دو عامل تداوم رشد گردشگری ایران

در تازهترین گزارش الجزیره به بررسی وضعیت گردشگری ایران پس از برجام، پرداخته و با تاکید بر اصفهان و جاذبههای گردشگری در این شهر به رشد توریستهای غربی آن اشاره و دو عامل تداوم برجام و همچنین نتیجه انتخابات ایران را دو عامل اصلی ادامهدار بودن این رشد عنوان کرده است.

در این گزارش به قلم مگان اتوله، نویسنده الجزیره در این گزارش چنین نوشته شده است: «سایتهای کلیدی در شهر تاریخی اصفهان شاهد افزایش چشمگیری در شمار گردشگران پس از توافق هستهای بودهاند.» نویسنده این گزارش سپس به جاذبههای دیدنی میدان نقشجهان پرداخته و به گردشگرانی که در حال ثبت خاطراتشان هستند، اشاره کرده است. الجزیره همچنین از این گزارش به باغها، کاخها، مساجد، مدارس، پلهای زیبا و بیش از همه، میدان نقش جهان یاد کرده اشاره میکند و با اشاره به نقل قولی از یک زبانشناس آمریکایی به نام آبراهام والنتین ویلیامز جکسون که حدود 100 سال پیش از شهرهای مرکزی ایران دیدن کرده بود، عنوان میکند که «این زیباییها خاطراتی هستند که در ذهن هر مسافری که از اصفهان بازدید میکند، نقش خواهد بست. این خاطره آنقدر واضح و پایدار میماند که پس از گذر ماهها و سالها نیز از بین نخواهد رفت.»

مگان اتوله در ادامه این گزارش، ذکر میکند: «امروز اصفهان یکی از مقاصد بزرگ گردشگری ایران است؛ نگاهی به میز ثبت رزروها در هتل عباسی که اخیرا از سوی سیانان مورد تحسین قرار گرفته و بهعنوان زیباترین هتل خاورمیانه از آن یاد شده است، نشان میدهد که برای 3 ماه آینده بهطور کامل رزرو شده و پر است.» الجزیره ادامه میدهد: «براساس اظهارات مقامات شهرداری اصفهان، سایر هتلها در سراسر این شهر نیز بهطور معمول ظرفیتشان پر است، زیرا با هجوم گردشگران به این شهر و تعداد فزاینده توریستها پس از اجرای توافق هستهای سال 2015 روبهرو هستند.»

به گزارش این نشریه، محمد ایزدخواستی معاون گردشگری و مشاور شهردار اصفهان در گفتوگو با الجزیره، با اشاره به سرمایهگذاریهای کلان صورت گرفته در بخشهای اقامت و تفریحی گفته است: «میتوانم بگویم در دو سال گذشته، تعداد گردشگران ورودی 3 برابر میزان قبل از توافق هستهای شده است. مهمتر از همه ارقام مربوط به سرمایهگذاری هستند؛ سرمایهگذاریها بهطور استثنایی از زمان توافق تاکنون، چند برابر شدهاند.» ایزدخواستی چنین ادامه داده است: «زیرساختهای مربوط به هتل فعلی و ظرفیت اقامتی شهر بسیار کم است. در حال حاضر 15 هزار اتاق وجود دارد اما آمار نشان میدهد ما نیاز به حداقل 150 هزار اتاق داریم.»

آیینهای از روند اعتدال

اما این گزارش افزایش تعداد گردشگران اصفهان را آیینهای از روندی دانسته که در کشور شکل گرفته و تصریح کرده است: «از سال 2013 و انتخاب حسن روحانی به سمت رئیسجمهوری و اجرای توافق هستهای، ارقام مربوط به گردشگری، افزایش را نشان میدهند؛ به طوری که تعداد گردشگران خارجی ایران از 8/ 3 میلیون نفر در سال 2012 به 2/ 5میلیون نفر در سال 2015 رسیده است.» وی سپس به درآمدهای ارزی به دست آمده از محل گردشگری برای ایران نیز اشاره و عنوان کرده است: «درآمدهای گردشگری ایران که خانه 21 اثر میراث جهانی شامل خرابههای باشکوه پرسپولیس، باغهای ایرانی و بازار تاریخی در تبریز است، در سال 2015 از مرز 8میلیارد دلار فراتر رفته است.»

در گرو انتخابات!

