کشورهای مختلف است. بر این اساس، طی سال 2016 سرمایهگذاری مستقیم خارجی در اروپا 29 درصد افت کرد و به 385 میلیارد دلار رسید و برخی از کشورهای این ناحیه شاهد نوسانات شدید در ورودی سرمایههای خارجی بودند. از سوی دیگر در آمریکای شمالی سرمایهگذاری مستقیم خارجی رشد نسبتا کم 6درصدی را شاهد بود؛ اما این رشد سرمایهگذاری در سایر اقتصادهای پیشرفته بهویژه استرالیا و ژاپن قابل توجه بوده است.

آنکتاد همچنین اعلام کرد: کندی رشد اقتصادی و افت قیمت کالاها بر جریان سرمایههای خارجی بهسوی اقتصادهای در حال توسعه اثر منفی گذاشت و ورود سرمایههای مستقیم خارجی به این اقتصادها 20 درصد افت کرد و برآوردها آن را در رقم 600 میلیارد دلار نشان میدهد و این کاهش در آسیا و آمریکای لاتین بسیار شدید بوده است. با وجود این، اقتصادهای در حال توسعه، همچنان نیمی از 10 اقتصاد برتر میزبان سرمایههای مستقیم خارجی را تشکیل میدهند. جریان سرمایههای مستقیم خارجی به سمت اقتصادهای در حال گذار تا 38درصد افزایش یافت و 52 میلیارد دلار برآورد میشود.آنکتاد در گزارش خود با اشاره به افت موج ادغام و خرید شرکتهای خارجی در جهان اعلام کرد که 13 درصد افزایش در فروش خالص شرکتها و رسیدن آن به رقم 831 میلیارد دلار نسبت به افزایشهای 67 درصدی و 68 درصدی که به ترتیب در سالهای 2014 و 2015 به ثبت رسید، افزایشی ناچیز است. بر این اساس، ارزش سرمایهگذاری در پروژههای بکر (حوزههایی که تاکنون دست نخورده بودهاند)، افزایشی 5 درصدی داشته که البته حاصل چند مورد پروژه بسیار بزرگ در معدودی از کشورها بوده است. در عوض اغلب کشورهای جهان شاهد افت ارزش سرمایهگذاریهای مستقیم خارجی در این حوزههایشان بودهاند.

بر این اساس، روند تغییرات در جذب سرمایهگذاری خارجی مناطق مختلف جهان به این شرح بوده است: اروپا 29- درصد، آسیا و اقیانوسیه در حال توسعه 22- درصد، آمریکای لاتین و کارائیب 19- درصد، آفریقا 5- درصد، اقتصادهای در حال گذار 38+ درصد و آمریکای شمالی 6+ درصد. بر این اساس، سهم اقتصادهای توسعه یافته از کل جریان سرمایهگذاری مستقیم خارجی در جهان افزایش یافته و به 57 درصد رسیده است. ایالات متحده همچنان مانند گذشته بزرگترین میزبان سرمایههای مستقیم خارجی جهان بوده و توانسته است بالغ بر 385 میلیارد دلار سرمایه مستقیم خارجی را جذب کند. بعد از آن انگلستان با جذب 179 میلیارد دلار رتبه دوم را به خود اختصاص داده است و این در شرایطی است که در سال گذشته این کشور در جایگاه دوازدهم قرار داشت. چین با جذب 139 میلیارد دلار همچنان جایگاه سوم را به خود اختصاص داده است.