دوگانه التهاب - ثبات در بازار

روز گذشته در بورس کالا شاهد عرضههای متنوع محصولات پلیمری بودیم که حجم و تنوع مطلوبی را تجربه کرد و امیدواری به هفتهای جذاب را از لحاظ حجم معاملات برجسته ساخت. به نظر میرسد جریان غالب در بازار به سمت افزایش حجم معاملات متمایل شده که ویژگی مهم و مطلوبی برای این بازار محسوب شده و امیدواری به افزایش حجم تولید در صنایع تکمیلی را افزایش میدهد. ادامه التهاب در بازار پلیپروپیلنها، عرضههای جدید پتروشیمی تبریز، افزایش عرضه PET گرید بطری 781 و تثبیت آرام این بازار، کاهش نسبی حجم عرضه پلیاتیلنهای سبک (فیلم و خطی) و رشد تقاضا، افزایش مجدد تقاضای PVC بهصورت آرام و گامبهگام و نهایتا نگرانی از ورود بخشهای جدیدی از بازار به رقابت برای خرید و رشد قیمتها را میتوان برخی از ویژگیهای معاملات روز گذشته بهشمار آورد.

از نکات جالبتوجه در روز گذشته را میتوان ادامه التهاب در معاملات پلیپروپیلنهای نساجی و عرضه شده از سوی شرکتهای پلیپروپیلن جم، پتروشیمی رجال (و حتی پتروشیمی شازند) دانست زیرا التهاب قیمتی ادامه داشته، معامله با سقف نوسان قیمتها به شرایط عادی بدل گشته و گویی ثبت تقاضایی بیش از 10 برابر عرضهها، به روال رایج در این بازار تبدیل شده است. حال سوال اینجاست که این رخداد به چه دلیل ایجاد شده، چرا ادامه یافته و به چه منظوری شاهد بیتوجهی بدنه بزرگی از فعالان این عرصه هستیم زیرا دود آتش معاملات تنها به چشم واحدهای مصرفکننده خواهد رفت. بیثباتی بازار پلیپروپیلنها، معامله با سقف مجاز رشد قیمت در بورس کالا، عرضههای کژدار و مریز با گریدهای مختلف و در نهایت وجود تقاضای موثر از سمت واحدهای تولیدی در صنایع پاییندستی و واسطههایی که به این التهاب دامن میزنند را باید چهره واقعی این بازار بهشمار آورد، اگرچه در ماههای اخیر توجه رسانهای چندانی را جلب نکرد. بهنظر میرسد رصد و بررسی این وضعیت به نیازی غیرقابل کتمان بدل شده و رسانهها میتوانند همچون گذشته در اینخصوص نقش آفرینی کنند. با توجه به حضور واسطهها و ثبت تقاضای غیرواقعی، در صورت مدیریت عرضهها بهصورت گرید به گرید قطعا بخش بزرگی از تقاضای موجود حذف خواهد شد، هرچند که ادامه این شرایط قطعا فضای کافی را برای مداخله نهادهای نظارتی ایجاد خواهد کرد که البته پیگیریهای رسانهای نیز به این مهم دامن میزند.

با فرض انتظار برای افزایش تقاضای گریدهای سبک فیلم و سبک خطی پلیاتیلنها در روزهای پیشرو، شاهد هستیم که بهصورت زیرپوستی، حجم عرضههای این گروه کالایی دیگر جوابگوی نیاز بازار نیست، هرچند که میتوان از کاهش نسبی عرضهها نیز انتقاد کرد. در صورت ادامه این وضعیت، سفتهبازی و واسطهگری در این بازار افزایش مییابد و این گروه کالایی که مدتها با آرامشی منطقی روبهرو بود نیز به جرگه گریدهای ملتهب وارد شده که قطعا نکته مثبتی برای این بازار محسوب نخواهد شد. در صورت ادامه این وضعیت بازار آزاد نیز از این مطلب بیتاثیر نخواهد ماند و به نگرانیها در آستانه ماه رمضان دامن خواهد زد.

بازار آزاد محصولات پتروشیمی

در روزهای اخیر شاهد جرقههای رشد قیمتی در بازار آزاد پلیمرها هستیم تا جایی که میتوان دیروز را دومین روز رونق شکننده رشد قیمتها بهشمار آورد که چهره جدیدی از بازار را ترسیم میکند. اگرچه رشد قیمتهای روزهای اخیر محدود و پراکنده بود ولی نشان میدهد که جریان غالب در بازار در حال تغییراتی زیرپوستی است. با توجه به بالابودن محسوس حجم معامله پلیمرها در بورس کالا در 3 هفته اخیر و ثبت معاملاتی بیش از 50هزار تن در هفته، این ذهنیت وجود دارد که حجم عرضهها در بازار داخلی نسبتا بالاست بنابراین هرگونه رشد قیمتی میتواند خلاف جریان رایج بازار باشد بنابراین باید این جرقههای محدود رشد نرخ را مهم ارزیابی کرده و از خودنمایی تقاضایی جدید به بازار خبر داد.این در حالی است که هماکنون زمان تقاضای فصلی برخی از مواد اولیه همچون پلیاستایرنها یا پلیاتیلنهای سبک فیلم است که بخشی از رشد قیمتها را توجیه کرده اما جهشهای قیمتی تنها به این گروههای کالایی محدود نمیشود.

فرارسیدن روزهای گرم سال، خبرهای زیرپوستی از بهبود حجم ساز و کار و تکمیل پروژهها و افزایش امیدواری به آینده همچنین ثبات نسبی معاملات در بورس کالا و وجود مواداولیه موردنیاز با قیمتی نسبتا متعادل شرایطی است که فضا را برای افزایش تولید در صنایع تکمیلی فراهم آورده است که میتواند روزهای پیشرو تا آغاز ماه رمضان را به زمانی برای افزایش حجم تولید در صنایع مصرفکننده مواد اولیه پتروشیمی بدل سازد. با توجه به این موارد و انتظار ادامه حجم معاملات نسبتا جذاب در بورس کالا و خوشبینی به افزایش حجم معاملات در روزهای پیشرو، میتوان شرایط را برای تقویت بنیادین بازار آزاد محصولات پتروشیمی و مخصوصا پلیمرها ارزیابی کرد.

با توجه به موارد فوق در کنار ثبات نسبی بهای دلار در بازار آزاد، بهنظر میرسد که اعلام هفتگی قیمتهای پایه محصولات پتروشیمی رویکرد موفقی بوده که از یکسو جذابیت واسطهگری و سفتهبازی را کاهش داده و از سوی دیگر از اختلاف جدی قیمتها در هر دوره اعلام قیمتهای پایه کاسته است. به عبارت سادهتر اعلام هفتگی قیمتهای پایه باعث شده تا تغییر نرخ کمتر شود، بنابراین در بدنه بازار ثبات بیشتری حاکم شده واز تلاطم شدید قیمتها تا حدی کاسته شده است.