درحالیکه پژمان عبدالمحمدی استاد دانشکده اقتصاد لندن، معتقد است «اطمینان گردشگران بهخصوص از سوی گردشگران کشورهای غربی، شروع به افزایش کرده است»؛ اما به گزارش الجزیره این روند میتواند بسته به اینکه نتیجه انتخابات ریاست جمهوری ایران چه باشد و علاوه بر آن، آینده توافق هستهای که در آن رئیسجمهوری ایالات متحده آمریکا، دونالد ترامپ تهدید به نقض آن کرده است، تغییر کند. عبدالمحمدی در ادامه به الجزیره گفته است: «اگر از نظر اقتصادی سخن بگوییم، ایران در حال حاضر نیاز به سرمایهگذاری خارجی دارد. کار کردن روی خلق امنیت و ثبات بیشتر در میدان سیاست بهترین استراتژی خواهد بود. ایران سایتهای گردشگری بسیار زیادی دارد که شامل دوره پیش از اسلام و معماری اسلامی میشوند و دارای پتانسیل زیادی برای جذب گردشگران به این کشور هستند که هنوز کشف نشده است.»

در بخش بعدی این گزارش، نویسنده به مساله برجام و اجرای توافق هستهای اشاره کرده و به نقل از عبدالمحمدی نوشته است: «اگر واشنگتن با توافق هستهای کنار نیاید، گردشگری میتواند در کوتاهمدت دچار مشکل شود؛ اما در طول دهه آینده یا دو دهه آتی، ایران دوباره روی مسیر رشد این صنعت قرار گرفته و به جای اول خود برمیگردد و این صنعت را تقویت میکند. ایران در حال حاضر مانند بازیگری است که به صحنه بازگشته است. نخستین نشانه هرچند کوچک در این راستا، رشد اخیر توریسم و سرمایهگذاری است. اگر از نظر اقتصادی سخن بگوییم، متحدانی که ایران میتواند برای خود ایجاد کند، عبارت است از: هند، ژاپن و بازیگران دیگری که بتوانند یک بازیگر آسیایی جدید ورای مرزهای خاورمیانه باشند.» براساس این گزارش، بسیاری به آینده صنعت گردشگری ایران خوشبین هستند. الجزیره با مصاحبه با راهنمایان تورها نوشته که تسهیل محدودیتهای مربوط به ویزا برای بسیاری از گردشگران خارجی، در کنار برداشته شدن تحریمهای بینالمللی، منجر به رونق گستردهای برای کسب و کار آنها شده است.

یکی از این راهنمایان تور به الجزیره گفته است: «در طول 2 سال گذشته، حضور گردشگران ورودی نسبت به سالهای قبل چند برابر شده است. مقاصد کلاسیکی که بیشترین درخواست بازدید را دارند عبارت است از تهران، اصفهان، شیراز، کرمان، یزد و توریستهای باتجربهتر خواهان رفتن به تبریز و منطقه دریای خزر نیز هستند. با این همه، اصفهان همیشه در میان مقاصد محبوب قرار دارد.» این گزارش اضافه کرده است: «با این حال، این راهنمایان تور بر نیاز به تبلیغات بهتر ایران برای پیشنهاد گردشگری و تقویت زیرساختهای گردشگری این کشور تاکید میکنند. بهویژه اینکه دولت اعلام کرده است طرحی بلندپروازانه برای جذب بیش از 20 میلیون گردشگر تا سال 2025 دارد.» الجزیره با اشاره مجدد به حرفهای ایزدخواستی یادآور شده است: «وقتی گردشگران کشورهای غربی بخواهند یک هتل را در اصفهان رزرو کنند، (بهدلیل کمبود هتل) تنها میتوانند یک یا دو شب اقامت داشته باشند؛ درحالیکه میتوانند تا یک هفته نیز بمانند، زیرا جاهای زیادی برای بازدید وجود دارد. این امر باعث میشود شهر پول زیادی را از دست بدهد.»

به گفته ایزدخواستی، برای حل این مشکل، شهر چندین گام برداشته است، از جمله اینکه میزان مالیاتستانی برای ساخت هتل را در اصفهان به صفر رسانده و طرحهایی برای تبدیل تعدادی از خانههای تاریخی به تسهیلات اقامتی اجرا کرده است. الجزیره اخیرا با تعدادی از گردشگران اصفهان نیز گفتوگو و عنوان کرده بهرغم تنشهای ژئوپلیتیک موجود در منطقه و افزایش سخنان تند از سوی مقامات ایالات متحده خطاب به ایران، هیچیک از این گردشگران هیچ دغدغهای در مورد بازدید از ایران نداشتهاند. در نهایت، این گزارش به ذکر هنرمندان صنایعدستی اصفهان پرداخته و از قول یکی از مصاحبهشوندگان نوشته است: «انواع گردشگرانی که پول زیادی خرج میکنند نمیتوانند بیایند و در اینجا زیاد خرج کنند.» الجزیره این مشکل را ناشی از نبود کارتهای اعتباری برای گردشگران خارجی دانسته است.